- ABŞ-dən sülhməramlıların Qarabağı tərk etməsinə - Reaksiya
- Başçının istəyi baş tutsaydı, Sumqayıtı kimin idarə edəcəyi də, müəmma olaraq qalırmış
- Rusiyanın sülhməramlı kontingenti Azərbaycanı tərk edir - Video
- Hadi Rəcəbli vəfat etdi - Yenilənib
- Tanınmış həkim telefon nömrəsini satışa çıxardı – 26 min manat
Hafiz Paşayev məşhur politoloqun vəfatından yazdı: Riyazi dəqiqlikdə siyasətçi
Azərbaycanın xarici işlər nazirinin müavini, "ADA" Universitetinin rektoru, səfir Hafiz Paşayev “Riyazi dəqiqlikdə siyasətçi” sərlövhəli məqaləsində məşhur politoloq və ABŞ-ın görkəmli dövlət xadimi Zbiqnev Bjezinski haqqında xatirələrini oxucularla bölüşüb.
"Azərtac"a istinadən Hafiz Paşayevin məqaləsini təqdim edir:
x x x
Azərbaycanın ABŞ-dakı ilk səfiri olmaq mənə on dörd il ərzində Vaşinqtonda çoxsaylı dostlar qazandırdı. Lakin onların arasında Zbiqnev Bjezinskinin yeri xüsusi idi.
Tanışlığımız Azərbaycanın müstəqilliyinin ilk mərhələsində başlamışdır. Sovet İttifaqının süqutu və Berlin Divarının çökməsi həm bölgəmizə, həm də bütün dünyaya tektonik dəyişikliklər gətirmişdir. Siyasətçilər üçün, xüsusilə də Bjezinski kimi uzaqgörən strateq üçün maraqlı dövr idi. O, keçmiş sovet məkanında baş verən hadisələrin nadir gedişini dərinliklə anlayır və onların sürətlə dəyişməsinə baxmayaraq, ortaya dəqiq təhlillər qoya bilirdi.
Bjezinski sabiq sovet respublikalarının müstəqilliyinə birmənalı və qəti şəkildə dəstək verirdi. Onun ehtiraslı və cəsarətli mövqeyi bütün Vaşinqtona məlum idi. Çoxsaylı siyasi müzakirələr və “dəyirmi masa”lar vasitəsilə Bjezinski yeni ölkələrin səfirlərinə yardım əlini uzadırdı. Azərbaycana Bjezinski xüsusi xoş münasibət bəsləyirdi. Onun rəyincə, ölkəmizin bütün bölgə üçün vacib uzlaşdırıcı rolu var idi.
Bakıya səfərləri və Prezident Heydər Əliyevlə söhbətlərini çox yaxşı xatırlayıram: iki nəhəng siyasi xadimin eyni otaqda əyləşib ABŞ-Sovet keçmişini və müasir vəziyyəti müzakirə etməsini müşahidə etmək inanılmaz bir imkan idi. Amerika Prezidenti Bill Klintondan Prezident Heydər Əliyevə Xəzər neftinin dünya bazarlarına daşınmasında məhz Bakı-Tbilisi-Ceyhan ixrac kəmərinə üstünlük verilməsi mesajını gətirən də Bjezinski olmuşdur. O, uzaqgörənliklə anlayırdı ki, bu vacib kəmər layihəsi bütün bölgənin siyasi xəritəsini dəyişəcək və Azərbaycan da daxil olmaqla, bölgə dövlətlərinin müstəqilliyini möhürləyəcək. Onilliklər sonra nəticə gətirən qərarların necə verilməsini o, yaxşı bilirdi.
Səfərlər zamanı Bjezinski təkcə siyasətçilərlə görüşməklə kifayətlənmirdi. Yadımdadır, qaçqın düşərgəsinə getməyi xahiş etmişdi. Azərbaycanın bölgələrində çadırlarda məskunlaşan yüzlərlə qadın və uşaqları görmək ona ürəkağrıdıcı dərəcədə təsir etmişdi. Elə təsirlənmişdi ki, ziyarətdən sonra yerli icra başçısının qonaqpərvərliklə verdiyi nahara qatılmaqdan da qəti imtina etmişdi. Daha bir səfərində onu yerli ziyalılarla görüşdürməyi xahiş etmişdi və mən o zaman tanınmış yazıçılarımız və alimlərimizin Bjezinski ilə görüşünü təşkil etmişdim. Onlar arasında baş verən maraqlı fəlsəfi müzakirə bu günə qədər yadımdadır.
