- MSK nəticələri Konstitusiya Məhkəməsinə göndərdi
- Putin Silahlı Qüvvələrin şəxsi heyətinin sayını artırdı - 2 MİLYON 389 MİN
- NAR YAŞAT Fondu ilə birgə Bilik Günü münasibətilə şəhid övladlarını təbrik etdi
- Deputat seçilən Günay Ağamalı bağçasını bu qiymətə SATIR
- Narinin anasının dedikləri ÇAXNAŞMA yaratdı: Qızım bunu bilir, dözə bilməz... - VİDEO
1919-cu ildə Azərbaycana gələn İran Şahını AXC adından kim qarşılayıb? –Britaniya arxivindən NADİR FOTOLAR
Böyük Britaniya Tarix Muzeyinin arxivində İranın Qacar xanədanın sonuncu hökmdarı Əhməd şahın Bakıya səfərini əks etdirən nadir fotolar saxlanılır.
Azpost.info bildirir ki, bu fotolarda Əhməd şah Qacarın şəhərə gəlişi və onun şərəfinə düzülmüş fəxri qarovulun önündən keçməsi əks olunub. Gəmidən enən şah onu qarşılayanlara hərbi salam verir.
İran şahı Bakıda 1919-cu ilin avqustunda olub. O, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin sərhədlərindən keçərək Avropa səyahətinə çıxıb.
Versal sülhünün şərtlərinə əsasən, Bakıda yerləşən ingilis ordusu Əhməd şah Qacarın qarşılanma mərasimində iştirak edib. Arxiv sənədlərində qeyd olunur ki, Əhməd şahı Qara dəniz ordusunun 83-cü piyada briqadasının komandiri, general Diqbi İnqlis Şattlvort qarşılayır. Fotolarda o, Əhməd şahla birgə görünür.
Əhməd şah Qacarı Azərbaycan hökuməti adından xarici işlər nazirinin müavini Adil xan Ziyadxanlı qarşılayıb. O, şahı qatarda Batuma qədər müşaiyət edib. Azərbaycanla İran arasında isti əlaqələrin qurulmasında bu səfər mühüm rol oynayıb. Əhməd şah Azərbaycan hökumətinə isti qarşılanmaya görə təşəkkür edib. Yolda Adil xan Ziyadxanlı İranın xarici işlər naziri Firuz Mirzə Nüsrətdövlə ilə müzakirələr də aparıb.
Firuz Mirzə, həmçinin Paris Sülh Konfransında İran nümayəndə heyətinin rəhbəri olub. Şahın Bakıda gördüyü və eşitdikləri, o cümlədən A.Ziyadxanlı ilə söhbətləri onda Azərbaycan haqqında obyektiv rəyin yaranmasında rol oynayıb. Çünki İran 1918-ci ilin mayın 28-də Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin yaranmasını birmənalı qarşılamamışdı. Paris Sülh Konfransında irəli sürdüyü memorandumda İran Azərbaycanın keçmiş xanlıq olan ərazilərinə qarşı iddia qaldırmışdı. Lakin siyasi reallığı dərk etdikdən sonra iddiasından geri çəkildi.
İranla Azərbaycan Xalq Cumhuriyyəti arasında ilk diplomatik münasibətlər 1919-cu ilin yazında yaranıb. AXC höküməti Adil xan Ziyadxanlının qardaşı İsmayıl xan Ziyadxanlı başda olmaqla fövqəladə missiyanı Tehrana göndərib. Bu missiya İranla vacib məsələlər barədə ilkin danışıqlar aparıb. Bura Tehranda səfirliyin, Təbrizdə konsulluğun açılması daxil idi.
İsmayıl xan Ziyadxanlı həmin ilin aprelində Ənzəlidən keçməklə İrana gəlir. Rəsmi “İran” qəzeti bu səfərin şərəfinə “Bizdən olan qonaqlar…” başlığı ilə bu səfər barədə yazı hazırlayır. Yazıda qeyd olunur ki, “qonaqlar Qafqazın İslam millətinin nümayəndələridir”.
