Azərbaycanda uşaqlar niyə süd içmir...
Süd insan orqanizmi üçün ən faydalı qida məhsullarından biridir. Tərkibindəki kalsium və minerallar sayəsində immunitet və ümumi inkişaf üçün həyati əhəmiyyət kəsb edir.
Dövlət Statistika Komitəsinin məlumatlarına əsasən, Azərbaycanda süd və süd məhsullarının ehtiyatları ilbəil artmaqdadır. Ərzaq balansı məlumatlarına görə, ölkənin ümumi süd məhsulları ehtiyatı 2023-cü ildə 2,8 milyon ton təşkil edib. Bunun 2,3 milyon tonu daxili istehsalın, 475 min tonu idxalın payına düşüb, qalanı isə əvvəlki ilin qalığı hesabına formalaşıb. 2014-cü ildə süd məhsulları ehtiyatı 2,6 milyon tondan ötən ilin sonuna 2,8 milyon tona yüksəlib. Bu artım daha çox yerli istehsalın hesabına baş verib. Belə ki. 10 il əvvəllə müqayisədə yerli istehsal 1,8 milyon tondan 2,3 milyon tona yüksəlib. Yerli istehsalın artması idxalın azalmasına təsir edib, nəticədə süd məhsullarının idxalı 2014-cü ildəki 581 min tondan ötən il 474 min tonadək azalıb.
İstehsal artsa da, təssüf ki, son dövrlər süd Azərbaycan əhalisinin qida rasionunda getdikcə azalır. Ölkəmizdə süd istehlakının azalması son illərdə narahatlıq doğuran tendensiyalardan biridir. Gənc nəsil arasında südün qida rasionundan çıxarılması, həmçinin uşaqlara daha az süd verilməsi gələcəkdə ciddi problemlərə yol aça bilər.
Ayaqüstü qidaların populyarlaşması süd və süd məhsullarının cəlbediciliyini azaldıb. Bir çox gənc və yeniyetmə südün yerinə qazlı içkilər, meyvə şirələri və bitki mənşəli içkilərə üstünlük verirlər.
Ekspertlər deyir ki, süd istehlakının azalması raxit xəstəliyinin artmasına səbəb ola bilər. Bu xəstəlik xüsusilə uşaqlar arasında D vitamini çatışmazlığı səbəbindən yaranır. Kalsium çatışmazlığı, həmçinin yaşlılar üçün risklər yaradır.
Modern.az-a danışan qida mütəxəssisi Elsevər Fərzəliyev bildirib ki, süd təbiətin insanlara bəxş etdiyi qeyri-adi qidadır: "Süd pisdirsə, insan ana südü ilə necə inkişaf edir? Ana südünün heyvan südlərindən fərqləndiyi doğrudur. Çünki onun tərkibində tam dəyərli zülallar, əvəzedilməz amin turşuları var. Hansı ki, onlar insanların inkişafı üçün əhəmiyyət kəsb edir. İnsan südlə qidalanmasa kalsium çatışmazlığı yaşana bilər. Südün tərkibində olan vitaminlər, "omeqa 3", "omeqa 6" əvəzedilməzdir".
BMT-nin Ərzaq və Kənd Təsərrüfatı Təşkilatının məlumatına görə, Avropa və Şimali Amerikada süd istehlakı yüksək olaraq qalır, Asiya və Afrika ölkələrində istehlak artır. Lakin bəzi ölkələrdə quru süddən də istifadə edənlərin sayında artım müşahidə edilir.
E.Fərzəliyev qeyd edib ki, əgər quru süd normal südün tərkibindəki nəmliyim buxarlandırılması ilə əldə edilirsə, ziyanı yoxdur.
"Yox əgər müxtəlif sintetik qatılaşdırıcılar əvəz edib hazırlayırlarsa, onların insan orqanizminə mənfi təsiri var. Normal xəttlə hazırlanan quru südün insan orqanizminə heç bir ziyanı yoxdur. Amma bir məsələ var ki, quru süd istehsal ediləndə vakum rejimlərdə buxarlandırılır. Bu rejim aşağı tempraturda buxarlanmanı şərtləndirir. Bu da südün qidalılıq dəyərinin bütöv halda saxlanmasına dəlalət edir".
Azərbaycanda süd istehlakının yenidən populyarlaşması üçün maarifləndirməyə ehtiyac var. Məktəblərdə süd paylanması və onun sağlamlıq üçün faydaları haqqında məlumatlandırma tədbirləri mühüm rol oynaya bilər.
- Bank BTB yanlış məlumat yayır, Banklar Assosiasiyası isə həqiqəti gizlədir – Faktlar
24 yanvar 2025 14:42
- Türkiyə vətəndаşı: Türkmənistan prezidentindən xahiş edirəm ki, həyat yoldaşımın qaytarın...
