1990-cı ildə AXC və Ter-Petrosyan Riqada Qarabağla bağlı nələri..?
SSRİ-də “Qorbaçov era”sında başlanmış demokratik hərəkatın avanqard qüvvəsi Pribaltika olub. Baltik ölkələrində yaranan Xalq Cəbhəsi modeli bütün ölkə boyu yayılaraq sovet respublikalarında alternativ qüvvəni təşkil edən əsas təşkilata çevrildi.
Azərbaycanda təşəkkül tapan demokratik qüvvələrin 1990-cı illərin əvvələrində Pribaltika ölkələrində fəaliyyət göstərən ictimai-siyasi qurumlarla əlaqəsi olub.
Baltik ölkələri hətta o zaman Qarabağ münaqişəsinin həlli yollarını müzakirə etmək üçün Ermənistan və Azərbaycandakı siyasi qüvvələri arasında görüş təşkil ediblər.
1990-cı ilin fevralın 3-4-də Lativiyanın paytaxtı Riqa şəhərində Azərbaycan Xalq Cəbhəsinin və Levon Ter-Petrosyanın rəhbərlik etdiyi Ermənistan Ümumillli Hərəkatının nümayəndələri arasında belə danışıqlar aparılıb.
Siyasi məsləhətləşmələr Baltik Şurasının vasitəçiliyi keçirilib. Burada erməni-azərbaycanlı konfliktinin dinc yolla həlli ilə bağlı müzakirələr aparılıb.
Danışıqlarda Latviya Xalq Cəbhəsinin sədri Daynis İvans moderatorluq edib.
FOTO: Lativiya Xalq Cəbhəsinin sədri Daynis İvans görüşü açır
Azərbaycanı bu danışıqlarda Xalq Cəbhəsinin İdarə Heyətinin üzvləri Sabit Bağırov və Hikmət Hacızadə təmsil edib.
Həmin illərdə əsas siyasi qüvvə sayılan Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Qarabağ münaqişəsində SSRİ rəhbərliyinin tutduğu birtərəfli və qərəzli siyasətə etiraz edib və keçirilən çox milyonlu aksiyaların təşkilatçısı olub.
Riqada keçirilən görüş 20 yanvar faciəsindən 14 gün sonra baş tutub. Bu baxımdan Ermənistan nümayəndələri ilə təmaslar maraqlıdır. Görüşdə AXC nümayəndələri Yerevanın Dağlıq Qarbağa olan ərazi iddialarını qəbul etmədiklərini bildiriblər və bu münaqişənin ümumi Qafqaz evinin qurulmasına ciddi problem yaratdığını açıqlayıblar.
Maraqlıdır ki, Ermənistan Ümummilli Hərəkatı 1990-cı ilin yanvarında Bakıya sovet ordusunun yeridilməsini pisləyən bəyanat verib.
FOTO: Görüşdən sonra AXC nümayəndəsi Hikmət Hacızadə jurnalistlərin suallarını cavablandırır
EÜH həmin bəyanatında deyilir ki, Mərkəzi hakimiyyət Azərbaycanda radikal tədbirlərə əl atıb: “Bu qərar respublikanın erməni əhalisinin təhlükəsizliyini təmin etmək məqsədi ilə deyil, yalnız sovet hakimiyyəti üçün yaranmış ciddi təhlükənin qarşısını almaq üçün qəbul edilib. Biz hesab edirik ki, baş vermiş hadisə Azərbaycan respulikasının suveren hüquqlarının pozulması kimi qiymətləndirilməlidir. Bu, gələcəkdə digər ittifaq respublikalarının taleyində mənfi əksini tapacaq”.
Bu Bəyanat o zaman ciddi rezonans doğurmuş, sovet rəhbərliyi üçün də gözlənilməz olmuşdu.
22 yanvar 1990-cı ildə Azərbaycanın Moskvadakı daimi nümayəndəliyində Bakıda baş vermiş qanlı hadisələrlər bağlı sovet və xarici jurnalistləri üçün mətbuat konfrasnı keçirən AXC İdarə Heyətinin üzvü Etibar Məmmədov “Erməni Ümumilli Hərəkatının bu bəyanatını necə qiymətləndirirsiniz?” sualına cavabında “çox müsbət” cavabını vermişdi: “Mən sağlam düşüncənin emosiyaya qalib gələcəyini gözləmirdim”.
Görünür EÜH-ün bəyanatı Riqada keçirilən bu görüşün bir səbəbi olub.
FOTO: AXC İdarə Heyətinin üzvləri Sabit Bağırov və Hikmət Hacızadə görüş zamanı
Lakin bu təmaslar uğurlu olmayıb. 1990-cı ilin mart ayında SSRİ respublikalarında Ali Sovetlərə seçkilər keçirilməli idi. 20 yanvar qırğını ilə seçkilərdə qalibiyyəti şübhə doğurmayan AXC SSRİ-nin güc strukturları tərəfindən amansız təqiblərə məruz qaldı, rəhbərlik həbs edildi, təşkilat qeyri-leqal fəaliyyətə keçməyə məcbur oldu. Beləliklə AXC-nin seçkilərə qatılmaq imkanlarının qarşısı alındı. Ermənistanda isə əksinə Erməni Ümumilli Hərəkatı seçkilərdə parlaq qələbə qazandı və Levon Ter-Petrosyan müxalifət rəhbəri kimi Ermənistan Ali Sovetinin sədri seçildi. Məhz həmin ildən başlayaraq Dağlıq Qarabağda erməni silahlı dəstələrinin fəallığı artdı və Qarabağ münaqişəsinin aktiv silahlı mərhləsi başladı.
