Brejnevə qarşı üsyana qalxan birinci katib – DTK onu mehmanxanada zərərsizləşdirib...”
![](https://www.nuh.az/uploads/posts/2024-05/thumbs/big_1715973636_yeelst.jpg)
1964-cü ildə Nikita Xruşşov hakimiyyətdən devrildikdən sonra ölkənin birinci kürsüsünə sahib olan Leonid Brejnev Kremldəki mövqelərini möhkəmlətmək üçün bütün mümkün tədbirləri həyata keçirib. Təbii ki, Brejnev Kreml oyunlarının nə vaxtsa ona qarşı istiqamət alacağını da düşünüb. Bunları nəzərə alan və ehtiyatını əldən verməyən baş katib ilk növbədə kadr islahatlarına başlayıb.
Hədəfə əsasən Xruşşovun komsomoldan partiya orqanlarına yüksək vəzifəyə gətirdiyi komandanın üzvləri düşüb. Hətta həmin dövrdə Siyasi Büroda Brejnevin bu kadr siyasətini “komsomol ovu” da adlandırıblar. Brejnev müxtəlif bəhanələrlə və çox mədəni şəkildə onları mərkəzdən uzaqlaşdırıb.
Brejnev Xruşşovdan fərqli olaraq DTK orqanlarının əməkdaşlarından daha səmərəli istifadə edib. Xruşov öz hakimiyyəti illərində DTK tərəfindən yüksəkçinli dövlət məmurlarının izlənməsinə, danışıqlarının qulaq asmasına məhdudiyyət qoyduğu halda, Brejnev əksinə, DTK-nın bu fəaliyyətini daha da gücləndirib. Baş katib Yuri Andropovu DTK rəhbərliyinə gətirərək bu qurumu köhnə kadrlardan bütövlükdə təmizləməyə nail olub.
Sözsüz ki, sakit şəkildə baş verən bu proseslər böyük narazılıqlar da yaradıb. Hətta bununla bağlı Mərkəzi Komitənin plenumunda Brejnevin fəaliyyətini açıq şəkildə tənqid etməyə hazır olanlar, hakimiyyəti dəyişməyə cəhd edənlər də tapılıb.
Bu cəsarət sahiblərindən biri də 1961-1968-ci illərdə Azərbaycan Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin ikinci katibi Pyotr Yelistratov olub.
1971-ci ildə Mordova vilayətinin birinci katibi olan Yelistratov Mərkəzi Komitənin plenumunda iştirak etmək üçün Moskvaya gəlib. Plenumdan bir gün əvvəl paytaxta təşrif buyuran birinci katib köhnə komsomol yoldaşları ilə görüşməyə də vaxt tapıb.
Yelistratov günün ikinci yarısında Aleksandr Şelepinlə görüşüb. Bu həmin Şelepindir ki, Xruşovun devrilməsində əsas fiqurlardan biri olub, sonda isə Brejnevə göstərdiyi bu “xidmət”ə görə elə baş katib tərəfindən siyasi səhnədən uzaqlaşdırılıb. Ümumittifaq komsomolunun birinci katibi, sonra DTK sədri, daha sonra isə Mərkəzi Komitənin katibi olan Şelepin Brejnev tərəfindən “vurulduqdan” sonra Həmkarlar İttifaqına rəhbərlik edib.
Yelistratov Şelepinlə görüşündə planlarını ona açıqlayıb. Plenumda Brejnevin fəaliyyətini sərt tənqid edəcəyini, plenum üzvlərindən onun vəzifədə qalıb-qalmayacağını müzakirəyə çıxarmalarını təklif edəcəyini söyləyib. Şelepin Yelistratova diqqətlə qulaq assa da heç bir mövqe bildirməyib. Hətta keçmiş DTK sədri onların danışıqlarına qulaq asmaları haqqında Yelistratova xəbərdarlıq da edə bilməyib.