Ailəvi münasibətlərimiz də yaxın olduğundan bir-birimizin evini ziyarət edirdik. Ənənəvi olaraq, Yeni ilin ilk günündə - yanvarın 1-də Bjezinskinin evində səhər yeməyinə dəvət alan dostları arasında mənim də olmağımdan şərəf duyurdum.
Zbiqnev Bjezinski, heç şübhəsiz, qlobal miqyaslı bir şəxsiyyət idi. Amma hər şeydən əvvəl Amerikanı sevən vətənpərvər idi. Ən başlıca missiyasını Amerika maraqlarını müdafiə etməkdə görürdü. Bu baxımdan, Amerikanın siyasi sistemində pulun təsirinin artan rolunu narahatlıqla qeyd edirdi.
İti zehni, lakonik ifadə tərzi, konkret arqumentlərinə görə Bjezinski zamanımızın ən məşhur siyasi təhlilçilərindən biri idi. O, hər məqalə yazdıqda və ya televiziyada çıxış etdikdə onun yürütdüyü fikirləri öyrənməyə tələsirdik, çünki hər cümləsi böyük məna ilə dolu idi. O, Yer kürəsinin istənilən bucağında baş verən siyasi hadisələrin təfərrüatından xəbərdar idi və onların dünya siyasəti ilə əlaqəsi, keçmiş və gələcəklə bağlılığını aydın görürdü. Təsadüfi deyil ki, bir çox dövlət başçıları və dünya liderləri onun məsləhətlərinə ehtiyac duyurdular.
Fikrimcə, Bjezinskinin ifadələri siyasi elmlərə məxsus tərzdən daha çox riyazi üslubda idi - qısa, aydın və tutarlı dəlillərlə. Son illər Vaşinqtona etdiyim səfərlərin heç biri hörmətli dostumu görmədən keçməzdi. Biz Azərbaycanın uğurları və çətinliklərinə dair həmişə maraqlı söhbətlər edirdik. Bjezinski heç zaman açıq və səmimi rəyini bildirməkdən çəkinmirdi. Onun bizim yeni “ADA” Universitetinə dəstəyini həmişə yüksək dəyərləndirirdim və ümid edirdim ki, Universitetin Qəyyumlar Şurasının üzvü kimi Bakıya gəlib bizi ziyarət edə biləcək. Təəssüf ki, bu arzumuzu gerçəkləşdirə bilmədik.
Dünyanın siyasi səhnəsi ən yüksək səviyyəli bir nəhəngini itirdi: ləyaqətli, dürüst, gözəl yumorlu və nəcib qəlbli bir insanı. Biz, onun üçün darıxacağıq.
NUH.az
- Akademik Zərifə Əliyevanın anım günüdür
15 aprel 2024 20:43
- Üçüncü dünya müharibəsi İrana görə başlayacaq… İmam Əlini gördüm –İran Şahının 1973-cü ildə verdiyi MÜSAHİBƏ
14 aprel 2024 17:25
- Vəkillik fəaliyyətindən qovulmuş Sevil Hacıyeva məmurları TERROR-çuluqda ittiham edir
15 aprel 2024 10:27
- Bir sıra məhkəmələrə hakim və sədrlər təyin edildi - SİYAHI
8 aprel 2024 14:29
- Bir sıra məhkəmələrə hakim və sədrlər təyin edildi - SİYAHI
8 aprel 2024 14:29
- Vəkil nazirə fermerlərin saxta sənəd düzəltmə səbəbini yazdı – qoyunları qırxmaq, çimizdirmək...
6 aprel 2024 15:04
- Bakı Oksford Məktəbi dövlət nəfinə alındı - 24 milyon 700 min manat...
