Gördüm ki, gözlərində yaş parıldayır... - Şairin yubileyinin keçirilməsinə kim mane olur?

Kulis.az Fərid Hüseynin "Göy üzünün məhəbbət nağılı" yazısını təqdim edir.
(Bir şeirin tərcümeyi-halı rubrikası)
İki ildən artıqdır ki, görkəmli şair Vaqif Bayatlı Odərin şəxsi arxivi əsasında onun əsərlərini çapa hazırlayıram. Ona görə də, demək olar, hər həftənin şənbə-bazar günləri böyük şairin evinə gedir, əlyazmalar, fotolar, köhnə qəzetlər arasında müxtəlif materialların axtarışı ilə məşğul oluram. Şükür, artıq qüdrətli söz ustadının dörd yeni kitabı ərsəyə gəlib: “Türkün şərəfli oğlu”, “Göyüzünə yazılanlar”, “Göyüzüylə söhbətlər” və “Biblioqrafiya”.
Bu get-gəllərdə o qədər maraqlı hadisələr, söhbətlər, danışıqlar olub ki, inşallah, zaman-zaman onlar haqqında da qələm işlədəcəyəm, hələliksə, bir hadisəni yada salmaqla yetinirəm:
Bu ilin yayında Vaqif Bayatlı Odərin yubileyinin keçirilməsi ilə bağlı onu sevən qələm yoldaşları ilə bərabər planlar qururduq, artıq bir sıra təşkilati işlərə də başlamışdıq: Qonaqların siyahısı, tədbir keçiriləcək yer, çıxışçılar və sair məsələlər ətrafında baş sındırırdıq. İşin axarında məlum oldu ki, bu yubileyin keçirilməsini ürəkdən istəyənlərlə yanaşı, tədbirin yoluna kötük diyirləyənlər, işə pəl vuranlar da var. Sonralar üstüörtülü bizə eşitdirdilər ki, indiki situasiyada yubiley məsələsini bir müddət sonraya saxlasaq, daha yaxşı olar. Təfərrüata varmaq istəmirəm, onsuz da olan olub, torba dolub. Hər halda, ya elə ya belə biz arzusunda olduğumuz tədbiri Allahın və dövlətimizin köməyi ilə bir gün tez, beş gün gec necə lazımdırsa, o cür də keçirəcəyik.
Həmin yay axşamlarının birində Vaqif Bayatlı Odərin həyətində gilas, ərik yeyə-yeyə, çay içə-içə söhbət edirdik – yenə bir neçə şair Vaqif Bayatlı Odərin vəfalısı – ömür-gün yoldaşı Tamam xanımın açdığı naz-nemətli süfrə ətrafında cəm olmuşdu və həmişəki kimi qızğın ədəbiyyat söhbətləri gedirdi.
Vaqif müəllim şövqlə danışırdı, xatirələrə dalaraq Əhməd Qəşəmoğlu ilə cavankən uzaq türk ellərinə etdikləri səyahətlərindən söz açırdı. Söz-sözü çəkdi və o uzaq illərdən qopub gəldik yenə məlum yubiley məsələsinin üstünə. İstər-istəməz, söhbət zamanı yubileyə pəl vuran adam haqqında da danışıldı.
Biri dedi ki, o pəlvuran sovet dövründən belə namxuda idi, başqa biri dedi ki, onu vəzifə adamlıqdan çıxarıb, bir başqası özgə bir naqis xasiyyətini yada saldı, onun xalis ədəbiyyatın mayasından xəbərsizliyini də xatırladan tapıldı.
Bu əsnada Vaqif müəllim qayıtdı ki, mümkünsüzdür, bir adamın bu qədər mənfi keyfiyyətləri ola, amma müsbət bir xüsusiyyəti tapılmaya, siz insafən onun yaxşı işlərindən də danışın. Hətta siz yeri düşəndə pis adamın yanında onun yaxşı tərəfindən söz salın ki, o, öz yaxşı cəhətinin fərqinə varıb xeyirxah adam olsun. Ümumiyyətlə, çalışın ki, Türkü həmişə ucaldasınız, türkləri həmişə tərifləyin, öyün, onda Allah da sevinər. İndi o adam vəzifədədir, birinə pislik eləyirsə, üçünə də xeyirxahlıq edir, bəlkə, mənim yubileyimə mane olur ki, həmin vaxt o yerdə başqa birinin yubileyi keçirilsin. Bunun özü də bir xeyirxahlıqdır və biz buna görə – başqasına etdiyi xeyirxahlıq üçün ona minnətdar olmalıyıq.
Bu sözlərdən sonra hamı sükuta qərq oldu, hərə öz yamanlamasından, qeybətindən utandı sanki. Mən sövq-i-təbii Tamam xanımın üzünə baxdım. Gördüm ki, gözlərində yaşlar parıldayır. O, öz ərinin paklığı, təmizliyi, ucalığı ilə qürur duyur, bunca məsum bir insan ilə tale ortaqlığına görə Tanrıya son dərəcə şükrandır. O paklığı bu yaşa, bu illərə gətirib çatdırdığına görə Vaqif müəllimlə qürur duyur.
