Heydər Əliyev bizi çağırdı və Elçibəyin gecə qaçdığını bildirdi
Azərbaycanın 2-ci Prezidenti Əbülfəz Elçibəyin Bakıdan Kələkiyə getməsindən 31 il ötür.
Globalinfo.az mövzu ilə bağlı həmin illərdə deputat olmuş Cümşüd Nuriyevlə müsahibəni təqdim edir:
– Cümşüd bəy, həmin dövrdə deputat idiniz, hadisələrin episentrində olmusunuz. O dövrü necə xatırlayırsınız?
– Rəhmətlik Elçibəy and içən zaman dedi ki, “bir il sonra məni də yola salacaqsınız”. Həmin an onun dediklərinə fikir vermədilər. Dediyi kimi də oldu. 17 iyun 1992-ci ildə and içdi, tam bir il sonra 1993-cü ildə səhər zəng etdilər ki, Heydər Əliyev bizi çağırır. Getdikdə isə Elçibəyin gecə qaçdığını bildirdi. Dedi ki, Elçibəy harasa gedib, yeri bilinmir. Artıq qərar qəbul etmək məsələsi gündəmə gəldi ki, əgər prezident ölkədə yoxdursa, o zaman səlahiyyətləri spikerə keçsin. Bir neçə saat sonra dəqiqləşdirildi ki, Əbülfəz Elçibəyin təyyarəsi Naxçıvan aeroportuna enib. Ordan da Ordubad rayonunun Kələki kəndinə gediblər. Amma əvvəlcə belə məlumat yayılmışdı ki, onun təyyarəsi Türkiyə istiqamətinə uçub.
– Müharibə gedirdi, ölkədə qiyam baş vermişdi. Prezident belə vəziyyətdə paytaxtı heç kimə demədən tərk etmişdi. Həmin ərəfədə dövləti kim idarə edirdi?
– Bu istiqamətdə Milli Məclisin iclaslarında qızğın müzakirələr başladı. Bəzi deputatlar bildirdilər ki, prezident başqa ölkəyə getməyib, respublika ərazisindədir, ona görə səlahiyyətlərini özündə saxlamalıdır. Əbülfəz Elçibəy özü də bu fikirdə idi. Deyirdi ölkəni Kələkidən idarə edəcək. Bu qeyri-ciddi söhbət olduğuna görə Milli Məclisdə qərara gəldik ki, onun səlahiyyətləri spikerə verilsin. Beləliklə, 1993-cü ilin iyun ayının 24-də Elçibəyin səlahiyyətləri qanuni yolla Ali Sovetin sədrinə verildi. Çünki ölkə ərazisi kifayət qədər problemlərlə üz-üzə idi. Torpaqlarımız işğal olunurdu. Şuşa və Laçın 1 il öncə işğal edilmişdi. AXC iqtidarı dövründə Kəlbəcər getdi. Vəziyyət çox pisləşmişdi. Ona görə qərara aldıq ki, səlahiyyətlər Heydər Əliyevə verilsin. Avqust ayında da referendum keçirildi.
– Deyirlər ki, Surət Hüseynov “Azneft” meydanında “Qrad” qurğularından Prezident Aparatının binasını atəşə tutacaqdı. Doğrudanmı belədir?
– Vallah, elə bir şey olmayıb. Amma Surət Hüseynov bəyan etmişdi ki, Bakıya gəlsə, cəbhəçiləri Azadlıq meydanında dar ağacı qurub, asacaq. Heydər Əliyev olmasa idi, Surət Hüseynov onların hamısını asacaqdı. Heydər Əliyev bir hissəsini qorudu, bir hissəsi nəzarətə götürüldü deyə, sağ qaldılar. Sağ qalanlar gedib Heydər Əliyevə rəhmət oxusunlar.
Bilirsiniz ki, Gəncədə 709-cu hərbi hissənin ləğv olunması ilə bağlı orada qarşıdurma olmuşdu, ölənlər var idi. Əsas səbəb də elə bu idi. “Qrad” qurğusu isə şişirdilmiş söhbətdir.
– Cümşüd bəy, Elçibəy necə prezident idi?
– İdarəçiliyi zəif idi. Adam açıq şəkildə inciyib getmişdi…
– Prezident Bakını tərk etməsə idi, hadisələr hansı yöndə gedə bilərdi?
