33 il əvvəl, bu gün, Bakı...
![](https://www.nuh.az/uploads/posts/2023-01/thumbs/big_1674127554_yano.jpg)
İndiki kimi quru soyuqlar keçirdi, yerdə qar yox idi, havadan qəm qoxusu gəlirdi. Əynim nazik deyildi, amma həmin gün getdiyim hər yerdə üşüyürdüm, tezliklə nə isə pis hadisələr olacağını, amma bunun həm də qaçılmaz olduğunu dərk etdikcə adamın ruhu sarsılırdı, canını qoymağa yer tapa bilmirdin.
Bakının müxtəlif yerlərdə adamlar toplaşmışdı, ocaq yandırılan yerlər də vardı... Sanki pis ruhları qovmaq, yaxına buraxmamaq üçün yandırılan ocaqlar kimi. Bir tərəfdə də “qan-qan” deyən adamlar vardı, kimlər idi bilirsiz...
Universitetdə(BDU) ya 17-si, ya da 18-i sonuncu smestr imtahının vermişdim, amma qış tətili üçün Şuşaya getmək əzab kimi görünürdü. Ağdam-Şuşa yolu bağlı idi, qatarla Ağdama gedib, oradan vertolyotla getməyə ümid vardı.
Qarabağ o yanvarda deyəsən, yaddan çıxmışdı, hakimiyyət davası başlamışdı. Bir neçə ay əvvəl məni “AXC üzvü” kimi qələmə vermək istəyən SSRİ tarixi müəlliməsinə verdiyim cavab auditoriyada hamını təəccübləndirməşdi. “Oradakılar də elə Vəzirovun tayıdır” kimi bir şey demişdim qəzəblə....
Günortadan sonra daha şəhərdə qalmadım, evə qayıtmağa qərar verdim. “XI Qızıl Ordu” metrosundan çıxdım, şər qarışırdı, heykəlin yanı ətrafdında xeyli adam toplaşmışdı, burada ləngimədiyimi xatırlayıram.
Ağır addımlarla Alatavaya tərəf dikləndim, Vərəm dispanserinin qarşısında bir neçə adam dayanmışdı, şəhərdən gələnlərdən nələr baş verdiyini öyrənmək üçün vurnuxurdular. Mənzərə ürəyimi daha da sıxdı, addımlarımı yeyinlətdim...
Evə girdim, bitkin olduğumu indi daha çox hiss etdim və üzərimdəkiləri çıxarıb çarpayının üstünə uzandım. Televizorda yanlış xatırlamıramsa, hansısa hind filminin sonları gedirdi... Gözümü tavana zillədim və gözlərimi yumdum...
Nə qədər zaman ötdü, bilmirəm. Gözümü açanda televizor dızıldayırdı. Antennası çıxanda adətən belə edərdi. Xeyli qurdaladım, bir azdan isə məlum oldu ki, həyətdə heç kimin televizoru göstərmir. Kimsə bir azdan köhnə radio gətirdi, atışma başlayanda xalqın küçlərə çıxması çağırışını da oradan eşitdim...Kim idi görəsən?
Evdən çıxmağıma doğmalar imkan vermədi, bizim ev tərəfdən atışma və güllə səsləri isə səhərədək susmadı.
Hava işıqlaşan kimi küçəyə çıxdım. “Salyan kazarması” tərəfdən hələ də güllə səsləri gəlirdi. “Respublika xəstəxanası”nın yanından keçib üzüaşağı piyada ta “Beşmərtəbə”yə- “1001 xırdavat” dükanın yanına kimi birtəhər gəldim. Çox erkən olmasına baxmayaraq, Şuşaya zəng edim, “burda ara qarışıb, şəhərə ordu girib, amma hamımız yaxşıyıq” dedim. Rayonlar və şəhərlərası danışıq məntəqəsinin yanında bir qadının ağladığnı heç vaxt unutmadım. Deyirdi ki, oğlu gecədən çıxıb qayıtmayıb, həm də ruhu xəstədir. Bu, 20 Yanvar faiciəsinə ağlayan bəlkə də ilk ana, şəhidlər üçün ilk göz yaşları idi...
Şuşaya zəngim qısa oldu. Bakıya ordu girdiyini, amma hamımız yaxşı olduğunu dedim, baxmayaraq ki, imtahanlarını hələ verib qurtarmayan və BDU-nun yataqxanasında qalan qardaşımdan(Hikmət Sabiroğlu) bərk narahat idim. Oradan birbaşa universitetə gəldim.
BDU-nun qarşısında qardaşımı tapdım, rəngi qaralmışdı. Xırıltı səslə “camaatı qırdılar” dediyini indiki kimi xatırlayılram. Gecə nələr yaşadığını hələ çox sonralar biləcəkdim. Sonuncu imtahanı verdikdən sonra qatarla Bakıdan çıxdıq. Bakı-Ağdam qatarında keçirdiyimiz gecə cəhənnəm kimi gəlib keçdi. Soyuq qatarla, ağır əhval-ruhiyyədə Ağdama çatdıq.
Ağdam artıq şəhidlərə ağlayırdı. Ağdam belə bir müsibəti bir də Xocalı qırğını baş verəndə yaşayacaqdı...
Ağdam-Şuşa yolu bir neçə gün sonra açıldı. Hərbçilərin müşahidəsi ilə Şuşaya çatdıq. Burda bir başqa yanvar bizi gözləyərdi. Hadisələrdən və bizdən bir neçə gün xəbər çıxmamasından keçirdiyi ağır stress bir neçə gün sonra atamı yatağa yıxdı. Atamızın yastağı başında qaldıq...
