Almaniya və Türkiyə arasında DÖNƏR DAVASI ...
Ankara və Berlin dönər kababının verilmə resepti və üsulu ilə bağlı mübahisə edir. Türkiyə ənənəvi yemək növünün müəllifliyini Almaniyada qorumağa çalışır. Bu yemək 60-cı illərdə Almaniyaya gələn türk işçilər tərəfindən təkmilləşdirilib. Lakin Almaniya prezidenti Frank-Valter Ştaynmayer dönəri Almaniyanın milli yeməyi adlandırır.
Qaynarinfo "The Economist"ə istinadən xəbər verir ki, Avropa Komissiyası (AK) Türkiyə və Almaniyaya dönərin düzgün resepti ilə bağlı mübahisəni həll etmək və kimin milli yeməyi olduğuna qərar vermək üçün altı ay vaxt verib. Əks halda qərar Brüssel tərəfindən veriləcək.
Öz reseptinizlə gəldiniz
İki il əvvəl Ankara dönərin "zəmanətli ənənəvi ixtisaslaşma” sxemi çərçivəsində qorunması tələbi ilə AK-yə müraciət etmişdi. Türkiyə Aİ-nin üzvü olmasa da, ənənəvi yeməkləri üçün cəmiyyətdən qorunan status tələb edə bilər. Türkiyə paxlavası artıq bu statusu alıb. Lakin məsələ dönərə gələndə, vəziyyət qəlizləşib. Belə ki, 1961-ci ildə Türkiyə ilə Almaniya arasında türk işçi qüvvəsinin Almaniyanın əmək bazarına cəlb edilməsinə dair rəsmi müqavilə imzalanıb. Bundan sonra türk miqrant işçilər kütləvi şəkildə Almaniyaya gəlməyə başlayıb.
Bu, iki səbəbdən Ankara üçün faydalı idi. Kişilər yaxşı pul qazanıb, bununla da Türkiyədə qalan ailələrinə maddi yardım edə bilirdilər. Bundan əlavə, Almaniyada türk işçilər üçün ixtisaslarını artırmaq və yeni peşə bilikləri və xarici təcrübə ilə vətənə qayıtmaq imkanı yaranırdı.
Əvvəlcə türk işçilərin Almaniyada qalma müddətinin məhdudlaşdırılması nəzərdə tutulurdu. Ehtimal olunurdu ki, bir neçə il işlədikdən sonra miqrantlar öz vətənlərinə qayıdacaqlar. Belə ki, Almaniya hakimiyyəti Türkiyə vətəndaşlarının daimi yaşamaq üçün Almaniyaya köçməsinin qarşısını almaq istəyirdi. Ancaq üç il sonra, 1964-cü ildə alman işəgötürənlərinin özlərinin xahişi ilə Almaniya ilə Türkiyə arasında müqavilənin mətninə əhəmiyyətli düzəlişlər edildi: türk işçilərinin ölkədə qalma müddəti artırıldı - xərclər ölkəyə yeni işçilərin gətirilməsi və onlara peşə vərdişlərinin öyrədilməsi həddən artıq yüksək olduğu üçün lazımi təcrübəni qazanmış şəxslərlə işi davam etdirmək daha sərfəli idi. Türklər üçün ciddi maneə ailə birləşməsinə qadağa qoyulması idi. Amma bir müddət sonra alman hakimiyyəti türk arvad və uşaqlarının Almaniyaya gəlib bu ölkədə qalmasına icazə verdi.
Almaniyada türk işçilərlə birlikdə dönər kababı da meydana çıxdı. Ancaq tədricən ənənəvi türk resepti dəyişdi - Türkiyədən gələn qonaq işçilər onu təkmilləşdirdilər.
Dönərlərdə fərq
İndi Almaniyada yeyilən dönərlər ənənəvi variantdan çox fərqlidir. Alman reseptinə görə, yemək ənənəvi Yaxın Şərq mayasız çörəyi olan piteynin arasına yığılır, kələm və ya kahı üstünə qoyulur, sonra sarımsaqlı sous əlavə edilir. Türkiyədə isə adətən ya düyü qarniri ilə verilir, yaxud pomidor, acı bibər və kartof qızartması ilə birlikdə çörəyin arasına yığılır. Bəzən işlənmiş pendir də əlavə olunur.
Eyni zamanda, "The Economist"in qeyd etdiyi kimi, türk aşpazları sarımsaq sousu əlavə etməkdənsə, özlərini "bıçağın altına atmağı" daha üstün tutarlar. Bundan əlavə, ölkədə ətin hazırlanması, kəsilməsi və marina üsulu da tənzimlənirdi. Məsələn, mal, quzu və toyuq ətindən istifadə edə bilərsiniz, ancaq buzov və hinduşka ətindən istifadə edə bilməzsiniz.
Avropa İttifaqından ədalətsiz xəbərdarlıq
Avropa Komissiyası xəbərdarlıq edib ki, ölkələr altı ay ərzində kompromis əldə etməsələr, dönərin statusunu özü müəyyən edəcək. Türkiyə qalib gəlsə və Aİ-dən ənənəvi yeməyin adını qorumaq hüququnu ala bilsə, məşhur yemək Avropada ət seçimi, marina edilmə və kəsmə üsulu da daxil olmaqla türk qaydalarına uyğun hazırlanmalı olacaq. Və ənənəvi Aİ dönəri daha sonra başqa ad altında satılmalı olacaq.
Hazırda Avropada dönər kabablarının satışı ildə təxminən 3,5 milyard avro təşkil edir ki, bunun da 2,3 milyard avrosu Almaniyadan gəlir. Alman siyasətçiləri də dönəri çox sevirlər. Almaniya prezidenti Frank-Valter Ştaynmayer aprel ayında Türkiyəyə səfəri zamanı dönərləri milli alman yeməyi adlandırıb.