– Heydər Əliyev o barədə sülhpərvər adam idi. Onun əsas işi ölkədə vətəndaş müharibəsini aradan qaldırmaq olub. 6 ay biz Heydər Əliyevlə birlikdə çalışdıq. Ona qədər açığı, idarəçiliyin nə olduğunu bilmirdik. Adam daha çox dövlətin müstəqilliyini qorumaq istəyirdi, çalışırdı ki, başqa dövlətlər bizə ağalıq etməsin. Elçibəy getməsə də qarşıdurma olmayacaqdı. Elçibəyin nə düşündüyünü deyə bilmərəm, amma cəbhəçilər deyirdilər ki, Elçibəy getsin, sonra qayıdar və beləliklə Heydər Əliyevlə qarşıdurma yaşanar. Bu, yanlış seçim idi. Elçbəyi də kimsə başa saldı ki, gedib Kələkidə otursa, hər şey qaydasına düşəcək. Allah rəhmət eləsin, o da saf adam olduğu üçün inanırdı. Bəlkə də, elə düz edib getdi.
Cümşüd Nuriyev
– Niyə belə düşünürsünüz?
– Çünki özü də gördü ki, yanındakılar onun tapşırıqlarını icra etmirlər. Ümumiyyətlə, onlar çox şeyləri düzgün yerinə yetirmirdilər. Özü də artıq yorulmuşdu. Bəlkə də, Elçibəy ideal variantı seçdi. Hətta deyərdim, Bakını tərk etməsi ən doğru qərar idi. Siyasi cəhətdən Əbülfəz Elçibəyi tənqid edə bilərik, amma başqa məsələlərdə yox.
– Deyilənə görə, Əbülfəz Elçibəyə qarşı sui-qəsd planlaşdırılmışdı.
– Tamamilə yalan söhbətdir. Əgər öldürmək istəyən olubsa da, yəqin öz ətrafındakılardan kimsə olub. Surət Hüseynovu nəzərdə tuturlarsa, adam elə Gəncəyə gedəndə öldürərdi də onu. Hər ikisi də dünyasını dəyişib, indi kimsə onların adından yalan danışır. Bu, heç də doğru hərəkət deyil. Bir şeyi də xatırladım ki, Surət Hüseynova Milli Qəhrəman adını məhz Elçibəy vermişdi, onu korpus komandiri təyin etmişdi.
– Surət Hüseynovun cəbhəçiləri asmaq istədiyini dediniz az öncə…
– Bəli, o, cəbhəçiləri sevmirdi. Amma asmaq istədikləri axı Elçibəy deyildi. Pənah Hüseyn və İsa Qəmbər idi. Onun işi bu iki adamla olub. Hətta deyərdim ki, siyahıda elə birinci yerdə onlar olublar (gülür).
– Bəs buna səbəb nə idi?
– Çünki Elçibəydən çox onlar hakimiyyətə yiyələnmişdilər. Elə bu iki adam nə istəsələr, onu da edirdilər. Əbülfəz Elçibəy çox saf adam idi. Onun qədər hakimiyyətdə saf adam tanımıram. O, həddən artıq sadə və gözəl insan olub. Bilirsiniz, dövlət başçısı bir az sərt olmalıdır. Amma bu adamda yıxdığını kəsmək məsələsi yox idi. Onu kimsə öldürmək istəsə, ən azından biz bilərdik.
Yazıda adı çəkilən şəxslərin mövqeyini dərc etməyə hazırıq.
Zaira Akifqızı
- Ermənistan ya konstitusiyasını dəyişməlidir, ya da dəyişməlidir: İlham Əliyev dedisə, bitdi!