Yelistratov Şelepinlə görüşündən sonra mehmanxanaya yollanıb. Axşam saatlarında həmin dövrdə SSRİ DTK-sı sədrinin birinci müavini vəzifəsində işləyən Semyon Sviqun onun yanına qonaq gəlib. Qeyd edək ki, Semyon Sviqun Pyotr Yelistratovla eyni dövrdə Azərbaycanda işləyib. O, Azərbaycan DTK-nın sədri, Yelistratov isə ikinci katib vəzifəsində çalışıb. Köhnə “dostlar” görüşlərinin şərəfinə xudmani bir məclis də düzəldiblər. Gecədən xeyli keçmiş Sviqun evinə qayıdıb, Yelistratova isə mehmanxanada gecələmək nəsib olmayıb. O, “zəhərlənərək” gecə ikən xəstəxanaya aparılıb və səhəri gün keçiriləcək plenumda iştirak etməkdən məhrum olub.
Sonralar Brejnev Suslovun da iştirak etdiyi görüşdə Şelepinə həmin günü xatırladıb və söyləyib ki, nəinki kabinetdə, hətta gəzinti zamanı, evdə, bağda da bütün danışıqlara qulaq asılır.
Bu hadisədən sonra Pyotr Yelistratov Mordovanın birinci katibi vəzifəsindən azad olunub. Onu bir müddət səfir köməkçisi kimi Əfqanıstana “sürgün” ediblər.
Qeyd edək ki, Pyotr Yelistratov 1917-ci ildə Saransk şəhərində anadan olub. Ordu sıralarında qulluq edəndə hərbi hissənin komsomol katibi vəzifəsini daşıyıb. 1941-ci ildə müharibə başlananda könüllü olaraq cəbhəyə yollanıb. Müharibədən sonra komsomol orqanlarında fəaliyyətə başlayıb. Ukrayna Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsi nəzdində olan Ali Partiya Məktəbini bitirib. SSRİ-nin müxtəlif bölgələrində şəhər komsomol və partiya komitələrində birinci və ikinci katib vəzifələrində işləyən Pyotr Yelistratov 1961-ci ilin dekabr ayından 1968-ci ilin may ayına qədər Azərbaycan Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin ikinci katibi vəzifəsinə irəli çəkilib. Azərbaycandan sonra partiya orqanlarındakı fəaliyyətini Mordova vilayətində birinci katib kimi davam etdirib.
Pyotr Yelistratov SSRİ-nin bir çox dövlət təltifləri ilə, o cümlədən “Lenin” ordeni ilə təltif olunub. Ömrünün son illərini doğulduğu Saransk şəhərində yaşayan Pyotr Yelistratov 1987-ci ildə 70 yaşında vəfat edib.
İlham Cəmiloğlu, Musavat.com
- Zakir Fərəcov, deyirsən ki, Prezidentin əli kürəyimdədir…O, əl bir gün dəmir yumruq olub, sənin başına enəcək…
23 iyun 2024 23:40
- Dövlət qurtaran möhtəşəm QADIN! - Altuncan xatun
23 iyun 2024 22:57
- Namiq Hümmətov və Ramin Abdullayev Azərbaycanın milyonlarını Dubay və İstanbula daşıyır
23 iyun 2024 14:04
- Prezident İlham Əliyev Euronews-a müsahibə verdi- Dünyaya ÖNƏMLİ MESAJLAR
22 iyun 2024 16:16
- Xəstəxanadan çıxandan sonra Əkrəm Əylisliyə zəng elədim…” –Yazıçı Elçin /MÜSAHİBƏ
22 iyun 2024 11:07
- Hacıbala Abutalıbov Bakıya dəhşətli ziyan vurub
21 iyun 2024 20:15
- Ermənistan Fələstini müstəqil dövlət kimi tanıdı
21 iyun 2024 18:06
- Prezidentlə xanımı Nəbatat Bağında görülən işlərlə tanış oldu - Fotolar
21 iyun 2024 14:14
- Haqqımızı onlardan almayana qədər iki əlimiz yaxalarında olacaq - Sumqayıtın İcra Başçısından Prezidentə şikayət edən İŞ ADAMLARI
21 iyun 2024 11:22
- 9 yaşlı NİL Prezident və Mehriban xanım Əliyevadan kömək istəyir…
19 iyun 2024 20:07
- Dağıstanı QAN gölünə çevirən oğlanların atası - Hər gün mübahisə edirdim
24 iyun 17:28
- Axundovanın Mehdiyevə yazdığı danos- müəmmalı ölümdən 7 il keçir – SENSASİON ARAŞDIRMA
24 iyun 15:40
- Hövsan Mədəniyyət Mərkəzinin QORDİ DÜYÜNÜ-nə düşən təmiri
24 iyun 15:26
- Prezident bu şəxsləri təltif etdi (SİYAHI)
24 iyun 15:06
- XAYA, yoxsa HAYA ?
