Almaniya və Türkiyə arasında DÖNƏR DAVASI ...
Ankara və Berlin dönər kababının verilmə resepti və üsulu ilə bağlı mübahisə edir. Türkiyə ənənəvi yemək növünün müəllifliyini Almaniyada qorumağa çalışır. Bu yemək 60-cı illərdə Almaniyaya gələn türk işçilər tərəfindən təkmilləşdirilib. Lakin Almaniya prezidenti Frank-Valter Ştaynmayer dönəri Almaniyanın milli yeməyi adlandırır.
Qaynarinfo "The Economist"ə istinadən xəbər verir ki, Avropa Komissiyası (AK) Türkiyə və Almaniyaya dönərin düzgün resepti ilə bağlı mübahisəni həll etmək və kimin milli yeməyi olduğuna qərar vermək üçün altı ay vaxt verib. Əks halda qərar Brüssel tərəfindən veriləcək.
Öz reseptinizlə gəldiniz
İki il əvvəl Ankara dönərin "zəmanətli ənənəvi ixtisaslaşma” sxemi çərçivəsində qorunması tələbi ilə AK-yə müraciət etmişdi. Türkiyə Aİ-nin üzvü olmasa da, ənənəvi yeməkləri üçün cəmiyyətdən qorunan status tələb edə bilər. Türkiyə paxlavası artıq bu statusu alıb. Lakin məsələ dönərə gələndə, vəziyyət qəlizləşib. Belə ki, 1961-ci ildə Türkiyə ilə Almaniya arasında türk işçi qüvvəsinin Almaniyanın əmək bazarına cəlb edilməsinə dair rəsmi müqavilə imzalanıb. Bundan sonra türk miqrant işçilər kütləvi şəkildə Almaniyaya gəlməyə başlayıb.
Bu, iki səbəbdən Ankara üçün faydalı idi. Kişilər yaxşı pul qazanıb, bununla da Türkiyədə qalan ailələrinə maddi yardım edə bilirdilər. Bundan əlavə, Almaniyada türk işçilər üçün ixtisaslarını artırmaq və yeni peşə bilikləri və xarici təcrübə ilə vətənə qayıtmaq imkanı yaranırdı.
Əvvəlcə türk işçilərin Almaniyada qalma müddətinin məhdudlaşdırılması nəzərdə tutulurdu. Ehtimal olunurdu ki, bir neçə il işlədikdən sonra miqrantlar öz vətənlərinə qayıdacaqlar. Belə ki, Almaniya hakimiyyəti Türkiyə vətəndaşlarının daimi yaşamaq üçün Almaniyaya köçməsinin qarşısını almaq istəyirdi. Ancaq üç il sonra, 1964-cü ildə alman işəgötürənlərinin özlərinin xahişi ilə Almaniya ilə Türkiyə arasında müqavilənin mətninə əhəmiyyətli düzəlişlər edildi: türk işçilərinin ölkədə qalma müddəti artırıldı - xərclər ölkəyə yeni işçilərin gətirilməsi və onlara peşə vərdişlərinin öyrədilməsi həddən artıq yüksək olduğu üçün lazımi təcrübəni qazanmış şəxslərlə işi davam etdirmək daha sərfəli idi. Türklər üçün ciddi maneə ailə birləşməsinə qadağa qoyulması idi. Amma bir müddət sonra alman hakimiyyəti türk arvad və uşaqlarının Almaniyaya gəlib bu ölkədə qalmasına icazə verdi.
Almaniyada türk işçilərlə birlikdə dönər kababı da meydana çıxdı. Ancaq tədricən ənənəvi türk resepti dəyişdi - Türkiyədən gələn qonaq işçilər onu təkmilləşdirdilər.