26 iyun 2024 21:14
- İlham Əliyev italyan naziri qəbul etdi - Yenilənib
26 iyun 2024 17:32
- Bakı küçələrində hərbçilərin yürüşü keçirilir - Fotolar
26 iyun 2024 12:41
- 219 nəfər MİLLİ QƏHRƏMAN-dan 15-i SAĞDIR
26 iyun 2024 11:06
- Hacıbəla Qız qalası-nı da uçurdub, yerində göydələn tikəcəkdi
26 iyun 2024 09:49
- Azərbaycan Ordusunun yaradılmasından 106 il ötür
26 iyun 2024 01:05
- İlham Əliyev onlara general rütbəsi verdi (SƏRƏNCAM)
26 iyun 2024 00:10
- Natiq Qasımova Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı adı verildi
25 iyun 2024 23:56
- DSX və DTX Xəzərdə əməliyyat keçirib, silah tətbiq olunub.... VİDEO
25 iyun 2024 20:59
- Elçibəy dedi ki, Azərbaycanın beli qırıldı - Arif Əliyev...)))
25 iyun 2024 20:39
- Musiqi məktəbinin direktoru 1 MİLYON MƏNİMSƏYİB
27 iyun 18:06
- Cavanşir Nuriyev yüksək vəzifəyə təyin edildi
27 iyun 17:49
- Seçkilərlə bağlı qərar verildi - Yenilənib
27 iyun 17:42
- Ermənistan ya konstitusiyasını dəyişməlidir, ya da dəyişməlidir: İlham Əliyev dedisə, bitdi!
26 iyun 21:14
- Özündən gözəlləri öldürən, itləri əsirlərlə bəsləyən -MƏLƏK- VİDEO
26 iyun 20:37
- İlham Əliyev italyan naziri qəbul etdi - Yenilənib
26 iyun 17:32
- Qəzəbli Stalinə cavab verməkdən çəkinməyən general – o, bir il ərzində özünü doğrultmağı bacarıb...
26 iyun 14:23
- Bakı küçələrində hərbçilərin yürüşü keçirilir - Fotolar
26 iyun 12:41
- Rusiyanın İTKİSİ 538 060 nəfər (son sutkada 1220 nəfər) insan -ŞOK
26 iyun 11:58
- Vüqar Qurbanovdan yeni TƏYİNAT
26 iyun 11:41
- Qumarda 4 milyon dollar uddu və...ürəyi dayandı öldü - VİDEO
26 iyun 11:20
- 219 nəfər MİLLİ QƏHRƏMAN-dan 15-i SAĞDIR
26 iyun 11:06
- DUZ və BALı qarışdırıb YEYİN - MÖCÜZƏ
26 iyun 10:34
- FETÖ ilə əlaqəsi olan 9350 şübhəli saxlanılıb –ƏRDOĞAN
26 iyun 10:19
- Diş çıxaran dərman satışa çıxarılır, PROTEZ bitir - Yapon alimi
26 iyun 09:58
- Hacıbəla Qız qalası-nı da uçurdub, yerində göydələn tikəcəkdi
26 iyun 09:49
- Hacı Salmanın həbsinə səbəb olan - Görüntülər
26 iyun 09:37
- Ermənilər bu namizədin İran prezidenti olmasından qorxurlar: Azərbaycana...
26 iyun 01:15
- Azərbaycan Ordusunun yaradılmasından 106 il ötür
26 iyun 01:05
- Zakir Quliyev xidmət rəisi təyin edildi
26 iyun 00:54
- İlham Əliyev onlara general rütbəsi verdi (SƏRƏNCAM)
26 iyun 00:10
- Natiq Qasımova Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı adı verildi
25 iyun 23:56
- DSX və DTX Xəzərdə əməliyyat keçirib, silah tətbiq olunub.... VİDEO
25 iyun 20:59
- Elçibəy dedi ki, Azərbaycanın beli qırıldı - Arif Əliyev...)))
25 iyun 20:39
- Sənədsiz evlərə KUPÇA verilməsinə başlandı
25 iyun 20:27
- Sovet liderlərinin yay istirahətləri – baş katiblərin ixtiyarında 78 dövlət bağı olub...
25 iyun 19:32
- 11 yaşlı qıza sataşn Hacı Salman həbs olundu
25 iyun 18:58
- SON DƏQİQƏ: Əhəd Abıyev saxlanılıb ?
25 iyun 18:13
- Leqal.info xəbər saytının rəhbəri silahlı insident zamanı həlak olan polis əməkdaşlarının ailələrinə baş sağlığı verir
25 iyun 18:00
- Şeyxə məxsus olduğu deyilən ZƏHRA klinikası məhkəmə qarşısında..
25 iyun 16:10