Azərbaycanda uşaqları bu valideynlərindən alacaqlar
Uşağı valideynlərindən uzaqlaşdırmaq travmatik bir təcrübədir. Əslində, bu, valideynlik hüququndan məhrum edilməzdən əvvəlki son addımdır. Heç şübhəsiz, valideynlərin övladı böyütmək üçün hüquq, vəzifə və öhdəlikləri var. Ancaq uşağın valideynləri ilə qalması onun hüquqlarını pozursa və sağlamlığına ziddirsə, onda nə etməli?
Dünya ölkələrinin uzun illərdir ki, bu istiqamətdə əhəmiyyətli təcrübəsi var: valideynlər tərəfindən uşağın həyatına və sağlamlığına bilavasitə təhlükə yarandığı hallarda uşaq onlardan yalnız məhkəmənin qərarı ilə deyil, sosial işçilər tərəfindən də götürülə bilər.
Artıq bizim ölkəmizdə də bu təcrübə tətbiq ediləcək. Milli Məclisin Ailə, qadın və uşaq məsələləri komitəsinin bu günlərdə keçirilən iclasında "Məişət zorakılığının qarşısının alınması haqqında” qanuna edilən dəyişiklik buna əsas verir: uşağın həyatı və ya sağlamlığı üçün birbaşa təhlükə yaranarsa, valideynlərindən alına bilər.
"Kaspi” qəzetinin mövzu ilə bağlı məqaləsini təqdim edirik:
Belə bir dəyişikliyin gündəmə gəlməsinin səbəbi nədir?
Vəziyyət bəzi ailələrdə uşaq zorakılığı ilə bağlı mənzərənin o qədər də yaxşı olmadığını göstərir. Təkcə Uşaq Qaynar Xəttinə olunan müraciətlər bunu deməyə əsas verir. Məsələn, əgər əvvəllər xəttə daha çox böyüklər müraciət edirdisə, indi uşaqlar telefon açırlar. Mərkəzin operatoru: "Hər gün Qaynar Xəttə zənglər olur. Bəzən gün ərzində bir neçə zəng daxil olur”, - deyə sorğuya cavab olaraq bildirdi: "Həm paytaxtdan, həm də rayonlardan zənglər edilir. Telefon açanların çoxu qızlardır. Ailədə valideynləri tərəfindən müxtəlif zorakılıqlara məruz qaldıqlarını deyirlər”.
Əslində, uşaqların hüquq və maraqlarının əks olunduğu müddəa bizim qanunvericilikdə var idi. 1998-ci ildə qəbul edilən "Uşaq hüquqları haqqında” qanun, "Yetkinlik yaşına çatmayanların işləri və hüquqlarının müdafiəsi üzrə komissiyalar haqqında” əsasnamə, icra hakimiyyətlərinin nəzdində himayəçilik və qəyyumluq şöbələri, uşaq hüquqları üzrə QHT-lər uşaq hüquqlarına zidd hərəkətlərlə bağlı müvafiq siqnallar verirdilər. Ancaq bütün dünya ölkələrinin qanunvericiliyində illərdir yer alan qaydalar bizdə bir qədər "humanist”liyə köklənmişdi.
Uşaqlar dövlətin himayəsinə veriləcək
"Azərbaycan BMT-nin Uşaq Hüquqları haqqında Konvensiyasını imzalayıb və ondan sonra "Uşaq Hüquqları haqqında” qanun qəbul edilib. Həm konvensiyada, həm də qanunda əsas prinsip ondan ibarətdir ki, uşaq hüquqları ilə valideyn hüquqları arasında ziddiyyət təşviq edilərsə, uşaq hüquqları üstün tutulur”, - deyə Vəkillər Kollegiyasının üzvü Ruslan Vəliyev bildirir: "Bu o deməkdir ki, hər bir dövlət orqanı, o cümlədən məhkəmələr uşaq hüquqlarını üstün tutmalıdırlar. Əgər uşağın hüquqları onların valideynləri tərəfindən pozulursa, təbii ki, dövlət orqanları bununla bağlı hərəkətə keçməlidirlər. Hətta deyərdim ki, bu qaydaların həyata keçirilməsi bir az gecikib. Əminəm ki, uşaq hüquqları bundan sonra daha da üstün formada qorunacaq”. Hüquqşünas qanuna edilən dəyişikliyi son illər ailələrdə məişət zorakılığının daha çox baş verməsi ilə əlaqələndirir: "Zorakılıq siqnalları uşaqların hüquqlarının qorunmalı olduğunu daha ciddi gündəmə gətirir. Hər bir vətəndaşın da borcudur ki, törədilən və törədilə biləcək hüquq pozuntusu ilə bağlı lazımı instansiyalara məlumat versin. Əgər uşaq hüquqlarının qorunması ilə bağlı siqnal daxil olarsa, uşaq mənafelərinin üstün səviyyədə qorunması məqsədilə uşaq həmin ailədən alınacaq və dövlətin himayəsində olan orqanlara təhvil veriləcək”.