Həmin yanvarda Bakıya nə zaman qayıtdığımı nə qədər edirəmsə, xatırlamıram...
Nazim SABİROĞLU,
Musavat. com
- Prezidentin Beyləqana təyin etdiyi icra başçısı kimdir? - DOSYE
8 iyul 2024 18:01
- Suraxanının yeni icra başçısı: keçmiş polis rəisi və deputat - DOSYE
8 iyul 2024 17:55
- Həbsdə olan vəkilə SÜNBÜLƏ xanım məhkəmə zalından azadlığa buraxıldı
8 iyul 2024 11:51
- Yatmazdan öncə balqabaq tumu yeməyin 15 faydası
8 iyul 2024 00:58
- ZƏNGİLANDA QALAN DÜNYAM
6 iyul 2024 23:02
- Milli Məclisin ən yaşlı deputatları - Onlar yenidən seçiləcəkmi? - MARAQLI SORĞU
6 iyul 2024 01:58
- Bakıda qardaş bacısını əxlaqsızlığa sövq edən anasının qatili oldu - Hadisənin DETALLARI - VİDEO
6 iyul 2024 01:28
- Azercell-dən müştərilərin əleyhinə DAHA BİR QƏRAR - BUNDAN SONRA..
5 iyul 2024 23:05
- Ağstafa icra başçısının macəra dolu həyatı: Seymur Orucovun başı qalmaqaldan açılmır – FOTOLAR
5 iyul 2024 22:23
- Gömrük məmuru arvadını bıçaqladı
5 iyul 2024 21:17
- Azərbaycan niyə düyünü Pakistandan yox, Hindistandan alır?
08 iyul 22:28
- Azərbaycan niyə düyünü Pakistandan yox, Hindistandan alır?
08 iyul 22:28
- Müsavat Partiyası seçkiyə bu namizədlərlə gedir
08 iyul 21:59
- Prezident onlara diplomatik rütbələr verdi - Siyahı
08 iyul 19:21
- Qusarın icra başçısı o oldu
08 iyul 19:10
- Prezidentin Beyləqana təyin etdiyi icra başçısı kimdir? - DOSYE
08 iyul 18:01
- Suraxanının yeni icra başçısı: keçmiş polis rəisi və deputat - DOSYE
08 iyul 17:55
- Onun TƏQAÜDDƏ olan vaxtıdır - SÜPÜRGƏÇİNİ maşın vurub öldürüb
08 iyul 12:02
- Həbsdə olan vəkilə SÜNBÜLƏ xanım məhkəmə zalından azadlığa buraxıldı
08 iyul 11:51
- 40 min məhbusu AZAD EDİLƏCƏK
08 iyul 11:40
- Deputat həbs olundu
08 iyul 11:33
- AQTA-nın göz yumduğu dəhşətli cinayət - partiya lideri həyəcan təbili çalır...
08 iyul 11:02
- VİTSE-SPİKER İCRA BAŞÇISI TƏYİN OLUNUR – Prezidentin sərəncamı gözlənilir...
08 iyul 10:43
- Pezeşkian keçmiş İran prezidentləri ilə görüşdü - FOTO
08 iyul 10:25
- Bakıda avtomobillərin çoxalması rifah səviyyəsinin yüksəkliyi ilə bağlıdır - Duputat
08 iyul 01:40
- Padla Qəzənfər-in bacısı, ilk qadın nazirimiz Ayna Sultanova niyə güllələndi? – VİDEO
08 iyul 01:22
- Marketlərdə satılan bu yağlar ömrü qısaldır - Bir çox ölkələrdə satışı qadağan olunub
08 iyul 01:07
- Yatmazdan öncə balqabaq tumu yeməyin 15 faydası
08 iyul 00:58
- Altı körpənin yanaraq ölməsində təqsirləndirilən xanıma yenidən VƏZİFƏ VERİLİR?
08 iyul 00:28
- 25 TON YABANI ÇƏTƏNƏ OLAR? Şəmkirdə 25 tona yaxın çətənə bitkisi məhv edilib
07 iyul 22:08
- Satışda olan kolbasa ilə bağlı dəhşətli fakt ortaya çıxdı
07 iyul 21:54
- İranda prezident seçkisinin nəticələri rəsmən TƏSDİQLƏNDİ
07 iyul 21:47
- Evi qanunsuz sökülən qadınla bağlı yeni xəbər
07 iyul 21:39
- Azərbaycanda İLK DƏFƏ - Bu seçkilərdə bir nəfər bir neçə namizədə də imza ata bilər”
07 iyul 19:41
- Xoyskinin Rəsulzadəyə MƏKTUBU - Bu əraziləri ermənilərə vermək...
07 iyul 19:27
- Afrikanın üç ölkəsi birləşərək KONFEDERASİYA yaradır
07 iyul 19:14
- Dənizdə batan qadını XİLAS elədi və özü BOĞULDU
07 iyul 19:01
- Gürcüstanda, Ermənistanda BENZİN UCUZLAŞDI
07 iyul 18:32
- Məni dostlarım öldürdü - Akif Səmədin şeirləri
07 iyul 18:01
- Mircəfər Bağırovun evlilik təklifini rədd edən qadın - İlk pianoçumuz niyə güllələnmişdi?
07 iyul 17:57