Azərbaycanlı ailəsində doğulan, arvadı faciəli şəkildə ölən İranın yeni prezidenti
İranda keçirilən prezident seçkilərində islahatçı namizəd Məsud Pezeşkian qalib gəlib. Bu barədə ölkənin Daxili İşlər Nazirliyi bütün bülletenlərin hesablanmasından sonra məlumat verib.
Məsud Pezeşkian İranın görkəmli dövlət xadimidir, 1997-ci ildən dövlət vəzifələrində çalışır. İslahatçı siyasətçi prezidentlik ambisiyalarını 2024-cü ilin yayında bundan əvvəlki dövlət başçısının təyyarə qəzasında ölümündən sonra açıqlamışdı.
Uşaqlıq və gənclik illəri
Məsud Pezeşkian 1954-cü il sentyabrın 29-da İranın Mehabad şəhərində azərbaycanlı kişi və kürd qadının dindar ailəsində anadan olub. Gənc iranlı məktəbi bitirdikdən sonra Urmiyəyə gedib, kənd təsərrüfatı texnikumunda oxuyub və qida sənayesi üzrə diplom alıb.
1973-cü ildə ordu sıralarına çağırılıb və Əfqanıstanla sərhəddə yerləşən Zabol Şahrestanında hərbi xidmət keçib. Doğma vilayətinə qayıdan gənc tibb institutunda müalicə işləri üzrə bilik əldə edib.
1980-ci ildə ərazi mübahisələri və iki ölkə arasında Fars körfəzində liderlik uğrunda mübarizə fonunda başlayan silahlı İran-İraq münaqişəsi zamanı həkim uşaqların da olduğu ixtisaslaşdırılmış dəstələr hazırlayıb, döyüş əməliyyatlarında iştirak edib. Müharibədən sonra 1994-cü ildən beş il rektor kimi rəhbərlik etdiyi Təbriz Tibb Elmləri Universitetində cərrahiyyənin əsasları üzrə təhsil alıb. İranın Tibb Elmləri Universitetində ürək cərrahiyyəsi üzrə ixtisaslaşıb.
Məsud Pezeşkianın karyerası
Məsud Pezeşkianın siyasətçi tərcümeyi-halı 1997-ci ildə, o, Məhəmməd Hatəminin prezidentliyi zamanı səhiyyə nazirinin müavini vəzifəsini tutması ilə başlayıb. 2001-ci ildə o, dörd il işlədiyi nazirliyin rəhbəri vəzifəsini qəbul edib, 2002-ci ilin payızında ölkədə dərman qıtlığı və yüksək tibbi tariflərlə bağlı problemlərə görə parlament üzvlərinin başlatdığı impiçmentin aradan qaldırılmasına rəhbərlik edib.
O vaxtdan bəri siyasətçi beş dəfə Təbriz, Asku və Azərşəhr rayonlarının İslam Məşvərət Şurasında, başqa bir şəkildə Məclis kimi tanınan nümayəndəsi olub. 2016-2020-ci illərdə o zamankı prezident Həsən Ruhani ilə əlaqəli fraksiyanı təmsil edərək parlamentin birinci vitse-spikeri vəzifəsini icra edib.
Pezeşkian bütün karyerası ərzində ictimaiyyətin diqqətini cəlb edən bir neçə mühüm açıqlamalar verib. 2003-cü ildə fotoları bütün dünya mediasında yayılan iranlı kanadalı jurnalist Zəhra Kazeminin Tehran həbsxanasında vəfatından sonra onun ölümünün səbəbi kimi kəllədaxili qansızma olduğunu deyən məmur xarici mütəxəssislərin davam edən istintaqa müdaxiləsinə qarşı çıxıb, İranın bu məsələni təkbaşına həll etmək qabiliyyətini vurğulayıb.