R.Vəliyev Ailə Məcəlləsində də oxşar müddəaların yer aldığını bildirir: "Valideynlərin hüquqlarının məhdudlaşdırılması və ya hüquqdan məhrum edilməsi, hətta uşaqların alınması ilə bağlı maddələr var. Bu halda da qanun icazə verir ki, həmin uşaqların dövlətin himayəsinə verilməsi ilə bağlı addım atılsın. Yəni daha da böyük proseduralar keçmədən, məhkəməyə gedib çıxmadan müvafiq orqanlara elə səlahiyyətlər verir ki, ilkin araşdırmalar aparsınlar və məsələ ilə bağlı öz rəylərini versinlər.
Hüquqşünas hesab edir ki, bu dəyişiklik hazırkı mərhələdə problemin inzibati qaydada həllini nəzərdə tutur: "Biz indiyə qədər başqa ölkələrin təcrübəsində görürdük ki, sosial idarələr gəlib uşağı götürürdülər. Bu, bizim üçün təəccüblü olsa da, bütün dünyada tətbiq olunan qaydadır. Bu, ona yönəlib ki, valideynlərin hüquqları uşaq hüququndan üstün tutula bilməz. Bu məsələlərdə dövlət orqanları hər kəsin - valideynlərin, qohumların, qəyyumların və başqalarının hüquqlarını pozacaq. Uşaqların hüquq və maraqlarının qorunması məqsədilə bu addımlar atılacaq. Fikrimcə, bu, ailələr üçün siqnal olmalıdır”.
"Valideynlər bundan sui-istifadə edirlər”
"Ümidli gələcək” təşkilatının rəhbəri Kəmalə Aşumovanın sözlərinə görə, tüfeyli həyat sürən, zərərli vərdişlərə malik valideynlər olan ailələrdə uşaqların mənfi hallarla üzləşmələri, zorakılığa məruz qalmaları, təhsildən yayınmaları və s. ilə bağlı statistika ürəkaçan deyil: "Bu faktlar onu göstərir ki, qanuna dəyişiklik zəruridir. Bəzən təcrübədə erkən nikaha sövq edilmə, ailə üzvü tərəfindən cinsi zorakılığa məruz qalma, narkotik istifadəçisi olan valideynlərin uşaqlarına qayğı göstərməməsi kimi hallarla qarşılaşırıq. Qanunda dəqiq maddə olmadığından polis və ya sosial işçilər və QHT əməkdaşları müdaxilə edəndə yalnız valideynlə söhbət edir, reabilitasiyaya cəhd edir. Amma bu hallar nəticə verməyəndə biz ailədən uşağı götürə bilmirdik. Çünki qanunda bununla bağlı xüsusi maddə yox idi. Valideynlər də bundan sui-istifadə edirlər”. K.Aşumovanın fikrincə, qanunda belə bir dəyişikliyin olması müsbətdir. Eyni zamanda, bunu tətbiq edən dövlət qurumları da vəziyyətdən sui-istifadə etməməlidirlər: "Biz ilk növbədə uşağın rifahı naminə valideynə reabilitasiya üçün şans verməliyik. Əgər o hallarda da valideyndə heç bir müsbət dəyişiklik baş verməzsə və uşağın həyatına təhlükə varsa, onun digər qohumu və ya qəyyumu ola biləcək şəxslərə verilməsi və ya dövlətin himayəsinə verilməsi həyata keçirilməlidir”.
Oxşar xəbərlər
- İlham Əliyev italyan naziri qəbul etdi - Yenilənib
26 iyun 2024 17:32
- Hacıbəla Qız qalası-nı da uçurdub, yerində göydələn tikəcəkdi
26 iyun 2024 09:49
- Azərbaycan Ordusunun yaradılmasından 106 il ötür
26 iyun 2024 01:05
- Elçibəy dedi ki, Azərbaycanın beli qırıldı - Arif Əliyev...)))
