Azərbaycanda uşaqlar niyə süd içmir...

Süd insan orqanizmi üçün ən faydalı qida məhsullarından biridir. Tərkibindəki kalsium və minerallar sayəsində immunitet və ümumi inkişaf üçün həyati əhəmiyyət kəsb edir.
Dövlət Statistika Komitəsinin məlumatlarına əsasən, Azərbaycanda süd və süd məhsullarının ehtiyatları ilbəil artmaqdadır. Ərzaq balansı məlumatlarına görə, ölkənin ümumi süd məhsulları ehtiyatı 2023-cü ildə 2,8 milyon ton təşkil edib. Bunun 2,3 milyon tonu daxili istehsalın, 475 min tonu idxalın payına düşüb, qalanı isə əvvəlki ilin qalığı hesabına formalaşıb. 2014-cü ildə süd məhsulları ehtiyatı 2,6 milyon tondan ötən ilin sonuna 2,8 milyon tona yüksəlib. Bu artım daha çox yerli istehsalın hesabına baş verib. Belə ki. 10 il əvvəllə müqayisədə yerli istehsal 1,8 milyon tondan 2,3 milyon tona yüksəlib. Yerli istehsalın artması idxalın azalmasına təsir edib, nəticədə süd məhsullarının idxalı 2014-cü ildəki 581 min tondan ötən il 474 min tonadək azalıb.
İstehsal artsa da, təssüf ki, son dövrlər süd Azərbaycan əhalisinin qida rasionunda getdikcə azalır. Ölkəmizdə süd istehlakının azalması son illərdə narahatlıq doğuran tendensiyalardan biridir. Gənc nəsil arasında südün qida rasionundan çıxarılması, həmçinin uşaqlara daha az süd verilməsi gələcəkdə ciddi problemlərə yol aça bilər.
Ayaqüstü qidaların populyarlaşması süd və süd məhsullarının cəlbediciliyini azaldıb. Bir çox gənc və yeniyetmə südün yerinə qazlı içkilər, meyvə şirələri və bitki mənşəli içkilərə üstünlük verirlər.
Ekspertlər deyir ki, süd istehlakının azalması raxit xəstəliyinin artmasına səbəb ola bilər. Bu xəstəlik xüsusilə uşaqlar arasında D vitamini çatışmazlığı səbəbindən yaranır. Kalsium çatışmazlığı, həmçinin yaşlılar üçün risklər yaradır.
Modern.az-a danışan qida mütəxəssisi Elsevər Fərzəliyev bildirib ki, süd təbiətin insanlara bəxş etdiyi qeyri-adi qidadır: "Süd pisdirsə, insan ana südü ilə necə inkişaf edir? Ana südünün heyvan südlərindən fərqləndiyi doğrudur. Çünki onun tərkibində tam dəyərli zülallar, əvəzedilməz amin turşuları var. Hansı ki, onlar insanların inkişafı üçün əhəmiyyət kəsb edir. İnsan südlə qidalanmasa kalsium çatışmazlığı yaşana bilər. Südün tərkibində olan vitaminlər, "omeqa 3", "omeqa 6" əvəzedilməzdir".
BMT-nin Ərzaq və Kənd Təsərrüfatı Təşkilatının məlumatına görə, Avropa və Şimali Amerikada süd istehlakı yüksək olaraq qalır, Asiya və Afrika ölkələrində istehlak artır. Lakin bəzi ölkələrdə quru süddən də istifadə edənlərin sayında artım müşahidə edilir.
E.Fərzəliyev qeyd edib ki, əgər quru süd normal südün tərkibindəki nəmliyim buxarlandırılması ilə əldə edilirsə, ziyanı yoxdur.
"Yox əgər müxtəlif sintetik qatılaşdırıcılar əvəz edib hazırlayırlarsa, onların insan orqanizminə mənfi təsiri var. Normal xəttlə hazırlanan quru südün insan orqanizminə heç bir ziyanı yoxdur. Amma bir məsələ var ki, quru süd istehsal ediləndə vakum rejimlərdə buxarlandırılır. Bu rejim aşağı tempraturda buxarlanmanı şərtləndirir. Bu da südün qidalılıq dəyərinin bütöv halda saxlanmasına dəlalət edir".
Azərbaycanda süd istehlakının yenidən populyarlaşması üçün maarifləndirməyə ehtiyac var. Məktəblərdə süd paylanması və onun sağlamlıq üçün faydaları haqqında məlumatlandırma tədbirləri mühüm rol oynaya bilər.
- Yoldaş Stalin, bu möcüzənin səbəbi sizsiniz... - O, Rəsulzadəni ölümdən niyə xilas etmişdi?
17 mart 2025 00:01
- Azərbaycanda sulu qar və qar yağacaq - Bu tarixlərdə
16 mart 2025 11:56
- Dünyanın ən uzun boylu qəbilələrindən biri: Maasailərin sirri nədir?
