Mİ-8-in “qara qutu”su – Qara qüvvələr onu oxunmaz etdilər

Bu gün ölkəmizin tarixininin qara günlərindən biridir. Qarakənd faciəsi və ya 20 noyabr faciəsi adı ilə tanınan, Azərbaycanın dövlət xadimlərinin həlak olduğu helikopter terrorunun 32-ci ildönümüdür.
Bu hadisə 1991-ci ilin noyabr aynın 20-də Xocavənd rayonunun Qarakənd kəndinin yaxınlığında, Ağdam rayonunun Mərzili kəndi ərazisində baş verib. Erməni terrorçuları tərəfindən vurulan hərbi helikopterdə 22 nəfər həlak olub. Onlardan 12-si azərbaycanlı idi.
O zamana görə də, indinin özündə də bu, sıradan bir hadisə deyildi. Həlak olanlar arasında Azərbaycan Respublikasının dövlət katibi Tofiq İsmayılov, baş prokuror İsmət Qayıbov, dövlət müşaviri, sabiq daxili işlər naziri Məhəmməd Əsədov, millət vəkilləri Vaqif Cəfərov və Vəli Məmmədov, baş nazirin müavini Zülfü Hacıyev, nazir müavini Qurban Namazəliyev, Prezident Aparatının şöbə müdiri və jurnalist Osman Mirzəyev, Azərbaycan Dövlət Televiziyasının jurnalisti Alı Mustafayev var idi.
Bundan başqa, helikopterin vurulması nəticəsində Qazaxıstan Respublikası daxili işlər nazirinin müavini Saylau Serikov, yüksək rütbəli rus hərbçilər də olub.
O zaman SSRİ-nin dağılmasına 1 ay qalırdı. Əslində SSRİ-yə daxil olan müttəfiq respublikaların, demək olar ki, hamısı dövlət müstəqilliyinə dair bəyannamə qəbul etmiş, Moskvaya itaət etmək istəmədiklərini göstərmişdilər. SSRİ prezidenti Mixail Qorbaçov isə hələ də ölkədə situasiyaya, eləcə də milli münaqişələrə nəzarət etdiyini göstərmək istəyirdi. Elə Azərbaycanın dövlət adamlarınndan, Rusiya və Qazaxıstanın hərbi xadimlərindən ibarət heyəti helikopterlə Xankəndiyə göndərmək, orada mühüm bir toplantı təşkil etmək də onun təşəbbüsü idi.
Bəs bu detaldan çıxış edərək güman etmək olarmı ki, helekoptor terrorundan Qorbaçovun və ya SSRİ xüsusi xidmət orqanlarının öncədən xəbəri olub?
Üstündən 32 il keçəndən sonra çox şey demək olar, amma bu terror aktı və onun acı nəticəsi nə Qorbaçova, nə də o zamankı Azərbaycan prezidenti Ayaz Mütəllibova (ona qarşı da bu cür iddia var) heç cür sərfəli deyildi. Bu hadisə Ayaz Mütəllibovun iqtidar komandasının belini qırdı, onu tək qoydu, zəiflətdi. Eləcə də bu terror aktı Qorbaçovun artıq ölkəyə rəhbərlik edə bilmədiyini, SSRİ-nin son dərəcə laxlamış, çökmək üzrə olduğunu göstərdi.
Söz yox, rus müstəntiqlər və təbliğatçılar ortalıqda nə qədər informasiya kirliliyi yaratsalar da, separatçıları təmizə çıxarmağa çalışsalar da, helikopteri ermənilərin vurduğu şəksiz idi. Hadisə yerinə də birinci ermənilər və ruslar çatmışdı. Açılmış cinayət işini ruslar aparsa da, demək olar ki, əsasən, işi ört-basdır etməyə çalışmış, hadisəni qəza kimi qələmə vermis, helikopterin qara qutusunun “yararsız” olduğunu bəyan etmişdilər. Halbuki mütəxəssislər Mİ-8 N72 helikopterlərində olan qara qutuların yanma ehtimalının 0-a bərabər olduğunu qeyd edirlər.
Zatən, o “qara qutu” asanlıqla sıradan çıxacaq bir şey olsa, onu təyyarələrə və helikopterlərə quraşdırmağın mənası olmazdı.
Yeri gəlmişkən, 1991-ci ildə parlament sədrinin müavini vəzifəsini tutan Tamerlan Qarayevin son anda helikopterə minməməsi faktına istinad edərək onun helikopter terrorunda əlinin olması barədə hələ də davam edən manipulyasiyalar var. Ancaq bu hadisəyə dair təfərrüatlarda Xankəndiyə gedəcək rəhbər şəxslərin siyahısının Moskvanın xahişi ilə bir neçə dəfə dəyişdirildiyi, Vaqif Cəfərov və Vəli Məmmədovun adlarının siyahıdan bir dəfə çıxarılması, daha sonra yenidən əlavə edildiyi məlumdur, Tamerlan Qarayevdən isə söhbət getmir. Bu da ona dəlalət edir ki, T.Qarayevin Xankəndiyə getməsi öncədən nəzərdə tutulmayıb. Adamı 32 ildir ki, minməli olmadığı helikopterə minmədiyi üçün şantaj edirlər.
Maraqlıdır ki, bu hadisədən 40 gün sonra SSRİ dağılsa da, onun varisi Rusiya öz vətəndaşlarının həlak olmasına görə davam etdirməli olduğu istintaqı sona çatdırmayıb. Beləliklə, bu boyda cinayət işi ört-basdır edilib. Sonrakı illərdə Azərbaycanın bu istiqamətdə hər hansı bir təhqiqat aparması isə çox çətin idi.