2018-ci ildə o, Birləşmiş Ştatların təşəbbüsü ilə iqtisadi problemlərə qarşı çıxmaq üçün ştatın bütün yüksək vəzifəli məmurlarının daxil olacağı vahid komanda strukturunun yaradılmasının tərəfdarı olduğunu bildirib. İki il sonra o, ABŞ-ın İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusunu terror təşkilatı elan etməsini pisləyib və milli təhlükəsizliyin təmin edilməsində elit hərbi-siyasi formasiyanın mühüm rolunu vurğulayıb.
Mehabad əsilli şəxs prezidentlik ambisiyalarını ilk dəfə 2013-cü ildə İran hökumətinin başçısı seçkilərində iştirak edərkən açıqlamışdı. Düzdür, o, digər namizəd Əli Əkbər Haşimi Rəfsəncaninin xeyrinə öz namizədliyini geri götürüb. 2021-ci ildə prezidentliyə namizədliyini irəli sürən Pezeşkiyanın namizədliyini Konstitusiyanın Mühafizəçiləri Şurası rədd edib.
Şəxsi həyatı
1994-cü ildə Məsud Pezeşkianın ginekoloq işləyən həyat yoldaşı və oğlundan biri avtomobil qəzasında həlak olub. Ürək parçalayan şəxsi hadisədən sonra iranlı yenidən ailə qurmamaq qərarına gəlib və qızı və iki oğlunu təkbaşına böyüdüb. Bu gün X sosial media hesabında özünü "ər, ata və baba" kimi təqdim edir.
Məlumdur ki, siyasətçinin qızı Zəhra Pezeşkian Tehranın Şərif Texnologiya Universitetində analitik kimya üzrə təhsil alıb və neft-kimya şirkətində işləməyə başlayıb. Məsudun böyük oğlu Yusef Pezeşkian bacısı ilə eyni universitetdə oxuyub, fizika üzrə doktorluq müdafiə edib və hazırda Səhənd Texnologiya Universitetində müəllimlik karyerası qurur.
Ən kiçiyi Mehdi Pezeşkian xaricdə təqaüdlə təhsil alıb, sonra İrana qayıdıb və hazırda elektrotexnika üzrə dissertasiya müdafiə etməyə hazırlaşır.
Maraqlı faktlar
1. Soyadının -ian sonluğu ilə bitməsinə baxmayaraq, siyasətçi erməni deyil, milliyyətcə azərbaycanlıdır. Üstəlik, o, Ermənistan və Azərbaycan arasında Qarabağ ərazisi ətrafında etnosiyasi münaqişə kontekstində də daxil olmaqla, anti-erməni fikirləri ilə tanınır.
2. İranlı Quran elminin tədrisi ilə məşğul olur, həmçinin şiə müsəlmanları üçün müqəddəs olan "Belağət yolu"nu İmam Əli ibn Əbu Talibə aid edilən xütbələr, məktublar və kəlamlar toplusunu açıq şəkildə oxuyur.
3. Ürək cərrahı Təbriz Tibb Elmləri Universitetinin ürək-damar araşdırmaları mərkəzi tərəfindən nəşr olunan "Ürək-damar və torakal tədqiqatlar" jurnalının baş redaktorudur./lent.az
- Başladılar: Ermənistan və İran Araz çayı üzərindən körpü salır
28 sentyabr 2024 13:51
- Azərbaycanda pionerlər niyə öldürülürdü?
28 sentyabr 2024 11:58
- Qüdrət Qurbanova yeni vəzifə verildi - Heydər Əsədovun yerinə gətirildi
27 sentyabr 2024 18:12
- Azərbaycanda Anım Günüdür
27 sentyabr 2024 11:22
- İqtisadi məsələlərə həsr olunmuş müşavirə keçirildi, Prezident çıxış etdi (FOTO/YENİLƏNİB)
26 sentyabr 2024 15:29
- 27 sentyabr tarixi və müqəddəs gündür - Əli Məsimli yazır
26 sentyabr 2024 13:40
- Japarov Akayevin səhvlərini sadaladı – 99 dəfə yaxşılıq et, bir dəfə səhv, bağışlanmaz
26 sentyabr 2024 12:14
- Bakıda bu universitetin yataqxanalarını bit basıb (VİDEO)
26 sentyabr 2024 11:41
- Nazirliyin işdən çıxardığı direktor xəstəxanalıq oldu- XADİMƏ qədər hörmətim...