Həmin vaxt Tamam xanımın Vaqif Bayatlı Odərin fərqinə varmasını – onu sonacan dərk etməsini gözlərində parıldayan yaşlardan dəqiq oxumuşdum. Eyni zamanda bir insanın başqa bir insanı sonacan dərk etməsi, bunca fərqinə varması məni heyrətləndirmişdi.
Mən onlarla şairin həyat yoldaşından müsahibələr almış, sonradan onları “Hər kəsin öz eşqi” adlı kitabda çap etmişəm, ona görə də neçə-neçə söz adamının ömür-gün ortaqları ilə həmsöhbət olmuşam. Təəssüf ki, bir sıra hallarda görmüşəm ki, bəzi şairlərin həyat yoldaşları kimin xanımı olduqlarını dərk eləmirlər, illərdir bir yastığa baş qoyduqları adam onlar üçün “min adamdan biri” statusundadır.
Belələrini görəndə həmişə Puşkinin xanımının məşhur hərəkəti yadıma düşüb: Puşkin bir gücə həyat yoldaşı Nataliyanı yuxudan oyadır ki, yenicə yazıb bitirdiyi gözəl bir şeiri ona oxusun: Nataliya isə şairin şeir oxumaq həvəsini gözündə qoyaraq ona deyir: “Gecə şeir oxumaq üçün yox, yatmaq üçündü”.
Dünyada istedad qənimi olan nə çox həmtay var...
***
Və yenə yay günlərinin birində Vaqif Bayatlı Odərgildə idim. Tamam xanımın rəfiqəsi, özü də söz-sənət vurğunu olan Elmira xanım da onlarda qonaq idi.
Mən Vaqif müəllimlə söhbətləşirdim, onlar da yanımızda əyləşmişdi, birdən söhbətin axarında – çox təbii halda Tamam xanımla Elmira xanım başladılar bir-birləriylə ingiliscə danışmağa. Onların yad dildəki söhbətləri cəmi üç-beş dəqiqə çəkdi.
Qəfil Vaqif Bayatlı Odərin mənimlə söhbətdən astaca aralanıb Tamam xanıma necə heyrətlə baxdığını, fərəhlə öz həyat yoldaşına gözlərini zillədiyini gördüm. Sonra qayıtdı ki: “bax, Fərid, Tamam xanım gör, ingiliscə necə yüksək səviyyədə danışır. Çünki əsl türk qızıdır. Türklər bir şeyi öyrənəndə onu hamıdan yaxşı bacarırlar. Mən dünyanın bir çox ölkələrində olmuşam, Bakıya xarici dövlətlərdən gələn xeyli tanınmış adamlarla, ingilislərin özləriylə görüşmüşəm, onlar hamısı etiraf edib ki, Tamam xanım ingilis dilini onların özlərindən yüz qat gözəl bilir. Sonra Tamam xanıma üz tutub əlavə elədi: “Yavrum, ingilis dilini ingilislərdən gözəl bildiyinə görə, bir türk xanımı kimi sənə eşq olsun!”
Bu dəfə sanki Vaqif Bayatlı Odər yenidən Tamam xanımın fərqinə varmışdı: gözləri iriləşmiş, qaşları qalxmış, heyrəti fərəhinə qarışmışdı. Həmin gün evə necə gəldiyimi xatırlamıram, çünki bütün ruhum şeirlə dolu idi, bu eşqin, bu məhəbbətin, bu duyumun, bu auranın, bu cür qarşılıqlı hisslərin, bu sayaq həmahəngliyin, Allahın göydə kəsdiyi kəbinin, səmada bir-biri ilə barışmış qoşa ulduzun nəticəsi olduğunu duymuşdum deyə Vaqif və Tamam ruhunun havası bütün varlığımı çulğamışdı və bu şeir də həmin abu-havanın, hadisələrin təsirindən doğulmuşdu:
Qanadlı Vaqif Bayatlı Odərin
qanadlı Tamam Bayatlıya dedikləri
Sən mənim fərqimə varanda,
mən sənin fərqinə varanda
yenidən doğuluruq biz.
Tanrının baxdığı yerdən
dünyaya boylanırıq biz.
Biz o yerdən baxdıqca,
biz o göydə qaldıqca,
səslər sığmır səsimizə,
sözlər sığmır sözümüzə,
ürək sığmır sinəmizə,
dünya sığmır gözümüzə.
Elə həmin an, həmin dəm,
Bizə hamıdan yaxın olan
Tanrı "yüyürüb" köməyə
səsə bir az meydan açır,
sözə bir az meydan açır,
tez böyüdür köksümüzü,
böyük açır gözümüzü.
Böyüyür dünyanın yeri
çatır bütün sevənlərçün.
Şükür, bizsə, gen dünyada
hər dəfə – dönə-dönə
bir də varrıq fərqimizə.