Daha sonra qəzet qeyd edir ki, “bu hörmətli qonaqlar 100 ildir İranda hökm edən tayfanın nəslindəndirlər. Cənab İsmayıl xan Ziyadxanlı bizim nəsildəndir (Qacar nəslindən…) O, Gəncədə rus işğalına qədər hakimiyyəti idarə etmiş hörmətli xan nəslindən sayılır”.
Adil xan Ziyadxanlı bir müddət xarici işlər naziri olub. Nəsib bəy Yusifbəylinin 1919-cu ilin aprelində qurduğu hökumətdə Məhəmməd Yusif Cəfərov xarici işlər naziri, Adil Ziyadxanlı isə onun müavini təyin edilib. Bu postda o, 1919-cu ilin avqustuna qədər işləyib.
16 iyul 1919-cu ildə AXC Nazirlər Kabineti İranda səfirlik açmaq barədə qərar qəbul edir. Oktyabrın 4-də ştat müəyyənləşir. Tehranda diplomatik nümayəndəliyin rəhbəri Adil xan Ziyadxanlı təsdiq olunur. Çar Rusiyasının Tehrandakı sabiq səfiri Etter ciddi-cəhdlə nümayəndə heyətinin İrana gəlməsinə mane olmağa çalışsa da, bacarmır.
Azərbaycan nümayəndə heyəti böyük hörmətlə İranda qəbul olunur. Əhməd çah Qacar AXC-nin Təbrizdə və digər şəhərlərdə daimi diplomatik nümayəndəliyinin açılmasına əmr verir. Şahın adından Azərbaycan nümayəndə heyətinin şərəfinə təntənəli ziyafət verilir.
23 sentyabr 1919-cu ildə A.Ziyadxanlı AXC-nin səfiri kimi Tehranda fəaliyyətə başlayır.
Əhməd şah Qacarın taleyi isə kədərli olub. Sultan Əhməd şah Qacarlar nəslindən olan sonuncu İran şahıdır. Sultаn Əhməd Mirzə Məhəmmədəli şah oğlu 1897-ci ildə Təbriz şəhərində dоğulub. Mükəmməl saray təhsili alıb. Sultаn Əhməd Mirzə 1909-cu ildə аtаsı кönüllü surətdə şаhlıqdаn əl çəкəndən sоnrа tахtа əyləşib. Əhməd şаh 1925-ci ildə şаhlıqdаn dеvrilib. Ondan sonra taxta Pəhləvi sülaləsi çıxıb.
Əhməd şah Qacar 1930-cu ildə Fransada vəfаt еdib.
Xaqani SƏFƏROĞLU
- ABŞ Dövlət katibi İlham Əliyevə zəng etdi
16 sentyabr 2024 22:08
- NAR YAŞAT Fondu ilə birgə Bilik Günü münasibətilə şəhid övladlarını təbrik etdi
16 sentyabr 2024 19:53
- Qubadlının Mahruzlu kəndində tikilən evlər sel təhlükəsi ilə üzləşəcək - FOTOLAR
16 sentyabr 2024 17:51
- Nyu-Yorkun BAKI restoranının sahibi GÖRÜN KİM İMİŞ - Azərbaycan təamlarını Klinton da dadıb
16 sentyabr 2024 09:41
- Bu gün 132 mindən çox uşaq birinci sinfə gedəcək
16 sentyabr 2024 00:35
- Baş prokurora müraciət: Sələmçi Fatma 3 dəfə həbsxanaya yanıma gəlib və hədə-qorxu ilə əmlakımı ələ keçirib…
16 sentyabr 2024 11:00
- Əminə Ərdoğan da Bakıya gəlir
15 sentyabr 2024 22:34
- Formula 1-də ağır qəza - Fotolar
15 sentyabr 2024 22:09
- İqlim dəyişikliyi və COP 29: Elm və əməkdaşlıq dünyanı xilas edəcək!
