Toğrul bəyin Bizans imperatoruna yazdığı məktub üzə çıxdı - FOTO
Böyük Səlcuq hökmdarı Toğrul bəyin Bizans imperatoru IX Konstantin Monomaxa göndərdiyi ərəbcə məktub ilk dəfə olaraq üzə çıxarılıb.
Publika.az xəbər verir ki, bu, türk tarixi baxımından mühüm arxiv sənədidir.
Məktubun nə vaxt və harada yazıldığı məlum deyil. Lakin Berlin Dövlət Kitabxanasından çıxarılan bu sənədə “Orta əsr türk dövlətlərinə aid nadir sənədlərdən biri” şərhi verilib.
Günümüzə tək nüsxədə gəlib çatan və ilk dəfə tərcümə olunan məktub Mərmərə Universiteti Türkşünaslıq İnstitutundan professor Osman Özgüdenli tərəfindən ortaya çıxarılıb.
Məktubda Türk hökmdarı Toğrul bəyin Bizans hökmdarını qorxutması diqqət çəkir:
"Bizim bu məktubumuz Rum (Bizans) hökmdarınadır. Allah ömrünü uzun eləsin! Allah ona İslam səadətini, tam iman və Allahın köməyini, yetkin əsgərlər nəsib etsin. Onu təqdim etdiyimiz bu məktubda özü və xalqı, ölkəsinin və onun bərəkətinin qorunması, ölkəsində əsgərlərinin və insanların xoşbəxtliyi üçün əmin-amanlıq var. Bilsin ki, Allah-Təala bizə İran hökmdarlarının ixtiyarını verdi və xilafət taxtını müdafiə etməyə qadir qıldı. Bizi itiliyi kütləşməyən qılınc, sönməyən od etdi. Bizə böyük qələbələr, uğurlu nailiyyətlər bəxş etdi.
Hər yerə yayılan, ölümə meydan oxuyan, hündür dağlarda və geniş dənizlərdə irəliləsələr də, o yerləri abad edən, güclü silahlı türk, deyləmi və kürdlərdən ibarət müxtəlif tayfalarla polad qolumuzu gücləndirdi.
Elçimizin qayıdışını görəndə müəlliflərin adlarının zik redildiyi görünür. Uca Əmir Əbu Mənsur Vəhsudan - Allah onları həmişə qorusun! Fikrini bildirsin ki, (biz) ona uyğun hərəkət edək; Uca Allahın izni ilə atlılarımızı ona tərəf göndərək!"
Özgüdenli sözügedən arxiv sənədinin Böyük Səlcuqlu-Bizans diplomatik əlaqələrinə işıq tutduğunu bildirib: "Böyük bir diqqətlə seçilmiş bu sözlərlə Toğrul bəyin əzəmətini vurğulayaraq Bizans imperatorunu qorxutmaq istəyirdilər. “İtiliyi kütləşməyən qılınc” və “Sönməz od” təsvirləri ilə Toğrul bəyin malik olduğu güc və bacarıqlara, onun bu sahədəki nailiyyətlərinə istinad edilir”.
Bütün bunlarla yanaşı, sözügedən məktub həm də Toğrul bəyin Bizansla sıx diplomatik əlaqələrinin günümüzə qədər gəlib çatan yeganə nümunəsi olması ilə diqqət çəkir.