4 aprel 2024 16:36
- Məşhur Azərbaycan filmlərində heyvanlara aktyorlardan çox qonorar verilirmiş
28 mart 2024 11:31
- Filipp Kirkorov Bakıda
24 mart 2024 23:54
- AZƏRBAYCANDAKI BEŞİNCİ KOLON-UN İŞİ ÇƏTİNDİR... – Rəsmi Bakı bu məsələdə təkbaşına qərar verə bilməyəcək
22 mart 2024 17:39
- Kəmaləddin Heydərovdan yüksək vəzifəyə təyinat (FOTO)
19 aprel 12:15
- Sülhməramlıların Qarabağdakı missiyası başa çatıb - Rusiya KİV
19 aprel 11:56
- Respublika Pediatriya Mərkəzi yaradıldı - Direktor o oldu+Fotolar
19 aprel 11:42
- Mikayıl Cabbarova yeni müavin təyin edildi - Sərəncam
18 aprel 11:56
- ABŞ-dən sülhməramlıların Qarabağı tərk etməsinə - Reaksiya
18 aprel 11:43
- Başçının istəyi baş tutsaydı, Sumqayıtı kimin idarə edəcəyi də, müəmma olaraq qalırmış
18 aprel 11:07
- Rusiyanın sülhməramlı kontingenti Azərbaycanı tərk edir - Video
17 aprel 11:26
- İlham Əliyevə telefon açıb xahiş etdi
17 aprel 10:38
- Hadi Rəcəbli vəfat etdi - Yenilənib
17 aprel 10:29
- Tanınmış həkim telefon nömrəsini satışa çıxardı – 26 min manat
16 aprel 11:15
- Ailəli müəllim məktəbli ilə çılpaq halda maşında yaxalandı
16 aprel 11:06
- Müharibə veteranlarına şad xəbər: 80 manat artırılır – Deputat məbləği açıqladı
16 aprel 10:17
- Vəzifədə olan dayısının evindən 90 min oğurlayıb - Qumarda uduzdu
16 aprel 10:08
- 2300 maaşım idi, ayda 15 min manat paket alırdım - Sabiq nazir
16 aprel 09:45
- Məktəb direktoru haqda son qərar - Qalan ömrünü həbsdə keçirəcək
16 aprel 09:31
- Almaniya kansleri - 66 yaşım var, heç vaxt marixuana çəkməmişəm
15 aprel 21:16
- Sabiq baş həkimə hökm oxundu - 8 il 6 ay həbs
15 aprel 20:53
- Akademik Zərifə Əliyevanın anım günüdür
15 aprel 20:43
- Akif Çovdarov yenidən məhkəmədə: 30 milyonluq əmlakın taleyi necə olacaq?
15 aprel 10:22
- Tokayev İrəvanda səfərdədir - Foto
15 aprel 09:49
- Dubayda qızıldan hazırlanan alt paltarları satışa çıxarıldı
14 aprel 20:39
- İmişlidə məktəbliləri cərəyan vurub öldürdü
14 aprel 18:44
- Üçüncü dünya müharibəsi İrana görə başlayacaq… İmam Əlini gördüm –İran Şahının 1973-cü ildə verdiyi MÜSAHİBƏ
14 aprel 17:25
- Vəkillik fəaliyyətindən qovulmuş Sevil Hacıyeva məmurları TERROR-çuluqda ittiham edir
14 aprel 16:37
- İrandan qovulan, Fransada səfil vəziyyətinə düşən, Amerikada ömürlük cəza alan erməni qatilin faciəli sonluğu...
14 aprel 15:24
- Oqtay Əsədovun həyat yoldaşı son bir ildə Moskvada 14 milyon qazanıb
14 aprel 11:41
- Narkotik satan AXUND həbs olundu - Foto
13 aprel 13:04
- Kür çayında batan ata və altı yaşlı qızının FOTOSU
13 aprel 10:05
- Zakir Fərəcovun işlətdiyi və aldadaraq, milyonlarını vermədiyi bir qrup iş adamı bir daha Prezidentə üz tutdu
13 aprel 09:29
- Çingiz Abdullayev xəstəxanaya yerləşdirildi - Vəziyyəti ağırdır
13 aprel 08:38