Brejnevə qarşı üsyana qalxan birinci katib – DTK onu mehmanxanada zərərsizləşdirib...”
![](https://www.nuh.az/uploads/posts/2024-05/thumbs/big_1715973636_yeelst.jpg)
1964-cü ildə Nikita Xruşşov hakimiyyətdən devrildikdən sonra ölkənin birinci kürsüsünə sahib olan Leonid Brejnev Kremldəki mövqelərini möhkəmlətmək üçün bütün mümkün tədbirləri həyata keçirib. Təbii ki, Brejnev Kreml oyunlarının nə vaxtsa ona qarşı istiqamət alacağını da düşünüb. Bunları nəzərə alan və ehtiyatını əldən verməyən baş katib ilk növbədə kadr islahatlarına başlayıb.
Hədəfə əsasən Xruşşovun komsomoldan partiya orqanlarına yüksək vəzifəyə gətirdiyi komandanın üzvləri düşüb. Hətta həmin dövrdə Siyasi Büroda Brejnevin bu kadr siyasətini “komsomol ovu” da adlandırıblar. Brejnev müxtəlif bəhanələrlə və çox mədəni şəkildə onları mərkəzdən uzaqlaşdırıb.
Brejnev Xruşşovdan fərqli olaraq DTK orqanlarının əməkdaşlarından daha səmərəli istifadə edib. Xruşov öz hakimiyyəti illərində DTK tərəfindən yüksəkçinli dövlət məmurlarının izlənməsinə, danışıqlarının qulaq asmasına məhdudiyyət qoyduğu halda, Brejnev əksinə, DTK-nın bu fəaliyyətini daha da gücləndirib. Baş katib Yuri Andropovu DTK rəhbərliyinə gətirərək bu qurumu köhnə kadrlardan bütövlükdə təmizləməyə nail olub.
Sözsüz ki, sakit şəkildə baş verən bu proseslər böyük narazılıqlar da yaradıb. Hətta bununla bağlı Mərkəzi Komitənin plenumunda Brejnevin fəaliyyətini açıq şəkildə tənqid etməyə hazır olanlar, hakimiyyəti dəyişməyə cəhd edənlər də tapılıb.
Bu cəsarət sahiblərindən biri də 1961-1968-ci illərdə Azərbaycan Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin ikinci katibi Pyotr Yelistratov olub.
1971-ci ildə Mordova vilayətinin birinci katibi olan Yelistratov Mərkəzi Komitənin plenumunda iştirak etmək üçün Moskvaya gəlib. Plenumdan bir gün əvvəl paytaxta təşrif buyuran birinci katib köhnə komsomol yoldaşları ilə görüşməyə də vaxt tapıb.
Yelistratov günün ikinci yarısında Aleksandr Şelepinlə görüşüb. Bu həmin Şelepindir ki, Xruşovun devrilməsində əsas fiqurlardan biri olub, sonda isə Brejnevə göstərdiyi bu “xidmət”ə görə elə baş katib tərəfindən siyasi səhnədən uzaqlaşdırılıb. Ümumittifaq komsomolunun birinci katibi, sonra DTK sədri, daha sonra isə Mərkəzi Komitənin katibi olan Şelepin Brejnev tərəfindən “vurulduqdan” sonra Həmkarlar İttifaqına rəhbərlik edib.
Yelistratov Şelepinlə görüşündə planlarını ona açıqlayıb. Plenumda Brejnevin fəaliyyətini sərt tənqid edəcəyini, plenum üzvlərindən onun vəzifədə qalıb-qalmayacağını müzakirəyə çıxarmalarını təklif edəcəyini söyləyib. Şelepin Yelistratova diqqətlə qulaq assa da heç bir mövqe bildirməyib. Hətta keçmiş DTK sədri onların danışıqlarına qulaq asmaları haqqında Yelistratova xəbərdarlıq da edə bilməyib.