Azpost.info
- Azərbaycanın biznes ictimaiyyəti Sahibkarlar Günü-nü qeyd etdi
26 aprel 2024 12:24
- Elmira Süleymanova vəfat etdi
25 aprel 2024 14:50
- Məhkəmə Rauf Nağıyevin vəzifəsinə bərpası ilə bağlı qərar verdi- ÖZƏL
25 aprel 2024 14:30
- Mikayıl İsmayılov gəlininə qarşı hegemonluğunu davam etdirir FOTO/VİDEO
25 aprel 2024 13:01
- Təkcə başçı Zakir Fərəcov deyil, onun vəzifə başındakı əlaltıları da...
25 aprel 2024 11:47
- Dedik ki, bir neçə saata Xankəndiyə daxil olacağıq - Prezident
25 aprel 2024 11:35
- Keçmiş başçının hospitalından şikayət
24 aprel 2024 21:35
- BAKCELL bütün ölkəni Bulvardakı konsertə çağırır
24 aprel 2024 21:20
- Onu oğlum yandırmayıb, şantaj üçün özü üzərinə benzin töküb - Yenilənib
24 aprel 2024 20:57
- Oğluma Ali Baş Komandanın adını verəcəyik - Fotolar
23 aprel 2024 18:36
- Azərbaycanın biznes ictimaiyyəti Sahibkarlar Günü-nü qeyd etdi
26 aprel 12:24
- İlham Əliyev Füzulidən Berlinə getdi - Tarixi uçuş - Yenilənib
26 aprel 11:50
- İlham Əliyev həmkarına Qarabağ atı hədiyyə etdi - Fotolar
25 aprel 21:20
- Elmira Süleymanova vəfat etdi
25 aprel 14:50
- Məhkəmə Rauf Nağıyevin vəzifəsinə bərpası ilə bağlı qərar verdi- ÖZƏL
25 aprel 14:30
- Şahin Bağırovu Bakı Şəhər Baş Gömrük İdarəsinə buraxmayıblar - TƏFƏRRÜAT
25 aprel 13:05
- Mikayıl İsmayılov gəlininə qarşı hegemonluğunu davam etdirir FOTO/VİDEO
25 aprel 13:01
- Təkcə başçı Zakir Fərəcov deyil, onun vəzifə başındakı əlaltıları da...
25 aprel 11:47
- Dedik ki, bir neçə saata Xankəndiyə daxil olacağıq - Prezident
25 aprel 11:35
- Xadimə məktəb direktorunu niyə bıçaqlayıb?
25 aprel 11:07
- Keçmiş başçının hospitalından şikayət
24 aprel 21:35
- BAKCELL bütün ölkəni Bulvardakı konsertə çağırır
24 aprel 21:20
- Onu oğlum yandırmayıb, şantaj üçün özü üzərinə benzin töküb - Yenilənib
24 aprel 20:57
- Prezidentlərin məhdud tərkibdə görüşü oldu - Foto
24 aprel 20:28
- Japarov Azərbaycandadır - Yenilənib
24 aprel 11:42
- MM-də iki deputat arasında gərginlik
23 aprel 22:43
- Oğluma Ali Baş Komandanın adını verəcəyik - Fotolar
23 aprel 18:36
- NAR Füzulidə yerləşən məktəbə yeni kitablar hədiyyə etdi
23 aprel 18:28
- Heydər Əliyev əlindən gələni əsirgəmirdi - Putin
23 aprel 08:45
- Zakir Qaralovun əmisi qızı məhkəməyə verildi
22 aprel 21:28
- Məktəb direktoru həmin qadından 300 min alıbmış
22 aprel 21:14
- Abel Məhərrəmov polkovnik-leytenantın torpağını zəbt edib?
22 aprel 18:57
- Əliyev Putinlə görüşdü - Video
22 aprel 18:45
- Qubad İbadoğlu ev dustaqlığına buraxıldı
22 aprel 18:40
- Barəsində məhkəmə istintaqı gedən Gündüz Əliyev kimi bir vəzifə sahibi Sumqayıtda necə ..?
22 aprel 12:48
- Bəraət alan şəxs, Gömrük Komitəsindən milyon yarım təzminat istədi
22 aprel 12:39
- Gürcüstan DTX məktəblərdə mümkün terror aktı ilə bağlı hərəkətə keçdi
22 aprel 11:53
- İki Avropa ölkəsi gizli şəkildə birləşməyə hazırlaşır
22 aprel 10:24
- Ersin Tatar Azərbaycana gəlir
22 aprel 10:13
- Atatürk və Ərdoğanı təhqir edən şəxs həbs olundu
21 aprel 22:31