24 iyun 13:47
- Akademik oğru! – Məhərrəmov Nabranda yeni istirahət mərkəzi tikir
24 iyun 13:32
- Sabiq icra başçısının 10 milyonluq əmlakı üzərindən həbs götürüldü..)))
24 iyun 12:05
- Bakıda keçmiş məhkum üç polisi ÖLDÜRDÜ
24 iyun 10:45
- Zakir Fərəcov, deyirsən ki, Prezidentin əli kürəyimdədir…O, əl bir gün dəmir yumruq olub, sənin başına enəcək…
23 iyun 23:10
- Dövlət qurtaran möhtəşəm QADIN! - Altuncan xatun
23 iyun 22:57
- Ermənistan əhalisi əzab-əziyyətdən yorulub - Paşinyan
23 iyun 22:32
- Müdafiə Nazirliyi MÜHÜM MƏLUMAT yaydı - VİDEO
23 iyun 19:26
- Türkiyə azərbaycanlı qadının cəsarətindən danışır - Video
23 iyun 15:33
- Namiq Hümmətov və Ramin Abdullayev Azərbaycanın milyonlarını Dubay və İstanbula daşıyır
23 iyun 14:04
- Özünü yandıran qazi dünyasını dəyişdi - FOTOLAR
23 iyun 11:57
- Dünyanın ən kiçik 10 ölkəsi - SİYAHI
23 iyun 11:50
- Azərbaycanda iyun ayı QAR yağıb, dolu düşüb...
23 iyun 11:38
- Sənədsiz evlərə KUPÇA veriləcək - YENİ QƏRAR
23 iyun 11:29
- Ölümcül istilər: Həyəcan təbili çalınır
22 iyun 21:22
- Bir azca yağış yağan kimi Bakını SEL BASIR...MƏMUR FƏLAKƏTİ
22 iyun 19:22
- İşdən çıxarılan şöbə müdirindən şok İTTİHAMLAR - "Mən bu ölkənin təhsilinin necə əxlaqsızcasına talandığını gördüm
22 iyun 17:47
- Gürcüstan Rusiya və İrana yaxınlaşır: Ermənistan Amerika və Fransadan yapışıb, biz isə...
22 iyun 17:36
- Prezident İlham Əliyev Euronews-a müsahibə verdi- Dünyaya ÖNƏMLİ MESAJLAR
22 iyun 16:16
- Lukaşenkodan maraqlı ETİRAF: "İnəklər yuxuma girirlər" - VİDEO
22 iyun 13:43
- Polşada azyaşlı hun türkünün məzarı tapıldı (FOTO)
22 iyun 12:49
- Xəstəxanadan çıxandan sonra Əkrəm Əylisliyə zəng elədim…” –Yazıçı Elçin /MÜSAHİBƏ
22 iyun 11:07
- Hacıbala Abutalıbov Bakıya dəhşətli ziyan vurub
21 iyun 20:15
- Ermənistan Fələstini müstəqil dövlət kimi tanıdı
21 iyun 18:06
- Arif Əliyev - Heydər Əliyev Elçibəylə görüşdən sonra onun psixoloji portretini yüz faiz cızmışdı
21 iyun 17:37
- Prezidentlə xanımı Nəbatat Bağında görülən işlərlə tanış oldu - Fotolar
21 iyun 14:14