Almaniya və Türkiyə arasında DÖNƏR DAVASI ...

Ankara və Berlin dönər kababının verilmə resepti və üsulu ilə bağlı mübahisə edir. Türkiyə ənənəvi yemək növünün müəllifliyini Almaniyada qorumağa çalışır. Bu yemək 60-cı illərdə Almaniyaya gələn türk işçilər tərəfindən təkmilləşdirilib. Lakin Almaniya prezidenti Frank-Valter Ştaynmayer dönəri Almaniyanın milli yeməyi adlandırır.
Qaynarinfo "The Economist"ə istinadən xəbər verir ki, Avropa Komissiyası (AK) Türkiyə və Almaniyaya dönərin düzgün resepti ilə bağlı mübahisəni həll etmək və kimin milli yeməyi olduğuna qərar vermək üçün altı ay vaxt verib. Əks halda qərar Brüssel tərəfindən veriləcək.
Öz reseptinizlə gəldiniz
İki il əvvəl Ankara dönərin "zəmanətli ənənəvi ixtisaslaşma” sxemi çərçivəsində qorunması tələbi ilə AK-yə müraciət etmişdi. Türkiyə Aİ-nin üzvü olmasa da, ənənəvi yeməkləri üçün cəmiyyətdən qorunan status tələb edə bilər. Türkiyə paxlavası artıq bu statusu alıb. Lakin məsələ dönərə gələndə, vəziyyət qəlizləşib. Belə ki, 1961-ci ildə Türkiyə ilə Almaniya arasında türk işçi qüvvəsinin Almaniyanın əmək bazarına cəlb edilməsinə dair rəsmi müqavilə imzalanıb. Bundan sonra türk miqrant işçilər kütləvi şəkildə Almaniyaya gəlməyə başlayıb.
Bu, iki səbəbdən Ankara üçün faydalı idi. Kişilər yaxşı pul qazanıb, bununla da Türkiyədə qalan ailələrinə maddi yardım edə bilirdilər. Bundan əlavə, Almaniyada türk işçilər üçün ixtisaslarını artırmaq və yeni peşə bilikləri və xarici təcrübə ilə vətənə qayıtmaq imkanı yaranırdı.
Əvvəlcə türk işçilərin Almaniyada qalma müddətinin məhdudlaşdırılması nəzərdə tutulurdu. Ehtimal olunurdu ki, bir neçə il işlədikdən sonra miqrantlar öz vətənlərinə qayıdacaqlar. Belə ki, Almaniya hakimiyyəti Türkiyə vətəndaşlarının daimi yaşamaq üçün Almaniyaya köçməsinin qarşısını almaq istəyirdi. Ancaq üç il sonra, 1964-cü ildə alman işəgötürənlərinin özlərinin xahişi ilə Almaniya ilə Türkiyə arasında müqavilənin mətninə əhəmiyyətli düzəlişlər edildi: türk işçilərinin ölkədə qalma müddəti artırıldı - xərclər ölkəyə yeni işçilərin gətirilməsi və onlara peşə vərdişlərinin öyrədilməsi həddən artıq yüksək olduğu üçün lazımi təcrübəni qazanmış şəxslərlə işi davam etdirmək daha sərfəli idi. Türklər üçün ciddi maneə ailə birləşməsinə qadağa qoyulması idi. Amma bir müddət sonra alman hakimiyyəti türk arvad və uşaqlarının Almaniyaya gəlib bu ölkədə qalmasına icazə verdi.
Almaniyada türk işçilərlə birlikdə dönər kababı da meydana çıxdı. Ancaq tədricən ənənəvi türk resepti dəyişdi - Türkiyədən gələn qonaq işçilər onu təkmilləşdirdilər.
Dönərlərdə fərq
İndi Almaniyada yeyilən dönərlər ənənəvi variantdan çox fərqlidir. Alman reseptinə görə, yemək ənənəvi Yaxın Şərq mayasız çörəyi olan piteynin arasına yığılır, kələm və ya kahı üstünə qoyulur, sonra sarımsaqlı sous əlavə edilir. Türkiyədə isə adətən ya düyü qarniri ilə verilir, yaxud pomidor, acı bibər və kartof qızartması ilə birlikdə çörəyin arasına yığılır. Bəzən işlənmiş pendir də əlavə olunur.
Eyni zamanda, "The Economist"in qeyd etdiyi kimi, türk aşpazları sarımsaq sousu əlavə etməkdənsə, özlərini "bıçağın altına atmağı" daha üstün tutarlar. Bundan əlavə, ölkədə ətin hazırlanması, kəsilməsi və marina üsulu da tənzimlənirdi. Məsələn, mal, quzu və toyuq ətindən istifadə edə bilərsiniz, ancaq buzov və hinduşka ətindən istifadə edə bilməzsiniz.
Avropa İttifaqından ədalətsiz xəbərdarlıq
Avropa Komissiyası xəbərdarlıq edib ki, ölkələr altı ay ərzində kompromis əldə etməsələr, dönərin statusunu özü müəyyən edəcək. Türkiyə qalib gəlsə və Aİ-dən ənənəvi yeməyin adını qorumaq hüququnu ala bilsə, məşhur yemək Avropada ət seçimi, marina edilmə və kəsmə üsulu da daxil olmaqla türk qaydalarına uyğun hazırlanmalı olacaq. Və ənənəvi Aİ dönəri daha sonra başqa ad altında satılmalı olacaq.
Hazırda Avropada dönər kabablarının satışı ildə təxminən 3,5 milyard avro təşkil edir ki, bunun da 2,3 milyard avrosu Almaniyadan gəlir. Alman siyasətçiləri də dönəri çox sevirlər. Almaniya prezidenti Frank-Valter Ştaynmayer aprel ayında Türkiyəyə səfəri zamanı dönərləri milli alman yeməyi adlandırıb.
