İşıq, qaz və su pulunu ödəməyənlər həbs ediləcək
Azərbaycanda təbii qazın, suyun, elektrik və istilik enerjisinin xüsusilə. külli miqdarda talanmasına görə, yeni və daha uzunmüddətli həbs cəzası tətbiq olunur. Azərbaycan prezidentinin təklifi ilə bununla bağlı Cinayət Məcəlləsinin 189-1 (Təbii qazın, suyun, elektrik və istilik enerjisinin talanması) maddəsinə bənd əlavə edilir. Yeni bəndə görə, təbii qazın, suyun, elektrik və istilik enerjisinin xüsusilə külli miqdarda talamaya görə, 3 ildən 7 ilə qədər azadlıqdan məhrumetmə cəzası tətbiq olunacaq. Hazırda bu maddədə yalnız külli miqdarda talama sanksiyasında ən yüksək cəza 4 ilə qədər azadlıqdan məhrumetmədir.
Məlumat üçün bildirək ki, oktyabrın əvvəlində "Azərbaycan respublikasında kommunal xidmətlərin (elektrik və istilik enerjisi, su və qaz) inkişafına dair Strateji Yol Xəritəsinin icra vəziyyəti"nin yarımillik monitorinq və qiymətləndirməsi aparılıb. Təqdim olunan hesabata görə 14 nazirlik və 12 büdcə təşkilatının "Azəriqaz"a 32 milyon manat borcu olduğu açıqlandı.
“Cümhuriyət” qəzeti bu və digər məsələlərlə bağlı Azərbaycan Dövlət Neft Şirkətinin “Azəriqaz” İstehsalat Birliyinin rəhbəri Əkbər Hacıyevə sorğu ünvanlamışdı. Sorğuda “həmin nazirlik və təşkilatların borcu silinə bilərmi?” sualına birlik rəhbəri belə cavab vermişdi: “Bildiyiniz kimi Azərbaycan Respublikasının prezidenti cənab İlham Əliyevin 29 dekabr 2009-cu il tarixli “Əhalinin təbii qazdan istifadəsi üzrə yaranmış borclarının silinməsi barədə” fərmana əsasən əhali kateqoriyasına aid istehlakçılar üzrə yığılmış debitor borclar silinib. Gələcəkdə ölkə başçısı tərəfindən qeyd edilən nazirlik və təşkilatların borclarının silinməsi barədə fərman imzalanarsa, həmin borclar silinəcəkdir”.
Yəni, Azərbaycanda dövlət qurumlarının, eləcə də büdcə təşkilatlarının borcunun silinməsi praktikası var. Amma əhalinin borcunun silinməsi faktı yoxdur. Görünən odur ki, Cinayət Məcəlləsinə edilən dəyişiklik əhali kateqoriyasına şamil olunacaq. Nə də olsa, “Azəriqaz”a borclu olan dövlət qurumunun rəhbərlərini həbs etmək düşüncəsi absurd səslənir.
İqtisadçı-ekspert Akif Nəsirli “Cümhuriyət” qəzetinə bildirib ki, talanmanın hüquqi statusu müəyyənləşməlidir:
“Bu qərarın qəbul edilməsi keçmiş sovet dövründə olsaydı, anlaşılan idi. Yəni, ö dövrdə hakimiyyət də, sahibkarlıq da, bütün sərvətlər də dövlətin əlində idi. Buna görə də qənaət rejimi ortaya çıxmışdı. Amma indi bazar iqtisadiyyatıdır. Bütün istehsalçılar daha çox realizasiya aparmağa çalışır ki, daha çox gəlir əldə etsin. Artıq bu gün həmin qənaət rejiminin məntiqi aradan qalxır. Bütün kommunal xidmətlərdən istifadə edib, onun haqqını ödəməyən vətəndaşların, dövlət idarələrinin, büdcə təşkilatlarının haqqında inzibati cəza tədbirlərinin görülməsi, indiki qanunvericiliklə mümkündür. İnanmıram ki, xidmət və enerji sahələrinə edilmiş indiki dəyişiklik borcu yaranan dövlət idarələrinə tətbiq edilsin. Hesab edirəm ki, bu, əsasən əhali qrupu üçün nəzərdə tutulub. Burada çətinliyi yaradan kommunal xidmət sahələrinin dövlət monopoliyasında olmasıdır. Bu qurumların dövlətin əlində olması, bazar iqtisadiyyatı sisteminin ritmini pozur, onun nəzəri əsaslarını sarsıdır. Əslində, qazı, işığı, suyu və digər sahələri satan özəl şirkətlər olmalıdır. Dövlət bu şirkətlərdən çox, həmin şirkətin xidmət göstərdiyi, mal-məhsul satdığı istehlakçının tərəfində olmalıdır. Amma nədənsə son vaxtlar qəbul edilən qanunların hamısı istehsalçıların hüquqlarının qorunmasına yönəlib. Burada büdcədən qeydi-adekvat istiqamət görürəm. Halbuki bu istiqamət tam əksinə olmalıdır”.