16 mart 2025 11:42
- Prezident -Euronews- a müsahibə verib - Tam mətn
14 mart 2025 22:11
- Ramiz Mehdiyev, güllələnmiş Afiyəddin Cəlilov, Artur Rəsizadə və Hadı Rəcəbli – 39 il əvvəl çəklimiş FOTO-da daha kimlər var?
13 mart 2025 14:35
- Şahid: Vardanyan elə bilirdi ki, Qarabağdakılara yaxşılıq edib, amma onların evini yıxıb
11 mart 2025 23:46
- Qarabağda yaşayan ermənilər Bakıda şahid qismində danışdı - Vardanyanın məhkəməsi
11 mart 2025 21:14
- Qorbaçov zınqırovdur, dövlət papağı onun başı üçün deyil - Qromıko; 40 il öncə bu gün...
11 mart 2025 18:05
- 4 MİLYАRD manat ölkədən NECƏ OĞURLANIB - Elə faktlar var ki...
11 mart 2025 16:27
- Ofeliya Sənani başına gələnləri danışdı - İnfarkt keçirdim...
9 mart 2025 21:57
- Həbs olunmamaq üçün HƏR İL DOĞUR - 13 uşağı var FOTO
17 mart 14:46
- Vəkili təhqir edən Dəniz Əsədova cəzalandırıldı - HÖKM- 6 АY
17 mart 14:20
- Müsavat Partiyası Başqanlığına namizədi ÖLDÜRDÜ və..
17 mart 13:35
- Berinq boğazında qırğın - çukçalar və eskimoslar ABŞ və SSRİ-ni müharibə vəziyyətinə gətiribmiş
17 mart 13:19
- Ş А Y B А şirkətinin rəisi Çingiz Mehdiyevə HÖKM: 11 İL ŞƏRTİ HƏBS ..)))
17 mart 11:50
- İlham Əliyev Matviyenkonu qəbul etdi - Fotolar
17 mart 11:22
- Yoldaş Stalin, bu möcüzənin səbəbi sizsiniz... - O, Rəsulzadəni ölümdən niyə xilas etmişdi?
17 mart 00:01
- Mehriban Əliyeva Valentina Matviyenko ilə görüşdü
16 mart 22:45
- Azərbaycanın xalq artisti VƏFAT ETDİ - FOTO
16 mart 22:38
- İlqar Hacıyev 17 milyonluq dələduzluqda ittiham olunur - Bu tarixdə prokurorluğa çağırılır
16 mart 22:14
- Bakıda 1 samovara görə 3 АY HƏBS ....
16 mart 19:08
- Azərbaycandan Rusiyaya -KАHI-, yoxsа, NАRKOTİK ?
16 mart 18:28
- SU kranından NEFT gəldi
16 mart 17:09
- Matviyenko Azərbaycana gəlir
16 mart 15:44
- Hər gün geyinmək olmaz: 4 zərərli GEYİM
16 mart 15:23
- Əmisi oğlu ilə -parnik- salan nazirin pulu batdı – QALMAQAL
16 mart 12:52
- Heydər Əliyevin 1996-cı ildə verdiyi müsahibə yayımlandı - Sirli və sensasion açıqlamalar - VİDEO
16 mart 12:20
- Azərbaycanda sulu qar və qar yağacaq - Bu tarixlərdə
16 mart 11:56
- Dünyanın ən uzun boylu qəbilələrindən biri: Maasailərin sirri nədir?
16 mart 11:39
- Deputat Azər Allahverənov Nardarandа vətəndaşların qəbulunu keçirib
16 mart 00:17
- Leninin sevgilisi... Krupskayanın əri... - Firuz Mustafa
15 mart 23:47
- Cəlilabaddа -morq-a gətirilən meyit DİRİLDİ
15 mart 22:22
- Putin, Lukaşenko və Rəhmon Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevə zəng ediblər
15 mart 21:20
- Almaniyada tibb bacısı 9 xəstəni öldürməkdə ittiham olunur - 34 nəfəri isə...
15 mart 19:21
- SON DƏQİQƏ! Ərdoğanın hədəfi bəlli oldu - ŞOK DETAL
15 mart 19:02
- Hitlerin hindistanlı şəriki - Onun yaratdığı -Azad Hind- alayı Qafqazı ələ keçirəcəkdi
15 mart 18:18
- Hava ilə bağlı XƏBƏRDARLIQ - bu tarixdən yağış yağacaq, külək əsəcək, temperatur 10-15 dərəcə ENƏCƏK
15 mart 15:22
- ABŞ uyğurlara görə Tailandı CƏZALANDIRDI
15 mart 15:06
- Prezident onları təltif etdi - Siyahı
15 mart 12:50
- Qərargah rəisi intihar etdi - Foto
15 mart 12:40