Dönərlərdə fərq
İndi Almaniyada yeyilən dönərlər ənənəvi variantdan çox fərqlidir. Alman reseptinə görə, yemək ənənəvi Yaxın Şərq mayasız çörəyi olan piteynin arasına yığılır, kələm və ya kahı üstünə qoyulur, sonra sarımsaqlı sous əlavə edilir. Türkiyədə isə adətən ya düyü qarniri ilə verilir, yaxud pomidor, acı bibər və kartof qızartması ilə birlikdə çörəyin arasına yığılır. Bəzən işlənmiş pendir də əlavə olunur.
Eyni zamanda, "The Economist"in qeyd etdiyi kimi, türk aşpazları sarımsaq sousu əlavə etməkdənsə, özlərini "bıçağın altına atmağı" daha üstün tutarlar. Bundan əlavə, ölkədə ətin hazırlanması, kəsilməsi və marina üsulu da tənzimlənirdi. Məsələn, mal, quzu və toyuq ətindən istifadə edə bilərsiniz, ancaq buzov və hinduşka ətindən istifadə edə bilməzsiniz.
Avropa İttifaqından ədalətsiz xəbərdarlıq
Avropa Komissiyası xəbərdarlıq edib ki, ölkələr altı ay ərzində kompromis əldə etməsələr, dönərin statusunu özü müəyyən edəcək. Türkiyə qalib gəlsə və Aİ-dən ənənəvi yeməyin adını qorumaq hüququnu ala bilsə, məşhur yemək Avropada ət seçimi, marina edilmə və kəsmə üsulu da daxil olmaqla türk qaydalarına uyğun hazırlanmalı olacaq. Və ənənəvi Aİ dönəri daha sonra başqa ad altında satılmalı olacaq.
Hazırda Avropada dönər kabablarının satışı ildə təxminən 3,5 milyard avro təşkil edir ki, bunun da 2,3 milyard avrosu Almaniyadan gəlir. Alman siyasətçiləri də dönəri çox sevirlər. Almaniya prezidenti Frank-Valter Ştaynmayer aprel ayında Türkiyəyə səfəri zamanı dönərləri milli alman yeməyi adlandırıb.
Qeyd edək ki, bəzi Qərb ölkələri türk və ərəb yeməklərinin populyarlığını görərək öz milli mətbəxini və sahibkarlarını qorumağa çalışırlar. Bu, təkcə Almaniyada deyil, Fransa və İtaliyada da baş verir. Eyni zamanda, Avropa ölkələrində dini zəmində ayrı-seçkilik halları var. Ekspertlər qeyd edir ki, Parisdəki terror aktlarından sonra dönəri müsəlman yeməyi adlandırılmağa başlayıblar.
Oxşar xəbərlər
- İlham Əliyev Maya Sandunu təbrik etdi
7 noyabr 2024 17:43
- Zəfər bayramı - təqvimimizin QIZIL hərflərlə yazılmış tarixi
7 noyabr 2024 14:23
- Ərdoğan Qırğızıstandadır - Fotolar
5 noyabr 2024 10:51
- Baba Vəziroğlu kimi ortabab şairə yubiley keçirirlər, mənə yox…Niyə? –Qocaman yazıçımız Vaqif Nəsib /MÜSAHİBƏ
5 noyabr 2024 10:37
- Moldovada prezident seçkiləri – İkinci tur başladı
3 noyabr 2024 12:09
- Rusiya üçün vuruşan ilk Şimali Koreya əsgəri əsir götürüldü - ŞOK GƏLİŞMƏ
3 noyabr 2024 11:05
- Şagirdi məktəbin 4-cü mərtəbəsindən çölə salladılar (VİDEO)
2 noyabr 2024 14:12
- Sözünün həm ağası, həm qulu olan ustad – Qulu Məhərrəmli 70 yaşa çatdı
1 noyabr 2024 14:39
- Badamdarda uçqun: Laçın QAÇQIN məktəbində oxuyan uşaqların həyatı təhlükədə! - FOTO
1 noyabr 2024 10:08
- İqlim dəyişikliyi və COP29: Elm və əməkdaşlıq dünyanı xilas edəcək!