İqtisadçı hesab edir ki, əgər kommunal xidmət sahələri özəl şirkətlərin əlində olsaydı, talanmaq məntiqi aradan çıxırdı:
“İndi smart sayğaclar var. İstehlakçı nə qədər istifadə etmək istəyirsə, balansına o qədər də pul yükləyir. Əgər bazar iqtisadiyyatında yaşayırıqsa, qazın, suyun, işığın talanması məsələsi ortaya qoyulmamalıdır. Əslində qaldırılan məsələləri asanlıqla həll etmək olar, amma biz özümüzü çox çətinə salırıq. İnzibati xətalar məcəlləsinə dəyişiklik edirik, cəzaları sərtləşdirirk və sair. Bunların hamısı artıqdır. Sadəcə olaraq bazar iqtisadiyyatının bütün nəzəri əsaslarını ölkə iqtisadiyyatına tətbiq etmək lazımdır. Bu gün “ölkə bazar iqtisadiyyatı modelində çalışır” deyə elan etmək azdır”.
“Borclar silinərkən iqtisadi maraqlar ölür”
Borcların silinməsinə gəlincə, Akif Nəsirli deyib ki, nə vətəndaşların, nə təşkilatların, nə də dövlət qurumlarının borcunun silinməsi səhv yoldur:
“İstehlakçı borclarının silinməsi zərərli tendensiyadır, bunun əleyhinəyəm. Nəyə görə borc silinməlidir? Tutaq ki, istehlakçının biri bütün kommunal xidmətlərdən istifadə edib, pulun ödəyir, amma qonşusu borc yığır. Hökumət dövlətin ümumi büdcəsindən qonşunun borcunu silir. Büdcədən vaxtında ödəniş edən vətəndaşa heç nə xərcləmir. Burada bir ədalətsizlik var. Digər tərəfdən, borcların silinməsi arxayınlıq yaradır.
Bu isə kommunal xidmətlərin dövlət tərəfindən satılmasının yaratdığı fəsadlardan biridir. Borclar silinərkən iqtisadi maraqlar ölür. Borcları inzibati qaydalarla yığmaq çətin olacaq. Elə cəzalar var ki, onlar iqtisadi səmərə vermir. Ən yaxşısı həmin xidmətlərin özəlləşdirilməsidir. Ümumiyyətə, iqtisadiyyatda güzəşt məsələsində bir qədər ehtiyatlı olmaq lazımdır. Əslində, güzəşt ədalətsizlikdir və aradan qaldırılmalıdır. Vətəndaşa xidmət edən dövlət vəsaiti niyə hansısa təşkilatın, qurumun borcunun silinməsinə getməlidir? Bu gün Azərbaycanda vətəndaşın öz haqqı uğrunda mübarizə aparması yadından çıxıb”.
- İmran Əliyev həbs edildi
19 aprel 2024 20:39
- Hadi Rəcəbli vəfat etdi - Yenilənib
17 aprel 2024 10:29
- Ailəli müəllim məktəbli ilə çılpaq halda maşında yaxalandı
16 aprel 2024 11:06
- Vəzifədə olan dayısının evindən 90 min oğurlayıb - Qumarda uduzdu
16 aprel 2024 10:08
- Sabiq baş həkimə hökm oxundu - 8 il 6 ay həbs
15 aprel 2024 20:53
- Vəkillik fəaliyyətindən qovulmuş Sevil Hacıyeva məmurları TERROR-çuluqda ittiham edir
15 aprel 2024 10:27
- İrandan qovulan, Fransada səfil vəziyyətinə düşən, Amerikada ömürlük cəza alan erməni qatilin faciəli sonluğu...
