- Azərbaycanla bağlı səhvlərimiz olub... - Pezeşkian
- Bu il ROSATOM 18 MİLYARD DOLLAR əldə edəcək
- Bakıda EŞŞƏK SÜDÜNÜN qiyməti 50 MANAT OLDU - VİDEO
- Daha bir dövlət qurumunda KÜTLƏVİ İXTİSAR: Heç bir səbəb olmadan əməkdaşları işdən AZAD ETDİLƏR VİDEO
- ATF bu dəfə Qəbələdə tender uddu - 387 minə hansı işlər görüləcək?
Bu gün Azərbaycanda Milli Musiqi Günüdür
Bu gün Azərbaycanda Milli Musiqi Günüdür.
1885-ci il sentyabrın 18-də dahi bəstəkar Üzeyir Hacıbəyli dünyaya göz açıb.
Bu tarix Azərbaycanda Milli Musiqi Günü kimi qeyd olunur və 2009-cu ildən başlayaraq Ü.Hacıbəyliyə həsr olunmuş Beynəlxalq Musiqi Festivalı keçirilir.
Bu gündən sentyabrın 28-dək Heydər Əliyev Fondunun və Mədəniyyət Nazirliyinin təşkilatçılığı ilə Üzeyir Hacıbəyli XVI Beynəlxalq Musiqi Festivalı keçiriləcək. Festival çərçivəsində Bakı, Gəncə, Qəbələ və Şuşada açıq havada və müxtəlif məkanlarda konsertlər, tamaşalar, sərgilər, elmi konfrans, ustad dərsləri və digər tədbirlər nəzərdə tutulur.
Sentyabrın 18-də ilk olaraq Azərbaycan Milli Konservatoriyasında Üzeyir Hacıbəylinin xatirəsinə həsr olunmuş tədbir keçiriləcək. Daha sonra ev muzeyi ziyarət edilərək ədəbi-musiqili tədbirin keçirilməsi nəzərdə tutulur. Sentyabrın 21-də isə Şuşa şəhərində Ü.Hacıbəylinin heykəlinin qarşısında Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrının təqdimatında “Leyli və Məcnun” operası nümayiş olunacaq.
ABŞ, Fransa, Gürcüstan, Xorvatiya, Rusiya, Sinqapur və digər ölkələrdən tanınmış musiqiçi və kollektivlərin də iştirak etdiyi festival günlərində Müslüm Maqomayev adına Azərbaycan Dövlət Akademik Filarmoniyası, Azərbaycan Milli İncəsənət Muzeyi, Beynəlxalq Muğam Mərkəzi, Azərbaycan Dövlət Akademik Filarmoniyasının Kamera və Orqan Musiqisi Zalı, Üzeyir Hacıbəyli adına Bakı Musiqi Akademiyasının Opera Studiyasında və digər məkanlarda müxtəlif proqramlar təqdim olunacaq.
Üzeyir Hacıbəyli bəstəkar, alim, yazıçı, publisist, ictimai və siyasi xadim kimi çoxşaxəli fəaliyyəti ilə yanaşı, Şərqdə ilk operanın banisi kimi tanınan sənətkardır. Məhz onun fədakar əməyi sayəsində Azərbaycan milli opera sənətinin tarixi 116 il əvvəl tamaşaya qoyulan “Leyli və Məcnun” operası ilə başlanıb. Operanın ilk dirijoru Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev, rejissoru Hüseyn Ərəblinski olub. Məcnun rolunda ölməz sənətkar Hüseynqulu Sarabski, Leyli rolunda isə aşpaz şagirdi Əbdürrəhim Fərəcov çıxış ediblər. İlk tamaşa 1908-ci il yanvarın 12-də (25-də) Bakıda Hacı Zeynalabdin Tağıyevin teatrında oynanılıb.
Dahi Azərbaycan şairi Məhəmməd Füzulinin eyniadlı poeması əsasında hazırlanmış “Leyli və Məcnun” yalnız Azərbaycanın deyil, həm də Şərqin ilk operasıdır. Qoca Şərqin opera tarixi məhz bu gündən başlanıb. İlk operanın uğurlarından ruhlanan Üzeyir bəy bir-birinin ardınca “Şeyx Sənan” (1909), “Rüstəm və Söhrab” (1910), “Şah Abbas və Xurşidbanu”, “Əsli və Kərəm” (1912), “Harun və Leyla” (1915) kimi milli operalar yazıb.
Üzeyir Hacıbəyli yaradıcılığının zirvəsi “Koroğlu” operasıdır. “Koroğlu” təkcə Azərbaycan mədəniyyətində deyil, dünya operalarının sırasında əzəmətlə dayanan parlaq nümunələrdən biridir. “Koroğlu” operası Moskva tamaşaçılarını da məftun edib. Taleyi uğurlu gətirmiş bu nəhəng əsər keçmiş sovet respublikalarının opera və balet teatrlarında dəfələrlə göstərilib.