Bununla belə, Qarabağin aran və dağlıq hissəsi erməni terrorçularından, silahlı separatçılardan tamamilə azad olunduqdan, terrorçubaşıların bir qisminin yaxalanaraq Bakıya gətirilməsindən sonra bu məsələyə yenidən qayıtmaq, 1991-ci ilin 20 noyabrında Azərbaycana məxsus hərbi helikopterin kimlərin əmri ilə kimlər tərəfindən vurulduğunu soruşmaq olar. Qondarma “DQR”-in “sabiq prezidentlər”i, əl-əlbət, bu məsələyə dair hər hansı yeni informasiyaya malik olarlar.
Bu cür hadisələrin unudulmaması isə o baxımdan əhəmiyyətlidir ki, bu günlərə hansı ağrı-acılardan, itkilərdən, silsiləvi məyusluqlardan keçib gəldiyimizi bilək və necə bir kəmfürsət və məkrli düşmənlə üz-üzə olduğumuzu həmişə yadda saxlayaq.
- Kamal Sunalın həyat yoldaşı Gül Sunal - MÜSAHİBƏ
6 dekabr 2023 13:36
- Nəsibə Zeynalovanın oğlu SİRLƏRİ açdı: Anar Kərimovla 3 saat söhbət etdik...
5 dekabr 2023 11:27
- Vosmoy bazarı-nın satış qiyməti - 25 MİLYON
5 dekabr 2023 00:16
- Heydər Əliyevin iştirak etdiyi ziyafətlərdən menyunu götürüb gətirirdim - Video
3 dekabr 2023 18:53
- Rasim Balayev niyə ağlayıb..?
3 dekabr 2023 11:39
- İnsanovun lider olacağını gözləyənlərin yanılması
1 dekabr 2023 10:27
- Abzas Media" rəhbərliyinin xarici donor təşkilatları ilə gizli əməkdaşlığı ifşa olunub - EKSKLÜZİV ARAŞDIRMA
26 noyabr 2023 10:39
- Emin Sabitoğlunun xatirəsi anıldı -FOTOLAR
19 noyabr 2023 21:03
- Görkəmli elm xadimi Baxış Hüseynov - Səbirə Ələkbərova yazır
17 noyabr 2023 16:19
- Azərbaycanda Milli Dirçəliş Günüdür
17 noyabr 2023 12:42
- Bakcell dünyanın ən sürətlilərinin sürət tərəfdaşı oldu!
08 dekabr 15:09
- Tokayev Ermənistana səfər edəcək
08 dekabr 15:02
- Azərbaycan Hüseynlə Aqşini erməni əsirliyindən xilas edir
08 dekabr 10:57
- Moskvada Putinlə Rəisi arasında görüş keçirilir
08 dekabr 00:35
- Azərbaycan müəllimlərinin XVI qurultayı keçiriləcək
08 dekabr 00:18
- Şuşada mina partlayıb - xəsarət alan var
07 dekabr 13:32
- Gələn il fevralın 7-si qeyri-iş günü olacaq
07 dekabr 13:10
- Azərbaycanda növbədənkənar PREZİDENT SEÇKİSİ keçiriləcək
07 dekabr 12:54
- Şagird sinif yoldaşını öldürüb sonra intihar etdi - Daha 5 yaralı var
07 dekabr 12:42
- Bakıda sərnişin avtobusu evin üstünə düşdü (VİDEO)
07 dekabr 09:42
- Prezident İlham Əliyev ABŞ Dövlət katibinin köməkçisini qəbul edib
06 dekabr 17:33
- Nazarbayevin bacısı 10 min dollara satır ....
06 dekabr 17:19
- Azərbaycanda 60 yaşlı qadın ilk dəfə ana oldu
06 dekabr 15:58
- ANAMA sədri: Azərbaycana 8 MİNAAXTARAN SİÇOVUL gətirilib...
06 dekabr 14:12
- Ermənistanda əsir saxlanılan Hüseyn ömürlük azadlıqdan məhrum edildi
06 dekabr 14:02
- Kamal Sunalın həyat yoldaşı Gül Sunal - MÜSAHİBƏ
06 dekabr 13:36
- İcra başçısı ÖLDÜ
06 dekabr 13:24
- Şəhidin həyat yoldaşı- Səbuhi şəhid olduqdan 7 gün sonra əkiz qızlarımız dünyaya gəldi
06 dekabr 10:25
- Əli İnsanov iqtidardan 8 min avro alacaq...
06 dekabr 10:04
- BMT 2024-cü ili DƏVƏ İLİ elan etdi
06 dekabr 09:48
- AzTV-nin əməkdaşı MƏDƏKİÇİLTMƏ əməliyyatı zamanı ÖLDÜ....
06 dekabr 00:21
- Axar.az yazır - Qurban Məmmədovun babası erməni olub...Şok arxiv sənədi
05 dekabr 23:19
- Qod Nisanova ağır itki
05 dekabr 22:52
- Qanuni oğru Azərbaycanlı avtoriteti VƏHŞİCƏSİNƏ DÖYDÜ, faciəvi şəkildə öldü - FOTO
05 dekabr 22:24
- Deputat həmkarına etiraz etdi: Buna ehtiyac yoxdur"
05 dekabr 18:28
- NAR-dan “Dinlət” xidməti ilə tərzini paylaş
05 dekabr 18:18
- Paşinyanın deputatı: Dağlıq Qarabağ məsələsi 2018-ci ilə qədər həll olunub
05 dekabr 17:58
- Rus hərbçilər təslim olan ukraynalı əsgərləri güllələdi - ŞOK VİDEO
05 dekabr 17:02
- Aqşin Vəliyev işdən çıxarıldı
05 dekabr 15:16
- Ali Məhkəmə Şəki Apellyasiya Məhkəməsinin BƏRAƏT qərarını qüvvədə saxladı
05 dekabr 15:12