14 aprel 2024 15:24
- Narkotik satan AXUND həbs olundu - Foto
13 aprel 2024 13:04
- Zakir Fərəcovun işlətdiyi və aldadaraq, milyonlarını vermədiyi bir qrup iş adamı bir daha Prezidentə üz tutdu
13 aprel 2024 09:29
- Məmurla həbs olunan iş adamı arasında nə baş verib? - "Restoranda 500 min verdim" (TƏFƏRRÜAT)
10 aprel 2024 18:21
- İmran Əliyev həbs edildi
19 aprel 20:39
- İlham Əliyev 4 kəndi də qaytardı
19 aprel 20:32
- Əliyevlə Putin Moskvada görüşəcək
19 aprel 20:22
- Kəmaləddin Heydərovdan yüksək vəzifəyə təyinat (FOTO)
19 aprel 12:15
- Sülhməramlıların Qarabağdakı missiyası başa çatıb - Rusiya KİV
19 aprel 11:56
- Respublika Pediatriya Mərkəzi yaradıldı - Direktor o oldu+Fotolar
19 aprel 11:42
- Mikayıl Cabbarova yeni müavin təyin edildi - Sərəncam
18 aprel 11:56
- ABŞ-dən sülhməramlıların Qarabağı tərk etməsinə - Reaksiya
18 aprel 11:43
- Başçının istəyi baş tutsaydı, Sumqayıtı kimin idarə edəcəyi də, müəmma olaraq qalırmış
18 aprel 11:07
- Rusiyanın sülhməramlı kontingenti Azərbaycanı tərk edir - Video
17 aprel 11:26
- İlham Əliyevə telefon açıb xahiş etdi
17 aprel 10:38
- Hadi Rəcəbli vəfat etdi - Yenilənib
17 aprel 10:29
- Tanınmış həkim telefon nömrəsini satışa çıxardı – 26 min manat
16 aprel 11:15
- Ailəli müəllim məktəbli ilə çılpaq halda maşında yaxalandı
16 aprel 11:06
- Müharibə veteranlarına şad xəbər: 80 manat artırılır – Deputat məbləği açıqladı
16 aprel 10:17
- Vəzifədə olan dayısının evindən 90 min oğurlayıb - Qumarda uduzdu
16 aprel 10:08
- 2300 maaşım idi, ayda 15 min manat paket alırdım - Sabiq nazir
16 aprel 09:45
- Məktəb direktoru haqda son qərar - Qalan ömrünü həbsdə keçirəcək
16 aprel 09:31
- Almaniya kansleri - 66 yaşım var, heç vaxt marixuana çəkməmişəm
15 aprel 21:16
- Sabiq baş həkimə hökm oxundu - 8 il 6 ay həbs
15 aprel 20:53
- Akademik Zərifə Əliyevanın anım günüdür
15 aprel 20:43
- Akif Çovdarov yenidən məhkəmədə: 30 milyonluq əmlakın taleyi necə olacaq?
15 aprel 10:22
- Tokayev İrəvanda səfərdədir - Foto
15 aprel 09:49
- Dubayda qızıldan hazırlanan alt paltarları satışa çıxarıldı
14 aprel 20:39
- İmişlidə məktəbliləri cərəyan vurub öldürdü
14 aprel 18:44
- Üçüncü dünya müharibəsi İrana görə başlayacaq… İmam Əlini gördüm –İran Şahının 1973-cü ildə verdiyi MÜSAHİBƏ
14 aprel 17:25
- Vəkillik fəaliyyətindən qovulmuş Sevil Hacıyeva məmurları TERROR-çuluqda ittiham edir
14 aprel 16:37
- İrandan qovulan, Fransada səfil vəziyyətinə düşən, Amerikada ömürlük cəza alan erməni qatilin faciəli sonluğu...
14 aprel 15:24
- Oqtay Əsədovun həyat yoldaşı son bir ildə Moskvada 14 milyon qazanıb
14 aprel 11:41
- Narkotik satan AXUND həbs olundu - Foto
13 aprel 13:04