Üzeyir Hacıbəylinin “Füruzə” adlı yarımçıq qalmış bir operası da olub. Xalq rəvayətləri əsasında hazırlanan bu operanın musiqi parçaları arasında “Füruzə”nin ariyası xüsusilə diqqətəlayiqdir. Bəlkə elə buna görədir ki, opera yarımçıq qalsa da, ariya uzun illər müğənnilər tərəfindən məharətlə ifa edilib.
Şərqdə ilk operetta janrının yaranması da Üzeyir Hacıbəylinin adı ilə bağlıdır. Dahi bəstəkarın ilk musiqili komediyası üç pərdədən ibarət “Ər və arvad”dır. Bu əsər Azərbaycanda musiqili komediyanın ilk nümunəsidir. Əsərin ilk tamaşası 1910-cu ildə olub. Rollarda H.Sarabski (Mərcan bəy), Ə.Ağdamski (Minnət xanım) və başqaları çıxış ediblər.
Müəllifin ikinci musiqili komediyası “O olmasın, bu olsun”dur. Əsərin ilk tamaşası 1911-ci ilin aprelində Bakıda olub. Sonralar musiqili komediya müxtəlif dillərə tərcümə olunaraq səhnələşdirilib.
Ölməz sənətkarın üçüncü və sonuncu musiqili komediyası “Arşın mal alan”dır. Bu operetta 70-ə yaxın xarici dilə tərcümə edilib, 100-dən çox teatrın səhnəsində oynanılıb. “Arşın mal alan” beş dəfə ekranlaşdırılıb, dəfələrlə qrammofon valına yazılıb. Bu musiqili komediya əsasında ilk bədii film 1916-cı ildə çəkilib. Bu, səssiz film olub.
Üzeyir Hacıbəylinin ədəbi irsi də çox zəngin və qiymətlidir. Bütün ömrü boyu Azərbaycan mədəniyyətinə, musiqisinə xidmət edən bu unudulmaz şəxsiyyət 300-dən çox xalq mahnısını nota salıb, marş, kantata, fantaziya, mahnı və romanslar, kamera və xor əsərləri yazıb. Maraqlıdır ki, həm Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin, həm də sovet Azərbaycanının himnləri dahi sənətkara məxsus olub. Müstəqilliyimizi qazandıqdan sonra xalqımıza azadlıq şərafəti çatdıran ilk himni biz bu gün yenə də məhəbbətlə səsləndiririk.
Üzeyir Hacıbəyli təkcə musiqi bəstələmirdi, həm də xalq musiqisinin nəzəri əsaslarını gələcək nəslə çatdırmaq üçün müxtəlif vəsaitlər hazırlayırdı. 1945-ci ildə nəşr edilmiş “Azərbaycan xalq musiqisinin əsasları” adlı elmi əsəri Üzeyir Hacıbəylinin musiqişünas-alim olaraq mükəmməl fəaliyyətinin yadigarı kimi bu gün də musiqi dərsliyi kimi istifadə edilir. Bütün ömrü boyu Azərbaycan mədəniyyətinə, musiqisinə xidmət edən bu unudulmaz şəxsiyyət 300-dən çox xalq mahnısını nota salaraq, marş, kantata, fantaziya, mahnı və romanslar, kamera və xor əsərləri yazıb, yaradıb. O, Azərbaycan musiqisində köklü dönüş yaratmış əsl dahidir. Bu gün adını çox iftixarla qeyd etdiyimiz Üzeyir Hacıbəyli Azərbaycan musiqi mədəniyyəti tarixində yeni inkişaf yollarının və milli bəstəkarlıq məktəbinin özülünü qoymaqla yanaşı, Azərbaycan musiqisi tarixində ilk opera, ilk musiqili komediya və bir sıra digər janrlarda ilk nümunələrin yaradıcısı kimi xatırlanır. Onun işıqlı xatirəsi xalqının qəlbində əbədi olaraq daim yaşayacaq.//Report
- Erməni əsilli iqtisadçı Daron AcemOĞLU Nobel mükafatı aldı
14 oktyabr 2024 14:50
- Qızılca xəstəliyi yenidən alovlanır? - RƏSMİ
14 oktyabr 2024 13:48
- Laçın impressionizmi
14 oktyabr 2024 13:29
- Çap elədiyi tapmacaya görə güllələnən dilçi - Onun qəbri əslində, haradadır?
14 oktyabr 2024 00:13
- Ev təmiri zamanı usta parketin altından 80 MİN DOLLAR TAPDI və...