Yelistratov Şelepinlə görüşündən sonra mehmanxanaya yollanıb. Axşam saatlarında həmin dövrdə SSRİ DTK-sı sədrinin birinci müavini vəzifəsində işləyən Semyon Sviqun onun yanına qonaq gəlib. Qeyd edək ki, Semyon Sviqun Pyotr Yelistratovla eyni dövrdə Azərbaycanda işləyib. O, Azərbaycan DTK-nın sədri, Yelistratov isə ikinci katib vəzifəsində çalışıb. Köhnə “dostlar” görüşlərinin şərəfinə xudmani bir məclis də düzəldiblər. Gecədən xeyli keçmiş Sviqun evinə qayıdıb, Yelistratova isə mehmanxanada gecələmək nəsib olmayıb. O, “zəhərlənərək” gecə ikən xəstəxanaya aparılıb və səhəri gün keçiriləcək plenumda iştirak etməkdən məhrum olub.
Sonralar Brejnev Suslovun da iştirak etdiyi görüşdə Şelepinə həmin günü xatırladıb və söyləyib ki, nəinki kabinetdə, hətta gəzinti zamanı, evdə, bağda da bütün danışıqlara qulaq asılır.
Bu hadisədən sonra Pyotr Yelistratov Mordovanın birinci katibi vəzifəsindən azad olunub. Onu bir müddət səfir köməkçisi kimi Əfqanıstana “sürgün” ediblər.
Qeyd edək ki, Pyotr Yelistratov 1917-ci ildə Saransk şəhərində anadan olub. Ordu sıralarında qulluq edəndə hərbi hissənin komsomol katibi vəzifəsini daşıyıb. 1941-ci ildə müharibə başlananda könüllü olaraq cəbhəyə yollanıb. Müharibədən sonra komsomol orqanlarında fəaliyyətə başlayıb. Ukrayna Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsi nəzdində olan Ali Partiya Məktəbini bitirib. SSRİ-nin müxtəlif bölgələrində şəhər komsomol və partiya komitələrində birinci və ikinci katib vəzifələrində işləyən Pyotr Yelistratov 1961-ci ilin dekabr ayından 1968-ci ilin may ayına qədər Azərbaycan Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin ikinci katibi vəzifəsinə irəli çəkilib. Azərbaycandan sonra partiya orqanlarındakı fəaliyyətini Mordova vilayətində birinci katib kimi davam etdirib.
Pyotr Yelistratov SSRİ-nin bir çox dövlət təltifləri ilə, o cümlədən “Lenin” ordeni ilə təltif olunub. Ömrünün son illərini doğulduğu Saransk şəhərində yaşayan Pyotr Yelistratov 1987-ci ildə 70 yaşında vəfat edib.
İlham Cəmiloğlu, Musavat.com
- Prezident onlara diplomatik rütbələr verdi - Siyahı
8 iyul 2024 19:21
- Qusarın icra başçısı o oldu
8 iyul 2024 19:10
- Padla Qəzənfər-in bacısı, ilk qadın nazirimiz Ayna Sultanova niyə güllələndi? – VİDEO
8 iyul 2024 01:22
- Marketlərdə satılan bu yağlar ömrü qısaldır - Bir çox ölkələrdə satışı qadağan olunub
8 iyul 2024 01:07
- Satışda olan kolbasa ilə bağlı dəhşətli fakt ortaya çıxdı
7 iyul 2024 21:54
- Mircəfər Bağırovun evlilik təklifini rədd edən qadın - İlk pianoçumuz niyə güllələnmişdi?
7 iyul 2024 17:57
- Azərbaycanlı ailəsində doğulan, arvadı faciəli şəkildə ölən İranın yeni prezidenti
7 iyul 2024 10:54
- ZƏNGİLANDA QALAN DÜNYAM
6 iyul 2024 23:02
- Ərdoğana Şuşaya deyil, Almaniyaya getməsini Əliyev təklif edibmiş - RƏSMİ DAİRƏLƏR AÇIQLADI
6 iyul 2024 01:40
- Orban Azərbaycana gəldi
6 iyul 2024 00:27
- Vəzifədən gedən Xalq artisti dövlətə məxsus avtomobili təhvil vermək istəmir?