25 sentyabr 2024 22:41
- Nazirlər Kabinetində yeni təyinat
25 sentyabr 2024 12:28
- Prezidentdən MÜHÜM FƏRMAN
28 sentyabr 14:30
- NAR YAŞAT Fondu ilə birgə şəhid ailələri üçün layihə həyata keçirilib
28 sentyabr 14:22
- Rusiyalı tatar qızı Miss Europe müsabiqəsinin qalibi olub
28 sentyabr 14:14
- Mahaçqalada dəhşətli partlayış-12 ölü
28 sentyabr 14:05
- Başladılar: Ermənistan və İran Araz çayı üzərindən körpü salır
28 sentyabr 13:51
- Azərbaycanda pionerlər niyə öldürülürdü?
28 sentyabr 11:58
- Sahil Babayevdən nazir müavinin deputat seçilən xanımının yerinə təyinat
27 sentyabr 18:18
- Qüdrət Qurbanova yeni vəzifə verildi - Heydər Əsədovun yerinə gətirildi
27 sentyabr 18:12
- İcra başçısının qalmaqallı oğlu dövlət qurumuna qarşı: Nə baş verib?
27 sentyabr 18:05
- Polad Həşimovun anasından ürəkdağlayan görüntülər - Foto+VİDEO
27 sentyabr 12:14
- Narin Güranın qətlində gizlənən sirr - Əmi göstəriş verib, baldız təşkil edib
27 sentyabr 11:58
- Azərbaycanda Anım Günüdür
27 sentyabr 11:22
- Sumqayıtda futbolçular isti su tapmır... - 100 mindən çox borcu kim ödəməlidir?
27 sentyabr 00:02
- İqtisadi məsələlərə həsr olunmuş müşavirə keçirildi, Prezident çıxış etdi (FOTO/YENİLƏNİB)
26 sentyabr 15:29
- Elza Seyidcahan 100 MİN DƏYƏRİNDƏ qızıllarını LOMBARDDAN geri ala bilmir
26 sentyabr 15:20
- Prezident müşavirə keçirdi
26 sentyabr 15:09
- 27 sentyabr tarixi və müqəddəs gündür - Əli Məsimli yazır
26 sentyabr 13:40
- Japarov Akayevin səhvlərini sadaladı – 99 dəfə yaxşılıq et, bir dəfə səhv, bağışlanmaz
26 sentyabr 12:14
- Azəristiliktəchizat-ın yığılmış zərəri 120 milyon manata yaxınlaşdı
26 sentyabr 11:50
- Bakıda bu universitetin yataqxanalarını bit basıb (VİDEO)
26 sentyabr 11:41
- Vilayət Eyvazov Yevlaxda tapşırıqlar verdi - Fotolar
26 sentyabr 11:24
- Nazirliyin işdən çıxardığı direktor xəstəxanalıq oldu- XADİMƏ qədər hörmətim...
25 sentyabr 22:41
- Prezident qırıcıda... - Video
25 sentyabr 22:16
- 10-a yaxın vəkil Kollegiyadan çıxarılır
25 sentyabr 20:56
- Azərbaycan xanımları ölkəni niyə tərk edir? - Millət vəkili
25 sentyabr 14:49
- Bu gün Qənirə Paşayevanın xatirəsi anılacaq
25 sentyabr 13:49
- 450 min vergi borcu olan şirkət məhkəməyə üz tutdu
25 sentyabr 13:37
- Nazirlər Kabinetində yeni təyinat
25 sentyabr 12:28
- İlham Əliyevə çoxməqsədli JF-17C təyyarələri təqdim olundu
25 sentyabr 11:08
- Köçərli Həsənov vəfat etdi
25 sentyabr 10:58