13 oktyabr 2024 16:27
- Dünyaya ən çox zərər verən ALİM : İki ixtirası ilə insanlığı ZƏHƏRLƏDİ
13 oktyabr 2024 16:13
- Bu gün Azərbaycan dəmir yolu işçilərinin peşə bayramı günüdür
13 oktyabr 2024 14:51
- Ermənilərin Qafqazda ilk abidəsi 1869-cu ildə Bakıda tikilən kilsədir
13 oktyabr 2024 03:08
- Heç kimə bənzəməyən, öz dünyasına heç kəsi buraxmayan qapalı adam Hamlet Qurbanov
13 oktyabr 2024 01:33
- Hərbçilərimiz Türkiyədə təlimdə iştirak edib - Fotolar
12 oktyabr 2024 23:48
- Azərbaycanla bağlı səhvlərimiz olub... - Pezeşkian
15 oktyabr 02:37
- Bu il ROSATOM 18 MİLYARD DOLLAR əldə edəcək
15 oktyabr 02:09
- Nizamülmülk –Zalımların ən yaxşısı (Portret yazılar)
15 oktyabr 01:20
- Bakıda EŞŞƏK SÜDÜNÜN qiyməti 50 MANAT OLDU - VİDEO
15 oktyabr 00:45
- Daha bir dövlət qurumunda KÜTLƏVİ İXTİSAR: Heç bir səbəb olmadan əməkdaşları işdən AZAD ETDİLƏR VİDEO
15 oktyabr 00:29
- Ərdoğan - Başda Azərbaycan olmaqla, zəlzələdən sonra Türkiyəyə yardım göstərən ölkələri unutmadıq
14 oktyabr 21:42
- ATF bu dəfə Qəbələdə tender uddu - 387 minə hansı işlər görüləcək?
14 oktyabr 18:44
- NAR nitq və eşitmə məhdudiyyətli şəxslər üçün peşə təlimlərinə dəstəyini davam etdirir FOTO
14 oktyabr 17:47
- Məhkəmə QƏRARI : Yeznəsini ANLAQSIZ VƏZİYYƏTDƏ ÖLDÜRÜB ))
14 oktyabr 16:01
- Prezident bir sıra məhkəmələrə sədr və sədr müavinlərini təyin edib
14 oktyabr 15:51
- Erməni əsilli iqtisadçı Daron AcemOĞLU Nobel mükafatı aldı
14 oktyabr 14:50
- Partiya siyahısı ilə seçilən deputatlar MANDATINI İTİRƏ BİLƏR....
14 oktyabr 14:33
- Prezident yeni səfirlərin etimadnaməsini qəbul etdi (YENİLƏNİB/FOTO)
14 oktyabr 14:19
- Qızılca xəstəliyi yenidən alovlanır? - RƏSMİ
14 oktyabr 13:48
- Laçın impressionizmi
14 oktyabr 13:29
- Qazaxda 23 yaşlı gənc minaya düşdü
14 oktyabr 12:30
- Çap elədiyi tapmacaya görə güllələnən dilçi - Onun qəbri əslində, haradadır?
14 oktyabr 00:13
- Bakıda kişini baltalayıb zibil qutusuna atdılar
13 oktyabr 23:55
- İranda SPİRTLİ İÇKİDƏN kütləvi zəhərlənmə baş verib, 48 NƏFƏR ÖLÜB
13 oktyabr 23:28
- Sabah Bakıda bu ərazilərdə QOZ OLMAYACQ
13 oktyabr 23:17
- İtaliyanın Baş naziri COP29-da iştirak edəcək
13 oktyabr 22:47
- Aytən Səfərova şikayətləndi
13 oktyabr 22:37
- Fətullah Gülənin ən son GÖRÜNTÜLƏRİ
13 oktyabr 21:53
- Təslim olan 9 ukraynalı əsgər güllələnib
13 oktyabr 21:19
- Kirayə verən ev sahibi vergi ödəməsə, 800 MANAT CƏRİMƏ....
13 oktyabr 16:36
- Ev təmiri zamanı usta parketin altından 80 MİN DOLLAR TAPDI və...
13 oktyabr 16:27
- Dünyaya ən çox zərər verən ALİM : İki ixtirası ilə insanlığı ZƏHƏRLƏDİ
13 oktyabr 16:13
- Azərbaycana rəhbərlik edən QEYRİ-AZƏRBAYCANLILAR
13 oktyabr 15:22
- Ağcabədidə kənd sakini tövlədə ÖZÜNÜ ASDI
13 oktyabr 14:59
- Bu gün Azərbaycan dəmir yolu işçilərinin peşə bayramı günüdür
13 oktyabr 14:51