31 oktyabr 2024 14:15
Xəbər lenti
- Sadhqulu da COP29-da iştirak edəcək
08 noyabr 21:11
- Prezident xalqa müraciət etdi, Bayraq Meydanında Azərbaycan Bayrağını ucaltdı (YENİLƏNİB)
08 noyabr 18:54
- Trampın qələbəsi ilə bağlı unikal aksiya – SEKS ORUCU- Kişilərdən İMTİNA EDİN
08 noyabr 18:36
- Vətən Müharibəsi Qəhrəmanları kimlərdir? - TAM SİYAHI
08 noyabr 14:36
- Ərdoğan Prezident İlham Əliyevi TƏBRİK ETDİ
08 noyabr 13:06
- İlham Əliyev Maya Sandunu təbrik etdi
07 noyabr 17:43
- Sumqayıtda 300-dən çox ALMAN ƏSİRİN basdırıldığı qəbiristanlıqdan GÖRÜNTÜLƏR - görün kimlər ziyarət edir... VİDEO
07 noyabr 17:27
- Qürur və qüdrətin ildönümü: Azərbaycanın zəfər yoluna bir baxış
07 noyabr 17:16
- Prezident Böyükşor-Pirşağı yolunun açılışını etdi - Fotolar - Yenilənib
07 noyabr 14:40
- Harris Trampı TƏBRİK ETDİ
07 noyabr 14:33
- Zəfər bayramı - təqvimimizin QIZIL hərflərlə yazılmış tarixi
07 noyabr 14:23
- SON DƏQİQƏ - Tramp ABŞ-ın yeni, 47-ci prezidenti OLDU
06 noyabr 12:07
- Sabah Ramiz Mehdiyevin kürəkəninin məhkəməsidir – 100 hektarla bağ torpaq sahəsinin zəbti təsdiqlənir
06 noyabr 12:00
- DANIŞIR BAKI
06 noyabr 11:47
- Bişkekdə İlham Əliyevin Rəcəb Tayyib Ərdoğan ilə görüşü BAŞLADI - FOTOLAR
06 noyabr 11:23
- ABŞ-ın prezidentləri: İndiyə qədər seçilənlər və onların iqtidar dövrləri - TAM SİYAHI
05 noyabr 11:07
- Ərdoğan Qırğızıstandadır - Fotolar
05 noyabr 10:51
- Baba Vəziroğlu kimi ortabab şairə yubiley keçirirlər, mənə yox…Niyə? –Qocaman yazıçımız Vaqif Nəsib /MÜSAHİBƏ
05 noyabr 10:37
- Üç rayonun BAŞÇISI yoxdur
05 noyabr 10:25
- Prezidentdən sammit iştirakçılarına müraciət
05 noyabr 10:17
- Prezident rektor və icra başçısı təyin etdi
04 noyabr 13:35
- SSRİ-yə qarşı qurulan məxfi təşkilat: İLDIRIM necə ifşa olundu? (VİDEO)
04 noyabr 13:29
- Rusiyada əslən azərbaycanlı general həbs edildi - Video
04 noyabr 13:16
- Azərbaycanın yeganə qızlar məktəbinə direktor təyin edildi
04 noyabr 12:20
- Prezident və xanımı Bakı Olimpiya Stadionunda...
04 noyabr 10:51
- Moldovada prezident seçkiləri: Maya Sandu qələbə qazandı
04 noyabr 10:42
- Çində azyaşlı uşaqların göz yaşı töküb ağladığı azərbaycanlı müəllim kimdir?
03 noyabr 22:02
- Müdafiə Nazirliyinin generalı vəzifəsindən azad olundu - Yerinə təyinat
03 noyabr 21:54
- Ərdoğan Bakıya GƏLİR - COP29-da xüsusi layihə təqdim edəcək
03 noyabr 21:39
- İcra başçısının oğlunun meyiti tapıldı
03 noyabr 21:28
Video & Fotoqalereya
Video
Fotoqalereya