23 yanvar 2025 21:18
- Şəmsi Səmədzadə həbsi ilə bağlı ilk dəfə DANIŞDI -VİDEO
23 yanvar 2025 19:48
- Ardıcıl 7 gün dərs olmayacaq
23 yanvar 2025 14:48
- Naxçıvanda donuzların KÖKÜ KƏSİLİB – Rəsmi statistika
21 yanvar 2025 18:16
- Avropada ən ucuz və ən bahalı benzin hansı ölkədə satılır? – Tam siyahı
19 yanvar 2025 19:29
- 20 Yanvar - Azərbaycan xalqının müstəqil dövlət qurmaq əzmini daha da gücləndirdi
19 yanvar 2025 17:15
- İmişlidəki qəzada həlak olan məktəblilərin FOTOSU
19 yanvar 2025 14:01
- O maşını kim sürürdü? - 17 yaşı var imiş
19 yanvar 2025 13:44
- Azərbaycanda tələbə təcili tibbi yardım avtomobilində öldü
18 yanvar 2025 21:45
- FHN-nin əməkdaşı ceyran ovuna görə saxlanılıb
24 yanvar 17:09
- Bank BTB yanlış məlumat yayır, Banklar Assosiasiyası isə həqiqəti gizlədir – Faktlar
24 yanvar 14:42
- Bakcell -İnnovasiyalarla Müxtəlifliyə Doğru- tədbirinə dəstək oldu
24 yanvar 13:43
- Rəna Soltanova yoxlama aparanlara telefon çırpıb, təhqir edibmiş - Bakıda 5 yerdə klinikası var - FOTO
24 yanvar 13:10
- 24 yaşlı Camal yüksək balla akademiyada oxuyubmuş...
24 yanvar 12:06
- Rüşvət alan hakim məhkəmə zalında həbs edildi
24 yanvar 00:32
- Mərasim evlərində qiymətlər - 4 000 manata menyu
23 yanvar 23:44
- Miqrantlar potensial təhlükə mənbəyi hesab edilir - RƏY
23 yanvar 22:50
- Hərbçimiz odlu silahdan açılan atəşdən öldü
23 yanvar 22:39
- O qadın istintaqda bütün işgəncələrə dözərək heç bir ifadə vermədi...
23 yanvar 22:19
- Kimə banan yemək olmaz?
23 yanvar 21:51
- Heç bir dinin gücü yetməyən işin öhdəsindən sevgi asanlıqla gəlir - Fəxri Uğurlu
23 yanvar 21:38
- YENİ nəhəng planet kəşf edildi
23 yanvar 21:30
- Türkiyə vətəndаşı: Türkmənistan prezidentindən xahiş edirəm ki, həyat yoldaşımın qaytarın...
23 yanvar 21:18
- Universitet vergilərini vaxtında ödəməyib
23 yanvar 21:04
- Bunlar da artıq dövlət sirridir - Prezidentdən fərman
23 yanvar 20:03
- Şəmsi Səmədzadə həbsi ilə bağlı ilk dəfə DANIŞDI -VİDEO
23 yanvar 19:48
- Naxçıvanda molla həbs edilib - Məscidi təmizləyən 14 yaşlı qıza qarşı əxlaqsızlıq...
23 yanvar 18:29
- Azərbaycan-Gürcüstan əməkdaşlığı yeni layihələr mərhələsində
23 yanvar 16:34
- Mətbuatın 150 illiyi ilə bağlı yubiley medalı təsis olunacaq
23 yanvar 15:06
- Ardıcıl 7 gün dərs olmayacaq
23 yanvar 14:48
- İlham Əliyev Ərdoğana zəng etdi (YENİLƏNİB)
23 yanvar 14:23
- Veysəloğlu daha 35 nəfər qazi əməkdaşını psixoloji yardıma cəlb etdi - FOTO
23 yanvar 12:28
- Özlərini 12-ci mərtəbədən belə atıblar - Yanğın faciəsinin DƏHŞƏTLİ GÖRÜNTÜLƏRİ ortaya çıxdı
23 yanvar 12:17
- Bandotdel-in tutduğu kanal rəhbəri bu vəzifəli şəxsin qardaşı oğludur - FOTO
22 yanvar 13:11
- Nazarbayevin TАNRI elan edilməsini təklif etdi - tutuldu
22 yanvar 12:57
- İraqda 9 yaşlı qızlarla nikaha icazə verildi
22 yanvar 12:35
- Bakının iki bələdiyyə sədrindən inanılmaz seçki oyunu: Qohumbazlıq, tayfabazlıq ... - (FOTO)
22 yanvar 12:21
- 76 nəfər öldü və yanğına görə hotel sahibi saxlanıldı
22 yanvar 11:36
- Qırğızıstanda ictimai yerlərdə üzü örtən geyimlər qadağan edildi
22 yanvar 00:06