Biz vardıqca fərqimizə,
Allah biz dayanan yerdən
baxır bizim oğlumuza…
- SOCAR-ın sabiq vitse-prezidentinin oğlunun işi yenidən məhkəmədə - atalıq testindən keçməlidir
10 mart 2025 23:26
- Vaqif çox kaprizlidir, mənim işim ona katibəlik etməkdir – Tamam Bayatlı
10 mart 2025 22:31
- Dəmir çatışmazlığını göstərən simptomlar açıqlandı
9 mart 2025 20:41
- Mən vətənpərvərəm, siz həyasızsınız - Puqaçova jurnalistlə dalaşdı
9 mart 2025 15:14
- Dünyanı idarə edən xanımlar - Hansı ölkələrin lideri qadındır? - SİYAHI
9 mart 2025 10:54
- Dünyanın ən zəngin 5 MİLYАRDER QАDINI - Müsəlmаn yoxdur
8 mart 2025 22:31
- Aliment nə qədərdir ki, bir qadın ailəsini dağıtsın?
8 mart 2025 14:05
- 65 qəpiklik toyuq ətini insanlara yedizdirirlər, ciddi cəzalar lazımdır - Çingiz Qənizadə
6 mart 2025 19:31
- Rəsulzadənin iki məktubu, həyat yoldaşının xəstəliyi, türkəçarə... - Nadir dəfn fotoları
6 mart 2025 18:47
- Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin anım günüdür
6 mart 2025 00:53
- Stalinin məktubları -Günəşin doğuşu- nu dayandırıb
11 mart 15:21
- Vəzifəli şəxsləri, vəkilləri, hakimləri təhdid edən müğənni Dəniz Əsədova kimdir? - 4 nəfər şikayətçi
11 mart 15:06
- Bu gün Yel çərşənbəsidir
11 mart 14:37
- Vəzifədən azad edilən generalın yerinə təyinat oldu
11 mart 13:37
- İlham Əliyevin Şimali Makedoniya prezidenti ilə təkbətək görüşü oldu
11 mart 13:12
- Boksçumuz dünya çempionatında Ermənistan təmsilçisinə qalib gəldi
11 mart 00:01
- SOCAR-ın sabiq vitse-prezidentinin oğlunun işi yenidən məhkəmədə - atalıq testindən keçməlidir
10 mart 23:26
- Görürsünüz ki, Tramp hakimiyyətə gəlib qəpik hesablayır
10 mart 23:18
- Şimali Makedoniya Prezidenti Azərbaycana rəsmi səfərə gəlib
10 mart 22:53
- Paşinyan qəzəbləndi, kükrədi: Hakimiyyətə məni heç kim gətirməyib, xalq...
10 mart 22:44
- Vaqif çox kaprizlidir, mənim işim ona katibəlik etməkdir – Tamam Bayatlı
10 mart 22:31
- Hüseyn Məhəmmədoğluna vəzifə verildi - FOTO
10 mart 21:59
- Artur Rasizadə adının tarixçəsini danışdı - ÖZƏL
10 mart 11:29
- Zelenskinin geyimlərini hazırlayan azərbaycanlı dizayner kimdir? (FOTO)
10 mart 02:48
- Ofeliya Sənani başına gələnləri danışdı - İnfarkt keçirdim...
09 mart 21:56
- Dəmir çatışmazlığını göstərən simptomlar açıqlandı
09 mart 20:41
- Mən vətənpərvərəm, siz həyasızsınız - Puqaçova jurnalistlə dalaşdı
09 mart 15:14
- Sabah yaz havası olacaq
09 mart 13:21
- Suriyada DƏHŞƏT - 3 gündə 532 mülki vətəndaş həlak olub
09 mart 12:06
- Fuad Nağıyevə qarşı ittihamlar: Hər şeyi ermənilərə verdilər, pula satdılar
09 mart 11:09
- Dünyanı idarə edən xanımlar - Hansı ölkələrin lideri qadındır? - SİYAHI
09 mart 10:53
- İmişlidə DƏHŞƏT - Bir ailənin 3 üzvü DƏM qazından ÖLDÜ, daha ikisi xəstəxanaya yerləşdiridi
09 mart 02:05
- Fuad Nağıyevə sərt ittihamlar - Tahir Əmiraslanovu Şuşadan qovdu
09 mart 01:55
- DSMF-nin vəzifəli şəxsi maşınla piyadanı vurub öldürdü
09 mart 01:49
- Dünyanın ən zəngin 5 MİLYАRDER QАDINI - Müsəlmаn yoxdur
08 mart 22:31
- Azercell bizi niyə SOYUR ?
08 mart 20:01
- Nazirə hücum edildi: Burnu sındı – FOTO
08 mart 19:33
- Hitlerin qorxulu yuxusu: II Dünya müharibəsinin taleyini dəyişən qadın casus necə öldü?
08 mart 18:00
- Gərək fevralın 14-də birləşmiş komandanlıq altında MDB ordusuna qoşulmağa dair müqaviləyə qol çəkəydim...- Mütəllibov
08 mart 17:01
- Xruşovu öldürmək istəyən gürcü tələbələr – Onlardan biri sonradan deputat olub
08 mart 16:26