Qeyd edək ki, bəzi Qərb ölkələri türk və ərəb yeməklərinin populyarlığını görərək öz milli mətbəxini və sahibkarlarını qorumağa çalışırlar. Bu, təkcə Almaniyada deyil, Fransa və İtaliyada da baş verir. Eyni zamanda, Avropa ölkələrində dini zəmində ayrı-seçkilik halları var. Ekspertlər qeyd edir ki, Parisdəki terror aktlarından sonra dönəri müsəlman yeməyi adlandırılmağa başlayıblar.
Oxşar xəbərlər
- İqlim dəyişikliyi və COP29: Elm və əməkdaşlıq dünyanı xilas edəcək!
31 oktyabr 2024 14:15
- Ramiz Mehdiyev qabağa getməyə qoymurdu - Deputatla MÜSAHİBƏ
30 oktyabr 2024 20:50
- Nyuton qanununun tərtibində səhv AŞKARLANDI
30 oktyabr 2024 14:00
- AQTA BİT BAZARI-nda yoxlama apardı - 5 min manatlıq cərimə
29 oktyabr 2024 22:23
- Deyirlər ki, bu başçı Qarabağın torpaqlarını satır...
29 oktyabr 2024 21:54
- XİN: Azərbaycan-Türkiyə qardaşlığı əbədi olaraq yaşayacaq
29 oktyabr 2024 10:25
- Türkiyə Cümhuriyyətinin qurulmasının 101 illiyidir
29 oktyabr 2024 00:22
- 1978-ci ildə İspaniya qəzetləri Azərbaycandakı səs-küylü qətldən nə yazıb?
28 oktyabr 2024 23:51
- Azərbaycan dünyanın ən güclü ordularının siyahısında: Neçənci yerdəyik?
28 oktyabr 2024 11:12
- Bu ölkələr Gürcüstandakı seçkiləri TANIMADI - ŞOK SİYAHI
28 oktyabr 2024 00:17
Xəbər lenti
- İsraildə İrana casusluq edən azərbaycanlı ər-arvad həbs olundu
31 oktyabr 23:11
- Məmurlar bir araya gəldi - Prezidentin tapşırıqları çatdırıldı
31 oktyabr 21:50
- Hikmət Həsənovun köməkçisinə hökm oxundu - FOTO
31 oktyabr 19:57
- Urmiyada beş məhbusun barmaqları kəsiləcək
31 oktyabr 19:47
- Tağı Əhmədovun hakim oğlu CƏZALANDIRILACAQ - Məhkəmə qərarı
31 oktyabr 14:50
- Şahin Bağırov aparat rəhbəri və idarə rəisi vəzifələrini onlara tapşırıb
31 oktyabr 14:28
- Rusiyanın təhvil verdiyi şəxs məşhur biznesmen imiş... - ŞOK DETALLAR
31 oktyabr 14:22
- İqlim dəyişikliyi və COP29: Elm və əməkdaşlıq dünyanı xilas edəcək!
31 oktyabr 14:15
- Ərdoğandan Öcalana edilən çağırışa reaksiya
31 oktyabr 13:38
- Planetar düşüncəli lider…
31 oktyabr 13:29
- Beynəlxalq axtarışa verilən 5 şəxs Azərbaycana gətirildi
31 oktyabr 13:15
- Dünya fəlakətlə üz-üzə - Rusiya nüvə DÜYMƏSİNƏ BASIR!
31 oktyabr 12:09
- SAYT rəhbəri həbs edildi
31 oktyabr 11:59
- Prezident yeni səfirin etimadnaməsini QƏBUL ETDİ - FOTOLAR
31 oktyabr 11:42
- Rusiya qalib gəldi - Zelenski
30 oktyabr 23:19
- Dörd nəfər onu axtarmağa gedəndə həlak olmuşdu...
30 oktyabr 23:05
- Ramiz Mehdiyev qabağa getməyə qoymurdu - Deputatla MÜSAHİBƏ
30 oktyabr 20:50
- Ərdoğandan müsəlman ölkələrinə ÇAĞIRIŞ
30 oktyabr 18:20
- Azərbaycanda 300-ə yaxın ömürlük məhbus var
30 oktyabr 17:47
- İsrail Prezidenti Bakıya gəlir
30 oktyabr 15:24
- Nə istəyirsiz məndən? Əl çəkin! Mənə kim cinayət işi açır? - Ramiz Mehdiyev
30 oktyabr 15:19
- Nyuton qanununun tərtibində səhv AŞKARLANDI
30 oktyabr 14:00
- Azərbaycanda ATATÜRK adına qoyulan QADAĞA götürüldü
30 oktyabr 13:22
- Müəllimə qarşı ittiham sübuta yetirildi - 7 il 6 ay HƏBS !
30 oktyabr 13:10
- Rusiya və Ukrayna danışıqlara başladı - Tarixi razılaşma!
30 oktyabr 11:11
- Prezident Nəsimidə yeni salınan parkda yaradılan şəraitlə tanış oldu (FOTO)
30 oktyabr 10:56
- Azərbaycana mal-qara gətirən DANA MONOPOLİYASININ başında duran Ramazanov, Laçınlı Dadaş kimdir?
30 oktyabr 10:18
- Talıbovlara bağlı daha bir şirkət ləğv olunur
30 oktyabr 09:58
- Xurmanın orqanizmimizə faydaları
30 oktyabr 09:34
- Daha heç kimdən icazə almırıq - Ərdoğan
30 oktyabr 09:14
Video & Fotoqalereya
Video
Fotoqalereya