15 sentyabr 2024 20:54
- Narin buna görə öldürülüb - DƏHŞƏTLİ FAKTLAR
15 sentyabr 2024 13:46
- ABŞ Dövlət katibi İlham Əliyevə zəng etdi
16 sentyabr 22:08
- MSK nəticələri Konstitusiya Məhkəməsinə göndərdi
16 sentyabr 21:45
- Putin Silahlı Qüvvələrin şəxsi heyətinin sayını artırdı - 2 MİLYON 389 MİN
16 sentyabr 20:06
- NAR YAŞAT Fondu ilə birgə Bilik Günü münasibətilə şəhid övladlarını təbrik etdi
16 sentyabr 19:53
- Qubadlının Mahruzlu kəndində tikilən evlər sel təhlükəsi ilə üzləşəcək - FOTOLAR
16 sentyabr 17:51
- Mehriban Əliyeva məktəblilərə uğur arzuladı
16 sentyabr 17:42
- Deputat seçilən Günay Ağamalı bağçasını bu qiymətə SATIR
16 sentyabr 17:18
- Azərbaycan Rusiyaya NOTA VERDİ
16 sentyabr 15:28
- MSK parlament seçkilərinə YEKUN VURDU - SİYAHI
16 sentyabr 14:59
- Narinin anasının dedikləri ÇAXNAŞMA yaratdı: Qızım bunu bilir, dözə bilməz... - VİDEO
16 sentyabr 13:11
- Bu gün növbədənkənar parlament seçkilərinə yekun vurulur
16 sentyabr 10:32
- Partiya sədrinin istefası qəbul edilmədi
16 sentyabr 10:08
- Şuşada 33 ildən sonra ilk zəng çalındı
16 sentyabr 10:03
- Nyu-Yorkun BAKI restoranının sahibi GÖRÜN KİM İMİŞ - Azərbaycan təamlarını Klinton da dadıb
16 sentyabr 09:40
- ABŞ Türkiyənin BRICS-ə qoşulmaq niyyətinə münasibət bildirib
16 sentyabr 02:19
- Rusiya ordusunda vuruşan 28 yaşlı həmyerlimiz həlak oldu FOTO
16 sentyabr 01:41
- Bu gün 132 mindən çox uşaq birinci sinfə gedəcək
16 sentyabr 00:35
- Trampa qarşı növbəti sui-qəsd CƏHDİ
16 sentyabr 00:22
- Baş prokurora müraciət: Sələmçi Fatma 3 dəfə həbsxanaya yanıma gəlib və hədə-qorxu ilə əmlakımı ələ keçirib…
15 sentyabr 22:36
- Əminə Ərdoğan da Bakıya gəlir
15 sentyabr 22:34
- Formula 1-də ağır qəza - Fotolar
15 sentyabr 22:09
- İqlim dəyişikliyi və COP 29: Elm və əməkdaşlıq dünyanı xilas edəcək!
15 sentyabr 20:54
- Mikayıl İsmayılovun AzGranata-sı barədə cənab Vilayət Eyvazova MÜRACİƏT
15 sentyabr 20:19
- Bacısının azyaşlı qızına siqaret verənə 100 manat cərimə nədir ki? - Vəkildən sərt AÇIQLAMA
15 sentyabr 16:54
- Ata-oğul 95 kiloluq naqqa tutdu
15 sentyabr 14:57
- Narin buna görə öldürülüb - DƏHŞƏTLİ FAKTLAR
15 sentyabr 13:46
- Prezident Formula 1-in rəsmilərini qəbul etdi
15 sentyabr 13:29
- Tiflis, Gəncə və Bakı...
15 sentyabr 13:20
- 334 il yaşlı pivə zavodu bağlanır - Ən qədimlərdən biridir
15 sentyabr 13:01
- Qiymətə görə internetdən imtina edənlər cərimələnəcək? - 130 manatadək…
15 sentyabr 12:13