Qeyd edək ki, bəzi Qərb ölkələri türk və ərəb yeməklərinin populyarlığını görərək öz milli mətbəxini və sahibkarlarını qorumağa çalışırlar. Bu, təkcə Almaniyada deyil, Fransa və İtaliyada da baş verir. Eyni zamanda, Avropa ölkələrində dini zəmində ayrı-seçkilik halları var. Ekspertlər qeyd edir ki, Parisdəki terror aktlarından sonra dönəri müsəlman yeməyi adlandırılmağa başlayıblar.
Oxşar xəbərlər
- Prezident Mərakeş Kralını təbrik etdi
30 iyul 2025 12:42
- Ərdoğan Tokayevə Türkiyənin ən yüksək medalını verdi
30 iyul 2025 01:39
- Tokayev Türkiyədədir
29 iyul 2025 11:40
- Dünyada İLK KABAB İNSTİTUTU fəaliyyətə başlayır
27 iyul 2025 10:42
- Makron və Ərdoğan arasında telefon danışığı: Bu məsələni müzakirə etdilər
27 iyul 2025 09:43
- Türkiyə ən güclü bombasını sınaqdan keçirdi
27 iyul 2025 02:13
- Ukrayna və Rusiya, demək olar ki, Zelenski-Putin görüşü haqda razılığa gəldi...
26 iyul 2025 18:19
- Prezident İlham Əliyev Maldiv liderini təbrik edib
26 iyul 2025 12:50
- Bakcell-in dəstəyi ilə YAŞAT yay məktəbi Londonda - Fotolar
26 iyul 2025 10:06
- Azərbaycanda OTBİÇMƏ YARIŞI keçirildi ...))) - Fotolar
26 iyul 2025 09:50
Xəbər lenti
- Prezident Mərakeş Kralını təbrik etdi
30 iyul 12:42
- Xuliqanlıq edən Azərbaycan idmançısına CƏZA- ELEKTRON QOLBAQ
30 iyul 12:26
- Van Dammın azərbaycanlı gəlini Bakıda - FOTOLAR
30 iyul 10:55
- Doğma yurdlarına qayıdırlar - Fotolar
30 iyul 10:24
- Sərdar Cəlaloğlu məhkəməyə verildi
30 iyul 09:57
- Yeni səfir Bakıya gəldi
30 iyul 09:39
- Ərdoğan Tokayevə Türkiyənin ən yüksək medalını verdi
30 iyul 01:39
- Rusiya Dövlət Dumasının deputatı BURYATLARI təhqir etdi
29 iyul 23:39
- Ermənistan PREZİDENTİ Zəngəzur dəhlizindən DANIŞDI
29 iyul 23:31
- Mərkəzi Nəbatat Bağında 7 yaşlı uşağı ilan sancdı - Vəziyyəti ağırdır
29 iyul 13:10
- ÇİN və TÜRK dillərində ortaq sözlər - Firuz Mustafa
29 iyul 11:48
- Tokayev Türkiyədədir
29 iyul 11:40
- Bu xəstəxanaya yeni direktor təyin edildi
29 iyul 11:16
- Azərbaycanda ifşa olunan Rusiya şəbəkəsinin - Yeni üzvləri
29 iyul 10:56
- Süni intellekt sənətkarla bağlı səhv etdi, universitet üzr istədi - Foto
29 iyul 02:28
- 5 AYDA doğuldu, ÇƏKİSİ 285 QRAM, BOYU 24 santimetr - Zərrəcə yaşamaq şansı yox idi- YAŞADI
29 iyul 00:20
- Prezident sabit aylıq tariflə bağlı dəyişikliyi təsdiqlədi
28 iyul 16:22
- Son sözündə dedi ki, Natiqlə GÖRÜŞƏ GEDİRƏM ... - VİDEO
28 iyul 12:53
- MAXE dənizdə boğulan yeniyetməni XİLAS ETDİ və ÖZÜ BOĞULUB ÖLDÜ
28 iyul 12:42
- Rusiyada azərbaycanlı bloqer axtarışa verildi
28 iyul 11:32
- Putinin gizli keçmişi - ALTDAKI PUTİNDİR
28 iyul 10:43
- Qazaxıstanda NİQAB TAXMAQ QADAĞAN EDİLDİ
28 iyul 10:23
- Milli Qəhrəman Natiq Qasımovun anası dünyasını dəyişdi
28 iyul 09:53
- Mikayıl İsmayılovun polis rəisi olan qardaşı -uzaq Pirallahıdan Bakının mərkəzinə- vəzifəyə gətirilir...
27 iyul 23:59
- Oliqarx oğlu razılığı pozdu, Ali Məhkəməyə üz tutdu – TƏFƏRRÜAT
27 iyul 21:51
- Azərbaycan Həmkarlar İttifaqı Konfederasiyası, yoxsa Sahib Məmmədovun kooperativi ?
27 iyul 21:10
- Azərbaycanda ifşa olunan Rusiya şəbəkəsinin üzvləri – SENSASİON ADLAR
27 iyul 12:35
- Könül AYDIN. Kabusdumu, qonşudumu – bilmədim
27 iyul 12:06
- Bakıda məsciddə dəhşətli QƏTL: Vətən müharibəsi iştirakçısı SAXLANILDI - FOTO
27 iyul 11:57
- Dünyada İLK KABAB İNSTİTUTU fəaliyyətə başlayır
27 iyul 10:42
Video & Fotoqalereya
Video
Fotoqalereya