08 iyul 23:06
- Azərbaycan niyə düyünü Pakistandan yox, Hindistandan alır?
08 iyul 22:28
- Azərbaycan niyə düyünü Pakistandan yox, Hindistandan alır?
08 iyul 22:28
- Müsavat Partiyası seçkiyə bu namizədlərlə gedir
08 iyul 21:59
- Prezident onlara diplomatik rütbələr verdi - Siyahı
08 iyul 19:21
- Qusarın icra başçısı o oldu
08 iyul 19:10
- Prezidentin Beyləqana təyin etdiyi icra başçısı kimdir? - DOSYE
08 iyul 18:01
- Suraxanının yeni icra başçısı: keçmiş polis rəisi və deputat - DOSYE
08 iyul 17:55
- Onun TƏQAÜDDƏ olan vaxtıdır - SÜPÜRGƏÇİNİ maşın vurub öldürüb
08 iyul 12:02
- Həbsdə olan vəkilə SÜNBÜLƏ xanım məhkəmə zalından azadlığa buraxıldı
08 iyul 11:51
- 40 min məhbusu AZAD EDİLƏCƏK
08 iyul 11:40
- Deputat həbs olundu
08 iyul 11:33
- AQTA-nın göz yumduğu dəhşətli cinayət - partiya lideri həyəcan təbili çalır...
08 iyul 11:02
- VİTSE-SPİKER İCRA BAŞÇISI TƏYİN OLUNUR – Prezidentin sərəncamı gözlənilir...
08 iyul 10:43
- Pezeşkian keçmiş İran prezidentləri ilə görüşdü - FOTO
08 iyul 10:25
- Bakıda avtomobillərin çoxalması rifah səviyyəsinin yüksəkliyi ilə bağlıdır - Duputat
08 iyul 01:40
- Padla Qəzənfər-in bacısı, ilk qadın nazirimiz Ayna Sultanova niyə güllələndi? – VİDEO
08 iyul 01:22
- Marketlərdə satılan bu yağlar ömrü qısaldır - Bir çox ölkələrdə satışı qadağan olunub
08 iyul 01:07
- Yatmazdan öncə balqabaq tumu yeməyin 15 faydası
08 iyul 00:58
- Altı körpənin yanaraq ölməsində təqsirləndirilən xanıma yenidən VƏZİFƏ VERİLİR?
08 iyul 00:28
- 25 TON YABANI ÇƏTƏNƏ OLAR? Şəmkirdə 25 tona yaxın çətənə bitkisi məhv edilib
07 iyul 22:08
- Satışda olan kolbasa ilə bağlı dəhşətli fakt ortaya çıxdı
07 iyul 21:54
- İranda prezident seçkisinin nəticələri rəsmən TƏSDİQLƏNDİ
07 iyul 21:47
- Evi qanunsuz sökülən qadınla bağlı yeni xəbər
07 iyul 21:39
- Azərbaycanda İLK DƏFƏ - Bu seçkilərdə bir nəfər bir neçə namizədə də imza ata bilər”
07 iyul 19:41
- Xoyskinin Rəsulzadəyə MƏKTUBU - Bu əraziləri ermənilərə vermək...
07 iyul 19:27
- Afrikanın üç ölkəsi birləşərək KONFEDERASİYA yaradır
07 iyul 19:14
- Dənizdə batan qadını XİLAS elədi və özü BOĞULDU
07 iyul 19:01
- Gürcüstanda, Ermənistanda BENZİN UCUZLAŞDI
07 iyul 18:32
- Məni dostlarım öldürdü - Akif Səmədin şeirləri
07 iyul 18:01