25 iyun 2024 20:39
- Axundovanın Mehdiyevə yazdığı danos- müəmmalı ölümdən 7 il keçir – SENSASİON ARAŞDIRMA
24 iyun 2024 15:40
- Hövsan Mədəniyyət Mərkəzinin QORDİ DÜYÜNÜ-nə düşən təmiri
24 iyun 2024 15:26
- Azərbaycanda iyun ayı QAR yağıb, dolu düşüb...
23 iyun 2024 11:38
- Prezident İlham Əliyev Euronews-a müsahibə verdi- Dünyaya ÖNƏMLİ MESAJLAR
22 iyun 2024 16:16
- Xəstəxanadan çıxandan sonra Əkrəm Əylisliyə zəng elədim…” –Yazıçı Elçin /MÜSAHİBƏ
22 iyun 2024 11:07
- Arif Əliyev - Heydər Əliyev Elçibəylə görüşdən sonra onun psixoloji portretini yüz faiz cızmışdı
21 iyun 2024 17:38
Xəbər lenti
- Musiqi məktəbinin direktoru 1 MİLYON MƏNİMSƏYİB
27 iyun 18:06
- Cavanşir Nuriyev yüksək vəzifəyə təyin edildi
27 iyun 17:49
- Seçkilərlə bağlı qərar verildi - Yenilənib
27 iyun 17:42
- Ermənistan ya konstitusiyasını dəyişməlidir, ya da dəyişməlidir: İlham Əliyev dedisə, bitdi!
26 iyun 21:14
- Özündən gözəlləri öldürən, itləri əsirlərlə bəsləyən -MƏLƏK- VİDEO
26 iyun 20:37
- İlham Əliyev italyan naziri qəbul etdi - Yenilənib
26 iyun 17:32
- Qəzəbli Stalinə cavab verməkdən çəkinməyən general – o, bir il ərzində özünü doğrultmağı bacarıb...
26 iyun 14:23
- Bakı küçələrində hərbçilərin yürüşü keçirilir - Fotolar
26 iyun 12:41
- Rusiyanın İTKİSİ 538 060 nəfər (son sutkada 1220 nəfər) insan -ŞOK
26 iyun 11:58
- Vüqar Qurbanovdan yeni TƏYİNAT
26 iyun 11:41
- Qumarda 4 milyon dollar uddu və...ürəyi dayandı öldü - VİDEO
26 iyun 11:20
- 219 nəfər MİLLİ QƏHRƏMAN-dan 15-i SAĞDIR
26 iyun 11:06
- DUZ və BALı qarışdırıb YEYİN - MÖCÜZƏ
26 iyun 10:34
- FETÖ ilə əlaqəsi olan 9350 şübhəli saxlanılıb –ƏRDOĞAN
26 iyun 10:19
- Diş çıxaran dərman satışa çıxarılır, PROTEZ bitir - Yapon alimi
26 iyun 09:58
- Hacıbəla Qız qalası-nı da uçurdub, yerində göydələn tikəcəkdi
26 iyun 09:49
- Hacı Salmanın həbsinə səbəb olan - Görüntülər
26 iyun 09:37
- Ermənilər bu namizədin İran prezidenti olmasından qorxurlar: Azərbaycana...
26 iyun 01:15
- Azərbaycan Ordusunun yaradılmasından 106 il ötür
26 iyun 01:05
- Zakir Quliyev xidmət rəisi təyin edildi
26 iyun 00:54
- İlham Əliyev onlara general rütbəsi verdi (SƏRƏNCAM)
26 iyun 00:10
- Natiq Qasımova Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı adı verildi
25 iyun 23:56
- DSX və DTX Xəzərdə əməliyyat keçirib, silah tətbiq olunub.... VİDEO
25 iyun 20:59
- Elçibəy dedi ki, Azərbaycanın beli qırıldı - Arif Əliyev...)))
25 iyun 20:39
- Sənədsiz evlərə KUPÇA verilməsinə başlandı
25 iyun 20:27
- Sovet liderlərinin yay istirahətləri – baş katiblərin ixtiyarında 78 dövlət bağı olub...
25 iyun 19:32
- 11 yaşlı qıza sataşn Hacı Salman həbs olundu
25 iyun 18:58
- SON DƏQİQƏ: Əhəd Abıyev saxlanılıb ?
25 iyun 18:13
- Leqal.info xəbər saytının rəhbəri silahlı insident zamanı həlak olan polis əməkdaşlarının ailələrinə baş sağlığı verir
25 iyun 18:00
- Şeyxə məxsus olduğu deyilən ZƏHRA klinikası məhkəmə qarşısında..
25 iyun 16:10
Video & Fotoqalereya
Video
Fotoqalereya