- Mirzə Cəlil onunla puluna görə evlənmişdi? - Həmidə xanımın çap olunmayan məktubu - İlk dəfə
16 noyabr 2024 20:40
- SOCAR-ın sabiq vitse-prezidenti Mikayıl İsmayılovun oğlu məhkəməyə üz tutdu – YENİ MƏHKƏMƏ BAŞLAYIR
16 noyabr 2024 11:05
- Yunanıstanın baş naziri Bakıda jurnalistlərə açıqlama verdi - FOTO
13 noyabr 2024 10:51
- Prezident Ərdoğan və xanımını belə qarşıladı - FOTO
12 noyabr 2024 12:58
- Baba Pünhanın qızı: Mirşahin atamın üstünə gəlmişdi ki... - Müsahibə
11 noyabr 2024 21:16
- İlham Əliyev Monqolustan Prezidenti ilə görüşdü (FOTO)
11 noyabr 2024 11:19
- Prezident İlham Əliyev Dövlət Bayrağı Günü ilə bağlı paylaşım edib
9 noyabr 2024 12:17
- Baba Vəziroğlu kimi ortabab şairə yubiley keçirirlər, mənə yox…Niyə? –Qocaman yazıçımız Vaqif Nəsib /MÜSAHİBƏ
5 noyabr 2024 10:37
- SSRİ-yə qarşı qurulan məxfi təşkilat: İLDIRIM necə ifşa olundu? (VİDEO)
4 noyabr 2024 13:29
- Eldar Mahmudov düşmənimdir, məni hədələyirdi... - Əvəz Ələkbərovla SENSASİON MÜSAHİBƏ
1 noyabr 2024 16:37
- Qubadlıda FACİƏ: fəhlə yıxılıb öldü
16 noyabr 22:02
- Mirzə Cəlil onunla puluna görə evlənmişdi? - Həmidə xanımın çap olunmayan məktubu - İlk dəfə
16 noyabr 20:40
- Astanada Fələstinə yardım toplayan qız həbs edilib – özünə mənzil, maşın və s. alıbmış
16 noyabr 12:52
- Abxaziyada gərginlik artır - Fotolar
16 noyabr 12:08
- COP29 dövlətimizin üçüncü tarixi qələbəsidir - Anardan Prezidentə müraciət
16 noyabr 11:35
- SOCAR-ın sabiq vitse-prezidenti Mikayıl İsmayılovun oğlu məhkəməyə üz tutdu – YENİ MƏHKƏMƏ BAŞLAYIR
16 noyabr 11:03
- Aslan Bjaniya Suxumidən öz kəndinə qaçdı
16 noyabr 10:48
- Tanınmış vəkil nitqini itirib - Ailəsi açıqladı
15 noyabr 22:32
- Nəzakət Məmmədovaya 13 illik həbs cəzası verildi – SƏBƏB VƏ TƏFSİLATI
15 noyabr 21:39
- Albaniya Parlamentinin sədri Azərbaycana GƏLDİ
15 noyabr 19:17
- Uşaq pornosu yayan azərbaycanlı saxlandı
15 noyabr 12:13
- Bu 5 qidanı yumaq olmaz – Mütəxəssislər xəbərdarlıq etdi
15 noyabr 11:57
- Prezidentdən Mahmud Abbasa təbrik məktubu
15 noyabr 11:18
- Prezident görüşlər keçirir - Fotolar - Yenilənib
14 noyabr 15:08
- Milli Məclisin üzvləri Şimali Kiprə səfər etdi - Fotolar
14 noyabr 14:27
- Bakı Apellyasiya Məhkəməsi Mikayıl İsmayılovun oğlunun şikayətinə baxacaq -Hakim Fuad Babayev
14 noyabr 12:53
- Bakcell - Ən Uğurlu Rebrendinq- mükafatına layiq görüldü
14 noyabr 11:58
- Azərbaycanda İLK : Bakıda ÖZƏL AEROPORT tikilir
14 noyabr 11:09
- İlham Əliyev BMT Baş Assambleyasının 79-cu sessiyasının Prezidenti ilə görüşüb
14 noyabr 10:34
- Azərbaycanlıların sevimli qidası şəkər xəstəliyi yaradır
14 noyabr 10:16
- Bakı Ağır Cinayətlər Məhkəməsinin hakimi FUTBOL oynayarkən ÖLDÜ
13 noyabr 22:58
- ABŞ Polşada AES tikintisinə 1 milyard dollardan çox vəsait ayırıb
13 noyabr 22:33
- Azyaşlı xanəndə səsi ilə sammitdəki liderləri valeh etdi: MÖHTƏŞƏM GÖRÜNTÜLƏR
13 noyabr 22:12
- İlham Əliyev İranın vitse-prezidenti ilə görüşdü
13 noyabr 19:33
- Bakıda inkişaf etməkdə olan kiçik ada dövlətlərinin Sammiti keçirilir - İlham Əliyev tədbirdə iştirak edir
13 noyabr 12:45
- Yunanıstanın baş naziri Bakıda jurnalistlərə açıqlama verdi - FOTO
13 noyabr 10:51
- Ərdoğan: Uğurlu tədbirə və səmimi ev sahibliyinə görə İlham Əliyevi təbrik edirəm
13 noyabr 10:27
- Ərdoğan və xanımı Prezidentin ailə üzvləri ilə görüşdü (FOTOLAR)
12 noyabr 22:17
- Prezident Böyük Britaniyanın Baş naziri ilə görüşdü
12 noyabr 21:57
- Azərbaycanlı general və şəriki tərliklə 10 milyonlarla pul -yuyub
12 noyabr 18:58